H. I. Shukurov, S. Q. Qanoatov jamoada hamshiralik ishi tibbiyot kollejlari uchun darslik Qayta ishlangan uchinchi nashr toshkent «Iqtisod-moliya»


umurtqa pog‘anasining qiyshayishi


Download 485.49 Kb.
bet113/125
Sana21.10.2023
Hajmi485.49 Kb.
#1715047
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   125
Bog'liq
Hamshiralik ishi-www.hozir.org

umurtqa pog‘anasining qiyshayishi
Ko‘p maktablarda sinf xonalar ikki kishilik partalar bilan,
kabinetlar esa stol va stullar bilan jihozlanadi. Ko‘rish funksiyasi
bo‘zilgan bolalar o‘qimaydigan maktablarda bir kishilik parta
va stullar bo‘ladi. Partaning qop qorong‘i kursi, suyanchig‘i
maxsus materiallardan tayyorlanadi. Stol va partaning rangi ish
joyining yorug‘ligiga ta’sir qiladi. qora rangli partaga nisbatan
och rangli partalar 29 % tabiyy yorug‘likni oshiradi. Och yashil
rangdagi partada o‘quvchining ko‘rishi faoliyati 57 %, to‘q
yashil parta 55 %, qorada 27 %ni tashkil etadi.Partalarni rang
bilan buyamaslik kerak.Sinf doskasi ko‘rish faoliyatida katta
rol uynaydi.Balandligi 100 va 120 va eni 150-200 sm bo‘lishi


222
mumkin.­1-4­sinflarda­doska­poldan­75-80­sm,­5-11­sinflarda­


80-90 sm baland bo‘ladi.
doskaning rangi jigar yoki qora bo‘lishi mumkin.
Bolalarning to‘g‘ri ovqatlanish tartibi
Bola hayotining birinchi yilida ovqatlanishni to‘g‘ri tashkil
etishning katta ahamiyati bor. Bu davrda eng tabiiy va maqsadga
muvofiq­keladigan­ovaqat­mahsuloti­–­ona­sutidir.Ona­suti­tarkibi­
bola uchun eng foydali hisoblanadi. Ona suti tarkibida asosiy,
shuningdek,­amino­kislotalфr­bola­organizmi­uchun­foydalidir.
Uning tarkibidagi mayda turli albuminlar oqsillarning hazm
bo‘lish tezligini oshiradi. Bundan tashqari,bola organizmi va
ona sutidan ketar immunoglobulinlar ( antetelolar), antigenlar
va fermentlar ham oladi. Bu yoshda hali ferment hosil qiluvchi
organlar, me’da va me’da osti bezi o‘z faoliyatini tiklamagan
bo‘ladi, shuning uchun oqsillar tuzilishida giodrolitik fermentlar
katta ahamiyatga ega .
Ko‘krak suti tarkibida oqsillarning hazm bo‘lish vaqtini
tezlatadigan to‘yinmagan yo‘g‘lar ham bo‘ladi. Bolaga, albatta,
tarkibida ko‘p miqdorda oqsil bo‘lgan oziqlarni berish zarur.
Ona suti tarkibidagi yog‘lar yaxshi hazm bo‘ladi. Bular sigir
sutiga qaraganda ona sutida 10 marta ko‘p uchraydigan zaruriy
linolin va araxidon kislotalardir.
Ko‘krak sutidagi karbonsuvlardan laktoza ichaklarda V guruh
vitaminlarining xosil bo‘lishini yo‘lga solib turadi. Sutning
mineral tarkibi bola organizmi hazm qila oladigan darajada
bo‘ladi. Ona sutidagi vitaminlar bola rivojlanishiga ijobiy ta’sir
ko‘rsatadi.
Ko‘krak sutining yana bir ahamiyatli tomoni uning o‘ta
tozaligi va bakteriostatik, bakteriologik, bakteriosid ta’sir
ko‘rsata olishidir.


223
Bola hayotining birinchi 6 oyligida ko‘krak suti va


vitaminlarni o‘z vaqtida berib borish ,uning toliq va to‘g‘ri
o‘sishi uchun foydadir. Yoshi ulg‘aygan sari esa organizmning
boshqa moddalarga talabi ortadi, bu xil moddalarga temir,
kobalt, rux, kalsiy, fosfor kabi elementlar kiradi. Hozirgi vaqtda
tabiiy va sun‘iy mahsulotlar bilan ovqatlantirish uchun tayyor
ovqatlar resepti ishlab chiqilgan. Ular eng sifatli mahsulotlardan
tayyorlanadi. Sut va sut mahsulotlari mineral moddalarga juda
boy .

Download 485.49 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   125




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling