Grammar essential grammar in use (Raymond Murphy)

— O'tilgan mavzu bo'yicha misollar: 
• Are you feeling okay? 
• Is it raining? 
• What is Roy doing? 
• Where is she going? 
• Is he working? 
• Are they going home? 
• Are you listening to the radio? 
• Is Tom working today? 
• Are your friends staying at hotel? 
• Why are you wearing a coat? 

---

Ingliz tili | Noldan
Raymond Murphy 
Ingliz tili | Noldan
8
Eslatma: Mavzu o'z nihoyasiga yetdi, bu mavzuni to'liq o'zlashtirib bo'lib, 
keyingi mavzuga o'ting! 
UNIT 5: I do/work/like etc. (present simple - oddiy hozirgi zamon) 
— Ingliz tilida oddiy hozirgi zamon juda ko'p ishlatiladi. 1-, 2-shaxsda va 3-shaxsning 
ko'pligida oddiy hozirgi zamon hech qanday qo'shimcha talab qilmaydi
— Masalan: 
• I like a school - Men maktabni yoqtiraman. 
• We usually drink tea - Biz doim choy ichamiz. 
• You work in the shop - Siz do'konda ishlaysiz. 
• They children play in the home - U bolalar uyda o'ynashadi. 
— E'tibor beramiz, oddiy hozirgi zamon ayni paytda sodir bo'layotgan holatni 
bildirmayapdi. Odatdagi holatni ifoda qilyapdi. Ya'ni, hozirda shunday bo'lyapdi emas, 
odatda shunday bo'ladi deb tushunamiz.
— Hozirda bo'layotgan hodisani o'tkan darsimizda aytganimizdek "ing" qo'shimchasi 
bilan ifodalaymiz va u davomli hozirgi zamon deyiladi. Hozirgi darsimiz esa oddiy 
yoki odatiy hozirgi zamon desak ham bo'ladi. 
— Odatiy hozirgi zamon 3-shaxs birlikda (he/she/it) kelsa harakatni bildiruvchi 
so'zning oxirgi harflariga qarab ies, es yoki s qo'shiladi.
— Oxiri s, ch, sh harflari bilan tugagan so'zlarga "es" qo'shiladi. Shuningdek "go" va 
"do" kabi so'zlarga ham "es" qo'shiladi. Study, carry kabi so'zlarda "y" tushib qolib, 

---

Ingliz tili | Noldan
Raymond Murphy 
Ingliz tili | Noldan
9
"ies" qo'shiladi: studies, carries. Boshqa so'zlarda "s" harfi qo'shiladi: plays, works, 
reads. 
— Have so'zi 3-shaxs birlikda "has" so'ziga aylanadi. 
— Bu zamon always, never, often, sometimes, usually so'zlari bilan qo'llaniladi.