Gidrogeologiya va muhandislik geologiyasi

Mavzuning urganilganlik darajasi:

Mashxur giograf Strabon quriklikdagi dengiz chig’anoqlarining topilish sabablarini tushuntirib,yerning dengiz tagidagi qismi xarakat qilishi uning kutarilishi va chukishi, natijada orollar, xatto materiklar xosil bulishini kursatib utgan. U Sitsiliya bir zamonlar Italiya bilan bir bulgan, yer qimirlashi natijasida ular bir-biridan ajralgan, deydi. Strabon bu yerdagi vulkan xarakatlari yer pustining tik xarakat qilishining natijasi deb tushintiriladi.Urta asrda geologiya bilimi Urta Osiyoning X asr dongdor olimlari Beruniy va Ibn Sino asrlarida yuqori darajaga kutarildi.Abu Rayxon Beruniy (979-1048 yillar) uzining arab tilidagi yozgan bir qator asarlarida Yer, mineral rudalar, geologik jarayonlar tug’risida juda ajoyib fikrlar aytib utadi. U yerning dumaloqligiga ishonishi bilan birga, uning kattaligini xam birinchilar qatorida ulchaydi. Uning astronomik traktatidagi sxematik kartasi Beruniyning eski dunyoni yaxshi bilganligidan xabar beradi, u bu soxada g’arb giograflaridan oldinda turgan.Ibn Sino toshlarning, tog’ va vodiylarni paydo bulishi sharoitini tekshirgan.Ibn Sino tog’ jinslari va minerallarning paydo bulishi yullari haqida gipotezani rivojlantiradi. Ibn Sinoning toshlarning paydo bulishida zilzila va tog’ qulashlari, yerning upirilishi katta rol uynashini, xayvon va usimliklarning toshga aylanishini kursatuvchi ajoyib fikirlari bor.Tabiatshunoslik soxasida juda kup yangiliklar yaratgan M.V.Lomonosov (1711-1765 y.y) geologiya va mineralogiya soxasida xam katta ishlar qilgan. Lomonosov usha vaqtgacha geologiya va mineralogiya soxasida yig’ilgan materiallarni tuplab nazariy jixatdan asosladi va uni shunday ilmiy darajaga kutardiki, Garbiy Yevropa tabiatshunoslari bu darajaga 100 yildan keyin yetdi.M.V.Lomonosov yer uz tarixiga ega, uning bu tarixi xamma vaqt uzgarib, rivojlanib turadi, tog’lar paydo buladi, ular yemiriladi, yangi jinslar xosil buladi, deydi. M.V.Lomonosov geologiya soxasida qilgan ishlari uning geologiya fani asoschisi ekanligini tasdiqlaydi.

Kurs ishining asosiy maqsadi. Ko’l va botqoqliklar yotqiziqlari mavzusini nazariy jihatdan yoritish hamda asoslab berish hisoblanadi.