Glossariy “avesto”

ISLOM MINTAQA MADANIYATI – asosan VIII – IX asrlarda shakllanib, Ispaniya va SHimoliy Afrikadan Volgabo‘yi va SHarqiy Turkistongacha cho‘zilgan hududdagi musulmonlar jamoasi uchun umumiy bo‘lgan va deyarli XVI asr boshlarigacha nisbatan yaxlitligini saqlab kelgan madaniyma’naviy an’analar tizimi.

MADANIYAT - inson ma’naviy faoliyatining hosilasi, ma’naviyatning moddiy voqelikdagi izlari. Boshqacha qilib aytganda, ma’naviyat botiniy imkon bo‘lsa, madaniyat - ushbu imkondan tug‘ilgan voqe’ mavjudlik. SHaxs va millat ma’naviyatining nazariy masalalarini o‘rganish uchun ilojsiz ravishda ayni shu voqe’ mavjudlik dalillaridan kelib chiqishga to‘g‘ri keladi Ma’naviyat sohasiga aloqador barcha fanlarning mavzulari ham aslida ana shu mavjud voqe’lik dalillariga tayangan holda ishlab chiqilishi tabiiy holdir.

MA’NAVIYAT – o‘z mazmuniga ko‘ra ko‘p qirrali murakkab botiniy hodisa bo‘lib, mohiyatan Inson ruhidagi Borliq haqiqati bilan uyg‘unlikni anglatadi. SHu ma’noda uni Insonning, Xalqning, Jamiyatning, Davlatning kuch-qudrati, insonni ruhiy poklanish va yuksalishga da’vat etadigan, uning ichki olamini boyitadigan, iymonirodasini, e’tiqodini mustahkamlaydigan, vijdonini uyg‘otadigan qudratli botiniy kuch, Haqiqat nurining inson qalbida aks etishi, yoki baqoning fanoda zuhuri, dunyoviy va uxraviy maqsadlarning uyg‘unligi, insonning o‘z mohiyati oldidagi mas’ulligi, o‘zligini anglashi deb ham ta’riflash mumkin. Insonning Borliq abadiyatiga daxldorligi ayni uning ma’naviyati tufaylidir.