Gnoseologiya. Bilish haqidagi ta’limot


Bilish nazariyasining mohiyati


Download 0.94 Mb.
bet2/4
Sana28.03.2023
Hajmi0.94 Mb.
#1303935
1   2   3   4
Bog'liq
Gnoseologiya

Bilish nazariyasining mohiyati:

1. Ob'ektiv olam inson ongi, xohish irodasiga bog`liq bo`lmagan holda mavjud. Ayni vaqtda obyektiv

olam inson bilimlarining manbai.

2. Inson o`z ongi bilan olam va uning rivojlanishi qonunlarini bila oladi.

2-chizma.

2-chizma.

Bilish muammosining falsafada qo`yilishi.


Demokrit - yunon faylasufi (tax mil.avv. 460-370-yillar)

Olamni bilish va haqiqatga erishish mumkin.

Aristotel – yunon faylasufi (mil.avv. 384-322-yillar)

Tabiat – bilish va his qilish manbai. Sezgi –ayrim narsalarni his etadi, tafakkur narsalarning umumiy tomonlarini idrok etadi.

Abu Nasr Forobiy (873-950-yillar)

Inson barcha bilimlarni tashqi olamdan oladi, u sezgi, idrok, xotira, mantiqiy tafakkur orqali voqelikni biladi.

Frensis Bekon – ingliz faylasufi (1561-1626-yillar)

Olamni bilish mumkin. Bilish sezgidan boshlanadi. Bilish manbai – tajriba. Olim organon “Yangi organon” asarida bilishning induktiv metodini ishlab chiqqan.

Rene Dekart – fransuz faylasufi (1596-1650-yillar)

Bilishning birdan-bir manbai – tafakkur. Olim bilishda ratsionalizm g`oyasini ilgari surgan.

2-chizma.

2-chizma.

Bilish muammosining falsafada qo`yilishi.


Jon Lokk – ingiliz faylasufi (1632-1704)

Sensumizm ta’limoti asoschisi bilimning

David Yum – ingliz faylasufi (1711-1776-yillar)

Inson real voqelikni bila olmaydi. U faqat o`z sezgilarini bila oladi.

Jorj Berkli – ingiliz faylasufi (1685-1753)

Barcha narsalar sezgilarmajmuasidan iborat. Ular obektiv dunyoning mavjudligini inkor etadilar.

Immanuil Kant – nemis faylasufi, tabatshunos olim (1724-1804-yillar)

U inson bilishi mumkin bo`lgan hodisalar olamini “narsa biz uchun” deb nomlaydi. “Narsa o`zida”ni inson bila olmaydi, deb hisoblaydi.

Vilgelm Gegel – nemis mumtoz falsafasining yirik vakili (1770-1831)

Olamni dialektik anglash metodini ishlab chiqdi, olam taraqqiyotining ziddiyatli jarayon ekanligini asoslab berdi.

Download 0.94 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling