№
|
M A V Z U L A R
|
so-at
|
1.
|
Kirish. “Kompyuter lingvistikasi” fanining tarkibiy qismlari, maqsadi va vazifalari.
|
2
|
2.
|
Matematik va injenerlik tilshunosligi, uni o’rganilish tarixidan. Dunyo miqyosidagi kompyuter lingvistikasiga oid tadqiqotlar.
|
2
|
3.
|
Matematik mantiq asoslari. Matematik mantiq elementlari, uning tarkibiy qismi. Mulohazalar algebrasi haqida tushuncha.
|
2
|
4.
|
Mantiqiy amallarning besh turi: inkor amali, konyunksiya amali va dizyunksiya amali haqida. Mantiqiy amallar haqida: implikatsiya amali, ekvivalentlik amali, Sheffer amali. Asosiy chinlik jadvallari.
|
2
|
5.
|
Aksiomatik nazariya haqida tushuncha. Tilga matematik yondoshuv. Aksiomatik nazariya simvollari. Aksiomatik nazariya formulalari. Nazariya aksiomalari.
|
2
|
6.
|
Nazariyani keltirib chiaqarish qoidalari. Aksiomatik nazariya teoremalari. Matematik mantiq va tillarni formallashtirishning uzviy bog’liqligi. Sillogizm qoidasi. Mulohazalar algebrasi va mulohazalar hisobi orasidagi munosabatlar.
|
2
|
7.
|
So’z turkumlarini formallashtirish. O’zbek, rus va ingliz tillarini formal jihatdan qiyosiy nahlil qilish. O’zbek tilida so`zlar va ularning ko’rinishlari. O’zbek tilida tub va yasama so`zlar hamda qo`shimchalarning turlari, ularni formallashtirish usullari.
|
2
|
8
|
O’zbek tilida mustaqil va yordamchi so`z turkumlarini formallashtirish mezonlari. Ot so`z turkumini formallashtirish. Sifat, son so`z turkumlarini formallashtirish. Fe’l so`z turkumini formallashtirish. Olmosh so`z turkumini formallashtirish. Ravish so`z turkumini formallashtirish. O’zbek tilida yordamchi so`z turkumlarini formallashtirish.
|
2
|
9
|
O’zbek tilida gap bo`laklarini formallashtirish. Gap qurilmalari (yoyiq, yig’iq sodda gap, bir va ikki bosh bo’lakli sodda gap, murakkablashgan sodda gap ko’rinishlari)ni formallashtirish usullari.
|
2
|
10
|
Kompyuter leksikografiyasiga oid asosiy tushuncha va terminlar. Tabiiy tillarning kompyuter lug`atlari. O`zbek tilining tub so`zlar lug`atlarini kompyuterda yaratish muammolari. Bunday lug’atlarda yasama so`zlarni berish. Atoqli otlar va geografik nomlar lug`atlarini kompyuterda yaratish muammolari.
|
2
|
11
|
Matematik statistika. Matematik statistikaning ma’lumotlar bazasini yaratish. Til o’rgatish jarayonini avtomatlashtirish. Til o’rgatuvchi avtomatlar uchun nutqiy materiallarni tayorlash, o’quv dasturlarini yaratish. Bilimlarni baholash dasturlarini tuzish. Til o’rgatish jarayoni uchun ma’lumotlar bazasini yaratish.
|
2
|
12
|
Avtomatik tahrir yo’nalishining vujudga kelishi va uning dunyo tilshunosligidagi rivoji. Avtomatik tahrir dasturlarini yaratish tamoyillari. Avtomatik tahrir uchun ma’lumotlar bazasini yaratish. Rus (ingliz) tilidagi gaplarni o’zbek tiliga tarjima qilish dasturining algoritmi. Rus (ingliz) tilidagi gaplarni o’zbek tiliga tarjima qilish dasturining ishlash tamoyili.
|
2
|
13
|
Tilning axborot- kompyuter uslubi nazariyasi. O’zbek tilining axborot- kompyuter uslubini yaratish mezonlari. Axborot- kompyuter uslubida sinonimlar, frazeologizmlar va polisemantik so’zlarning mavqeyi. Tillarda fe’lning tuslanishini analiz va sintez qilish dasturi haqida tushuncha. Fe’lning tuslanishini analiz va sintez qilish dasturi.
|
2
|
14
|
“Kompyuter lingvistikasi” fanining rivojlanish istiqbollari. Lingvistik kompyuter dasturlarini takomillashtirish yo’llari. O’zbek tilining axborot-kompyuter uslubini yaratish muammolari. Kompyuter tilshunosligining zamonaviy yo’nalishlari.
|
2
|
|
|
