Glossariy (Izohli lug'at) Agrar munosabatlar

Xalqaro valuta jamg'armasi — xalqaro savdo va valuta
hamkorligini rivojlantirishga ta’sir ko‘rsatish maqsadida 1944-yilda
tashkil etilgan xalqaro valuta-moliya tashkiloti. Xalqaro valuta
jamg'aramasi — a’zo davlatlar o‘rtasida valuta-kredit munosabatlarini tartibga soUb turish va ularga to'lov balansining kamomadi
bUan bog'liq valutaviy qiyinchiliklar paytida chet el valutasida
qisqa va uzoq muddatli kreditlar berish yo'li bilan moliyaviy
yordam ko'rsatish uchun mo'ljallangan hukumatlararo tashkilot.
XVJ o‘z amaliy faohyatini 1947-yil 1-martdan boshlagan.
Tashqi qarz —mamlakat hukumati, moUya-kredit tashkilotlari,
yirik korxonalarining boshqa mamlakatlar moliya-kredit muassasalaridan qarzga olgan moliyaviy mablag4larining jami hajmi.
Proteksionizm — davlatning xorij raqobatidan ichki bozomi
himoya qilish siyosati, mamalakatga olib kelinayotgan tovarlarga
yuqori bojlar belgilaydi, ayrim tovarlami olib kelish cheklanadi
yoki umuman taqiqlanadi.
Sekulyarlashtirish — davlat va jamiyat boshqaruvini din
ta’siridan holi qilish jarayoni.
Urbanizatsiya —jamiyat taraqqiyotida shaharlar rolini oshirish
jarayoni. Urbanizatsiya jarayoni shahar aholisining tabiiy o‘sishi,
qishloq ahoh punktlarini shaharlarga aylantirish, keng shahar oldi
280
hududlarini shakllantirish hamda aholining qishloq joylaridan
shahar joylariga migratsiyasi hisobiga ro‘y beradi.
Erkinlashtirish —xo‘jalik yurituvchi subyektlaming erkinligi va
iqtisodiy mustaqilligini, iqtisodiy faoliyatning bozorga xos
mexanizmlarining samarah amal qilishini ta’miidashga qaratilgan
jarayon; davlal tomonidan belgilangan chora-tadbirlar tizimi;
iqtisodiy siyosat yo'nalishlaridan biri.
Eksport - tovarlar, texnologiyalar va xizmatlami tashqi
bozorda sotish uchun mamlakat tashqarisiga olib chiqihshi.