Guruh talabasi Topshirdi: Aytbaeva Sh Qabul qildi: Davletova Xolisaxon Toshkent 2023 reja

Paketli kommutatsiyaning afzalligi va kamchiligi nimada?

Paketli kommutatsiyaning afzalliklari:

• 
  pulsatsiyali trafikni uzatishda tarmoqni o‘tkazish qobiliyatini oshirish imkoniyatini beradi;
  
• 
  foydalanuvchilar aro trafik holatini inobatga olgan holda, tarmoq sharoitiga nisbatan fizikaviy kanallarning o‘tkazish qobiliyatini taqsimlash imkoniyati.
  

Paketli kommutatsiyaning kamchiliklari:

• 
  kommutatorlar buferlarida to‘sqinliklar tarmoqholatiga bog‘liq bo‘lganligi sababli foydalanuvchilar aro uzatish tezligi noaniqligi;
  
• 
  ma’lumot paketlarining to‘sqinligi o‘zgaruvchanligi;
  
• 
  buferlarda navbatlar ortib ketganligi sababli ma’lumot (paketlar) yo‘qolishi. Bu kamchiliklarni bartaraf etish maqsadida turli usullar qo‘llaniladi (Quality of Service QoS kabi).
  

Paketli kommutatsiyalashning qanday usullarini bilasiz?

Bunday usullar qo‘llanilishi paketlar kommutatsiyasini xozirgi kundagi yuqori tezlikli tarmoqlar tashkil etishda eng samarali va istiqbolli deb tan olingan.

2.2-rasm.Paketlarkommutatsiyasidatrafikuzatilishinitashkiletish

2.2-rasmda quyidagilar ifodalangan:

• 
  ma’lumotlar paketlarga bo’linadi, ularning har biri mustaqil ravishda kommutatorlarda qayta ishlanadi;
  
• 
  har bir paket belgilangan manzilga va jo’natuvchi manzilga ega;
  
• 
  ulanishni o’rnatishning protsedurasini talab etmaydi.
  

Uzatishpaytidapaketketma-ket aloqa liniyalari va marshrutizatorlar orqali o‘tadi.Marshrutizatorlar oraliq saqlash orqali uzatish mexanizmini ishlatadi. Paket avval to‘liq qabul qilinadi va buferga yoziladi, keyin aloqa liniyasiga uzatiladi(2.3-rasm).

2.3-rasm.Paketlikommutatsiyadapaketlarniyig‘ishvao‘tkazish.

Marshrutizatorlardapaketlarniyig‘ish,ushlanishpaydobo‘ladi,upaketuzunligigaproporsional:

Tyu=L/R

Bu yerdaL–paket uzunligi bit,R–chiqishdagi aloqa liniyasining tezligi, bit/s.

Marshrutizator chiqish va kirish aloqa liniyalarga ega.Har bitta aloqa liniyasi cheklangan o‘lchamga ega bo‘lgan buffer (chiqish navbati)ga ega.Bufer o‘lchami cheklangani uchun,shunday holat paydo bo‘lish mumkin, yangi paketni joylashish uchun buferda joy etishmasligi mumkin. Bu xolatda (yangi paket yoki navbatda turgan paket) yo‘qotiladi.
Paketli kommutatsiyali oddiy tarmoq strukturasini ko‘rib chiqamiz (2.4- rasm.).
A,Vxostlari Exostiga birgalikda paketlarni jo‘natadi,A va V xostlarning birinchi marshrutizator bilan aloqasi 10 Mbit/s tezligi bilan Ethernet aloqa liniyasi orqali amalga oshiriladi. Marshrutizator aloqa liniyaga paketlarni1,5Mbit/s tezligi bilan yuboradi.Agar aloqa liniya yuklangan bo‘lsa paketlar uni bo‘shatishni navbatda kutib turadilar.
Agar A va V birdan paketlarni yuborsa nima bo‘lishini ko‘rib chiqamiz. Xostlar o‘rtasida sinxronizatsiya yo‘q,paketlarni uzatish tartibini oldindan aytib bo‘lmaydi,bu usul static multipleksorlash deb aytiladi. Xostlar o‘rtasida paketlarni uzatish vaqti qo‘yidagisiga teng:



2.4-rasm.Paketli kommutatsiya bilan oddiy tarmoqning strukturasi


Tp=Q*L/R

Bu yerda,L–paketuzunligibit,R–chiqishdagialoqaliniyasiningtezligibit/s,Q–xostlaro‘rtasidagi aloqa liniyalarining soni.Paketli tarmoqning kommutatsiyali tarmoqdan asosiy farqi u har doim paketlarni oxirgi tugundan qabul qilishga tayyor.

Paketli kommutatsiya real vaqt ilovalari (telefoniya, videochaqiruv, konferensiya aloqa)ni sifatli xizmat ko‘rsatishini ta’minlab bermaydi, lekin aloqa liniyasi o‘tkazuvchanligini samarali bo‘linishini ta’minlab beradi.