GRAMMATIKA
Grammatika - til haqidagi fanning bir qismi bo'lib Morfologiya va Sintaksis dan iborat. Grammatika - til haqidagi fanning bir qismi bo'lib Morfologiya va Sintaksis dan iborat. Morfologiya - so'zlarning grammatik ma'nolarini va shu ma'nolarni ifodalovchi grammatik shakllarni o'rganuvchi bo'lim Sintaksisda so'z birikmalari, gap va uning turlari o'rganiladi. - Sintaksisda so'z birikmalari, gap va uning turlari o'rganiladi.
- GRAMMATIKA atamasi grekcha grammatike so'zidan kelib chiqqan bo'lib "o'qish va yozish haqida bilim" degan ma'noni bildiradi
So'zning leksik va grammatik ma'nolarni - So'zning tushuncha anglatishi so'z leksik ma'nosining asosini tashkil etadi. Leksik ma'no har bir so'zda alohida bo'ladi.
- Mustaqil so'zlar faqat birgina leksik ma'no anglatib qolmay balki o'zaro bog'langan bir qancha qo'shimcha ma'nolarni ham anglatadi
- Masalan: O'QITUVCHI, YOZUVCHI kabi so'zlarda leksik ma'no shaxsni bildirsa, grammatik ma'nosi birlik son, bosh kelishikda ifodalanishidir
So'zining grammatik ma'nosi va grammatik shakli - 1)Lug'aviy ma'no ustiga qo'shilib so'zining shakliy qismi orqali ifodalangan va uning ma'lum turkumga mansubligini gapda qanday vazifa bajarishini ko'rsatuvchi ma'no so'zining grammatik ma'nosi hisoblanadi
- 2) Grammatik ma'nolarni ifodalovchi vositalar Grammatik shakl deb yuritiladi
Grammatik ma'nolar o'z xususiyatiga ko'ra 2ga bo'linadi 1) Kategorial grammatik ma'no 2) Xususiy grammatik ma'no So'zning Kategorial ma'nosi ma'lum so'z turkumlari uchun xos umumiy grammatik ma'nolardan iborat. Masalan: otning "predmetlik" ma'nosini bildirishi, sifatning "belgi" ma'nosini bildirishi - So'zning Kategorial ma'nosi ma'lum so'z turkumlari uchun xos umumiy grammatik ma'nolardan iborat. Masalan: otning "predmetlik" ma'nosini bildirishi, sifatning "belgi" ma'nosini bildirishi
- So'zning xususiy grammatik ma'nosi so'z turkumi uchun mos bo'lib maxsus vositalar orqali ifodalanadi.
E'tiboringiz Uchun Rahmat!!!
Do'stlaringiz bilan baham: |