Guliston davlat universiteti kafedra "iqtisodiyot" soliq va soliqqa tortish

 
26-Masala. Ulgurji savdo bilan shug‗ullanuvchi korxona ishlab chiqarish 
faoliyati bilan ham shug‗ullanadi. 2009 yilning hisobot davri uchun tovar 
sotishdan tushgan tushum 6000 ming so‗m, korxona o‗zi ishlab chiqargan 
mahsulotini sotish natijasida tushgan tushum 3600 ming so‗m. 
Engil avtomobil sotib olingan 5900 ming so‗m. Yo‗l jamg‗armasiga 
to‗lanishi lozim bo‗lgan summani aniqlang? 

---

216 
Fan bo‟yicha nazorat savollar: 
1. «Soliqlar va soliqqa tortish» fanining predmeti, vazifalari va o‗rganish 
usullari. 
2. Yuridik va jismoniy shaxslarni soliqqa tortishni o‗ziga xos o‗xshashlik 
hamda farqli jihatlari. 
3. Yuridik shaxslar to‗laydigan soliqlarga umumiy tavsifnoma. 
4. Yuridik shaxslar to‗laydigan soliqsiz to‗lovlarga umumiy tavsifnoma. 
5. Yuridik shaxslar to‗laydigan to‗g‗ri soliqlarning o‗ziga xos xususiyatlari. 
6. Yuridik shaxslar to‗laydigan egri soliqlarga tavsifnoma. 
7. Yuridik 
shaxslar 
to‗laydigan umumdavlat soliqlarning tarkibi va 
xususiyatlari. 
8. Yuridik shaxslardan undiriladigan mahalliy soliqlarni undirish tartibi. 
9. Jismoniy shaxslar to‗laydigan umumdavlat soliqlarining xususiyatlari. 
10. Jismoniy shaxslardan undiriladigan mahalliy soliqlar tarkibi va xususiyatlari. 
11. Soliqlarni umumiy belgilari va o‗ziga xos xususiyatlari. 
12. Soliqlarni funktsiya va vazifalari, ular o‗rtasidagi o‗xshashlik va farqli 
jihatlar. 
13. Soliq elementlari mohiyati va tarkibi. 
14. Soliq imtiyozi va uning turlari. 
15. Soliq stavkasini mazmuni va turlari. 
16. Soliqlarning tuzilish asoslari. 
17. Soliqlarni undirish usullari va ularning amaliyotda qo‗llanilishi. 
18. Soliq siyosati tushunchasi va uning tarkibi. 
19. Soliqqa tortish tizimi tamoyillari. 
20. O‘zbekiston Respublikasining soliq siyosati va uni asosiy yo‗nalishlari. 
21. O‘zbekiston Respublikasi soliq tizimi mohiyati va tarkibi.
22. Soliqlar rivojlanishining tarixiy bosqichlari. 
23. I.A.Karimov asarlarida soliq munosabatlarining aks etishi. 
24. Egri soliqlarning iqtisodiy mohiyati va byudjet tizimida tutgan o‗rni. 
25. To‗g‗ri soliqlarning iqtisodiy mohiyati va byudjet tizimida tutgan o‗rni. 
26. Soliq xizmati organlari tarkibi va ularning boshqa moliya-kredit 
muassasalari bilan o‗zaro munosabatlari. 
27. Soliq mexanizmini ishlab chiqish va joriy etishda davlatning roli. 
28. «Davlat soliq xizmati to‗g‗risida»gi qonunning mazmuni va ahamiyati. 
29. O‘zbekiston Respublikasi soliq va byudjet tizimining o‗zaro bog‗liqligi. 
30. Chet el sarmoyalari jalb etishda soliqlarning roli va ahamiyati. 
31. Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‗ining iqtisodiy mohiyati va 
xususiyatlari. 
32. Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‗ining soliq to‗lovchilari va soliq 
ob‗ekti. 

---

217 
33. Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‗ini hisoblash va byudjetga 
to‗lash tartibi. 
34. Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‗i bazasini shakllantirish tartibi. 
35. Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‗i bazasiga qayta qo‗shiladigan
xarajatlar tarkibi va ularni hisobga olish tartibi. 
36. Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‗i stavkalari va ularni
tabaqalanishi. 
37. Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‗i hisoblash va byudjetga to‗lash 
tartibi. 
38. Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‗i bo‗yicha beriladigan 
imtiyozlar va ularni belgilash mezon (asos)lari. 
39. Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‗i stavkalari va ularni
tabaqalanishi. 
40. Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig‗i hisoblash va byudjetga to‗lash 
tartibi. 
41. Tijorat banklarini soliqqa tortish uslubiyati. 
42. Alohida toifadagi yuridik shaxslarga soliq solishning xususiyatlari. 
43. Sug‗urta kompaniyalari (tashkilotlari)ni soliqqa tortishning o‗ziga xos 
xususiyatlari. 
44. Soddalashtirilgan soliqqa tortish tizimini mohiyati va uni kichik biznesni
rag‗batlantirishdagi roli va ahamiyati. 
45. Yagona soliq to‗lovini to‗lovchilari va ularni aniqlash mezonlari. 
46. Yagona soliq to‗lovi ob‗ekti, hisoblash va byudjetga to‗lash tartibi. 
47. Yagona soliq to‗lovini to‗lashga o‗tish va undan umumiy soliq to‗lashga 
qaytish tartibi. 
48. Savdo va umumiy ovqatlanish korxonalarini soliqqa tortishning o‗ziga xos 
xususiyatlari. 
49. Alohida turdagi tadbirkorlik faoliyati bilan shug‗ullanuvchi yuridik va 
jismoniy shaxslarni soliqqa tortishning xususiyatlari. 
50. Lotoreyalar, totalizatorlar va boshqa tavakkalchilikka ixtisoslashgan yuridik 
shaxslarni soliqqa tortishning xususiyatlari. 
51. Qo‗shilgan qiymat solig‗ini iqtisodiy mohiyati va uni joriy etishning 
ijtimoiy- iqtisodiy asoslari. 
52. Qo‗shilgan qiymat solig‗i bo‗yicha soliq oborotlarini belgilash tartibi. 
53. Qo‗shilgan qiymat solig‗i to‗lovchilari, soliq ob‗ekti va soliq stavkalari. 
54. Qo‗shilgan 
qiymat solig‗i bo‗yicha nollik stavkaning qo‗llanish 
xususiyatlari. 
55. Qo‗shilgan qiymat solig‗ini hisoblash, byudjetga to‗lash hamda 
buxgalteriya schetlariga aks ettirish tartibi. 
56. O‘zbekiston Respublikasiga import qilinadigan tovar (xizmat, ish)lardan 
qo‗shilgan qiymat solig‗ini undirish tartibi. 
57. Qo‗shilgan qiymat solig‗ini korxonalar moliya-xo‗jalik faoliyatiga ta‗siri. 
58. Aktsiz solig‗ining iqtisodiy mohiyati, uni soliq tizimiga joriy qilishning 
ijtimoiy-iqtisodiy sabablari. 

---

218 
59. Aktsiz osti tovarlari va ularni belgilash mezonlari. 
60. Aktsiz solig‗ini to‗lovchilari, soliq ob‗ekti va soliq stavkalari. 
61. Aktsiz solig‗ini hisoblash va byudjetga to‗lash tartibi 
62. O‘zbekiston Respublikasiga import qilinadigan tovarlardan aktsiz solig‗ini 
undirish tartibi. 
63. Aktsiz markalarini joriy etish sabablari va ularni qo‗llash tartibi. 
64. Soliq idoralari tomonidan tekshirishlarni o‗tkazish tartibi. 
65. Yuridik shaxslar mol-mulkidan olinadigan soliqni mohiyati va soliq 
to‗lovchilari. 
66. Yuridik shaxslar mol-mulkidan olinadigan soliq ob‗ektini aniqlash, soliqni 
hisoblash va byudjetga to‗lash tartibi. 
67. Yuridik shaxslardan o‗z vaqtida o‗rnatilmagan asosiy vositalar uchun mol-
mulk solig‗i undirish tartibi. 
68. Yuridik shaxslardan olinadigan mol-mulk solig‗i bo‗yicha imtiyozlar va 
ularning guruhlanishi. 
69. Jismoniy shaxslar mol-mulkidan olinadigan soliqning to‗lovchilari va soliq 
ob‗ekti. 
70. Jismoniy shaxslarga mol-mulk solig‗i bo‗yicha beriladigan imtiyozlarning 
tarkibi. 
71. Jismoniy shaxslar mol-mulkidan soliqni hisoblash va undirish tartibi. 
72. Yer solig‗ini iqtisodiy mohiyati va uni joriy etish sabablari. 
73. Yuridik shaxslardan undiriladigan yer solig‗i va soliq ob‗ekti. 
74. Yuridik shaxslardan undiriladigan yer solig‗i bo‗yicha imtiyozlar.
75. Yuridik shaxslardan olinadigan yer solig‗i stavkalari va uni tabaqalashtirish 
mezonlari. 
76. Yuridik shaxslar to‗laydigan yer solig‗ini hisoblash va byudjetga to‗lash 
tartibi. 
77. Qishloq xo‗jaligi korxonalariga yagona yer solig‗ini joriy etishning iqtisodiy 
ahamiyati. 
78. Yagona yer solig‗i to‗lovchilari, soliq ob‗ekti va soliq stavkalari. 
79. Yagona yer solig‗i bo‗yicha imtiyozlar. 
80. Yagona yer solig‗ini hisoblash va byudjetga to‗lash tartibi. 
81. Jismoniy shaxslar daromadlaridan olinadigan soliqni iqtisodiy mohiyati va 
soliq-byudjet tizimida tutgan o‗rni. 
82. Jismoniy shaxslarning mehnat haqi shaklida oladigan daromadlarini soliqqa 
tortish tartibi. 
83. Jismoniy shaxslar daromadlaridan olinadigan soliq to‗lovchilari va soliq 
ob‗ekti. 
84. Jismoniy shaxslarning mulkiy daromadlarini soliqqa tortish tartibi. 
85. Jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‗i bo‗yicha beriladigan 
imtiyozlar va ularning guruhlanishi. 
86. Jismoniy shaxslar daromadlaridan olinadigan soliqni hisoblash va undirish 
tartibi. 

---

219 
87. Jismoniy shaxslarning tadbirkorlik faoliyatidan oladigan daromadlarini 
soliqqa tortishning o‗ziga xos xususiyatlari. 
88. Jismoniy shaxslar daromadlarini deklaratsiya bo‗yicha undirish tartibi. 
89. Jismoniy shaxslardan transport vositalariga benzin, dilel yoqilg‗isi va gaz 
ishlatganlik uchun olinadigan soliqning mohiyati va xususiyatlari. 
90. Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliqni to‗lovchilar va soliq ob‗ekti. 
91. Suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq bo‗yicha imtiyozlar, soliqni 
hisoblash va byudjetga to‗lash tartibi. 
92. Suv resurslaridan foydalanganlik uchun solig‗i stavkalari va ularning 
xususiyatlari. 
93. Yer qa‗ridan foydalanganlik uchun soliqning iqtisodiy mohiyati va soliq 
to‗lovchilari. 
94. Yer qa‗ridan foydalanganlik uchun soliq ob‗ekti va soliq stavkalari. 
95. Yer qa‗ridan foydalanganlik uchun soliq bo‗yicha imtiyozlar, hisoblash va 
byudjetga undirish tartibi. 
96. Obodonlashtirish va infratuzilmani rivojlantirish uchun soliqni joriy etish 
sabablari, soliq to‗lovchilari va soliq ob‗ekti. 
97. Obodonlashtirish va infratuzilmani rivojlantirish uchun soliqni hisoblash va 
byudjetga to‗lash tartibi. 
98. Davlat maqsadli jamg‗armalariga ajratmalarning o‗ziga xos xususiyatlari. 
99. Davlat maqsadli jamg‗armalariga ajratmalarning amal qilish mexanizmi. 
100. Bojxona boji va uni undirish tartibi. 
101. Moliyaviy jazo choralari va ularni qo‗llash tartibi. 
102. Identifikatsiya raqami va uni rasmiylashtirish tartibi. 
103. Ikkiyoqlama soliqqa tortishning xususiyatlari va uning oldini olish 
masalalari. 
104. O‘zbekistonda chet el investorlari ishtirokidagi korxonalarni soliqqa 
tortishning o‗ziga xos xususiyatlari. 
105. Dehqon va fermer xo‗jaliklarini soliqqa tortish tartibi.
106. Resurslardan samarali foydalanishni rag‗batlantirishda soliqlarning roli. 
107. O‘zbekiston Respublikasi soliq tizimini takomillashtirishning asosiy 
yo‗nalishlari. 
108. Umumdavlat soliqlarini mahalliy byudjetlar o‗rtasida taqsimlashning amal 
qilish mexanizmi. 
109. O‘zbekistonning 
eksport 
salohiyatini 
yuksaltirishda 
soliqlarning 
rag‗batlantiruvchilik roli. 
110. Soliq siyosatini amalga oshiruvchi organlarning soliq ishini yuritishdagi 
vakolatlari. 
111. Davlat byudjeti daromadlarini shakllantirishda soliqlarning tutgan o‗rni va 
ahamiyati. 

---

220