Guruh talbasi: sulaymonov ismatullo o'zbekiston terma jamoasi va uni boshqaruvi reja

22.23-GURUH TALBASI:
SULAYMONOV ISMATULLO
O'ZBEKISTON TERMA JAMOASI VA UNI BOSHQARUVI

Reja:

1. 
   Oʻzbekiston milliy futbol terma jamoasi 
   
2. 
   1996-yil osiyo kubogi
   
3. 
   O'zbekiston terma jamoasi va uni boshqaruvi
   

Oʻzbekiston milliy futbol terma jamoasi — Oʻzbekiston Respublikasining futbol boʻyicha milliy terma jamoasidir. Oʻzbekiston Futbol Federatsiyasi tomonidan idora qilinadi.
Sovet Ittifoqi parchalanganidan soʻng ular oʻzining ilk matchini 1992-yil 17-iyunda Tojikistonga qarshi oʻtkazdilar. Keyinchalik Oʻzbekiston Milliy Futbol Terma Jamoasi yangi tashkil topgan Markaziy Osiyo millatlari Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Tojikiston, Turkmaniston ichida eng kuchlisiga aylandi. Oʻzbekiston Milliy terma jamoasi 1994-yilgi Osiyo Oʻyinlari gʻolibi. 2011-yili Osiyo Kubogida yarim finalgacha yetib bordi. Oʻzbekiston milliy terma jamoasi shu vaqtga qadar FIFA Jahon chempionati|jahon chempionatida]] qatnashmagan. Osiyo kubogi musobaqasida mustaqillikdan beri ishtirok etib kelmoqda. Hozirda terma jamoa murabbiyi Srechko Katanes^[1]

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Oʻzbekistonda futbolning tugʻilgan yili 1912-yil (batafsil ushbu maqolada oʻqing), oʻsha paytdan boshlab Qoʻqonda, biroz keyinroq Fargʻona, Andijon, Toshkent, Samarqand, Buxoro va Urganchda futbol jamoalari tashkil etilgan boʻlib, ular orasidan uzoq masofali oʻyinlar oʻtkaziladi. Fargʻona vodiysining birinchi chempionati 1914-yilda oʻtkazilgan, Oʻzbekiston SSR chempionati 1926-yildan, Oʻzbekiston SSR kubogiga qura tashlash 1939-yildan boshlab oʻtkazila boshlangan. 1924-yildan 1991-yilgacha Oʻzbekiston Sovet Ittifoqi tarkibida boʻlgan. Ittifoqi (SSSR) sifatida Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi (OʻzSSR).
1928-yilda ilk bor Oʻzbekiston terma jamoasi tuzilib, Spartakiadada Yevropaning ayrim mamlakatlari vakillari ishtirok etdi. Mazkur turnirda Oʻzbekiston SSR terma jamoasi ilk xalqaro oʻyinini Shveysariya terma jamoasiga qarshi oʻtkazdi va 8:4 hisobida gʻalaba qozondi. 1991-yilning oʻrtalariga qadar Oʻzbekiston SSSR tarkibida boʻlgan va boshqa ittifoq respublikalari kabi oʻz milliy terma jamoasiga ega boʻlib, ular asosan SSSR jamoalari va jamoalari tarkibida, xususan, Oʻzbekiston xalqlari Spartakiadasining futbol turnirlarida oʻyin oʻtkazar edi. SSSR. Oʻzbekiston SSR terma jamoasi SSSR xalqlari Spartakiadasi futbol turnirining barcha qur’alarida qatnashgan va 1986-yilgi turnirda finalgacha etib borgan va Ukraina SSR (zamonaviy Ukraina) jamoasiga 0:1 hisobida imkoniyatni boy bergan. , shu orqali turnirning kumush medalini qoʻlga kiritdi. Sovet Ittifoqining butun tarixi davomida Oʻzbekiston SSR Rossiya SFSR, Ukraina SSR, Belorussiya SSR va Gruziya SSR bilan birga mamlakat futboli rivojlanishining beshta asosiy markazlaridan biri boʻlgan.
Oʻzbekiston SSRning eng kuchli futbol klublari, shuningdek, yarim professional va professional klublari SSSR futbol ligasi (Oliy liga, birinchi liga, ikkinchi va ikkinchi liga B) va SSSR kubogida qatnashgan. Oʻzbekiston SSR noprofessional klublari Oʻzbekiston SSR chempionati va Oʻzbekiston SSR kubogida qatnashdilar.
Sovet Ittifoqi parchalanib, Oʻzbekiston mustaqillikka erishgach, yangi chaqiriq Oʻzbekiston terma jamoasi tashkil etildi. Milliy terma jamoa oʻzining ilk oʻyinlarini 1992-yilda oʻtkazgan. Oʻzbekiston milliy terma jamoasining ilk oʻyini FIFA tashabbusi bilan 1992-yilgi Markaziy Osiyo kubogi doirasidagi (turnir bir marta oʻtkazilgan) Tojikistonga qarshi oʻyin boʻldi. Bu oʻyinlar Oʻzbekiston milliy terma jamoasiga 1992-yildan beri FIFA shafeligida oʻtkaziladigan turnirlarda ishtirok etishiga ruxsat berilgani asosida FIFA tomonidan rasman roʻyxatga olingan. Liga formatidagi ushbu turnirning qura tashlash marosimida Oʻzbekiston terma jamoasi Qozogʻiston terma jamoasidan keyin ikkinchi boʻldi.. Oʻzbekiston milliy terma jamoasi tashkil etilganining birinchi yilida faqat Tojikiston, Turkmaniston, Qozogʻiston va Qirgʻiziston terma jamoalari bilan oʻyin oʻtkazgan. 1993-yilda jamoa birorta ham oʻyin oʻtkazmagan.
1992-yilda Oʻzbekiston futbol boʻyicha MDH terma jamoasi aʼzosi boʻlib, bir yil davomida SSSR futbol terma jamoasi oʻrnini egallagan va Evro-1992da ishtirok etgan.
Sobiq ittifoq respublikalarining aksariyati UEFAga aʼzo boʻldi (Rossiya, Ukraina, Belarus, Moldova, Latviya, Litva, Estoniya, Gruziya, Armaniston va Ozarbayjon), Oʻzbekiston ham UEFAga aʼzo boʻlishni xohladi. Ammo Markaziy Osiyoning boshqa respublikalari (Qozogʻiston, Qirgʻiziston, Tojikiston va Turkmaniston) kabi OFKni tanladi. 2002-yilda Qozogʻiston futbolni yanada rivojlantirish uchun UEFAga aʼzo boʻldi, biroq Oʻzbekiston OFKda qolishni afzal koʻrdi. Baribir Oʻzbekistonning UEFAga aʼzo boʻlishini tarafdorlari koʻp. Ularning fikricha, Oʻzbekiston Yevropa futbolini koʻrsatadi, SSSR tarkibida boʻlgan Sovet Oʻzbekistoni esa azaldan UEFA aʼzosi.
1994-yilda Oʻzbekiston Futbol Federatsiyasi OFK va FIFA tomonidan rasman qabul qilingan.^[2] Oʻsha yili Oʻzbekiston xalqaro turnirda Oʻzbekiston Mustaqilligi kubogini qoʻlga kiritgan. 1994-yil Yaponiyaning Xirosima shahrida boʻlib oʻtgan Osiyo oʻyinlarida Oʻzbekiston milliy terma jamoa Xitoy terma jamoasini 4:2 hisobida magʻlub etib, futbol turniri gʻolibiga aylandi.