H. I. Shukurov, S. Q. Qanoatov jamoada hamshiralik ishi tibbiyot kollejlari uchun darslik Qayta ishlangan uchinchi nashr toshkent «Iqtisod-moliya»

Infeksiya bilan zararlangan bemorlarni tekshirish va 
kuzatish. OITS virusi bilan zararlangandan so‘ng bemorlarning
95 % VIG antitelo tashuvchilariga aylanadi. OITS virusi bilan
zararlangan, 10 yildan ortiq infeksiyalangan bemorlarning
yarmidan ko‘pi vaqt o‘tishi bilan Sd-4 limfositlar soni kamayadi,
immunitet pasayadi, natijada OITS rivojlanishi ehtimoli paydo
bo‘ladi. Ammo, OITS virusi bilan infeksiyalanganlar soni kam
bo‘lsa, ba’zi bemorlarda kam boisa-da, 10 yil davomida Sd-4
limfositlar soni kamayishi va immunitet pasayishi kuzatilmaydi.
OITS asoratlarini oldini olish. Bugungi kunda OITSda
asorat sifatida rivojlanadigan yuqumli kasalliklarning ko
;
pi

---

200
uchun dori moddalari ishlab chiqilgan va ma’lum darajada ularni

davolash imkoniyati paydo bo‘lgan. Shuningdek, kasallikning
davolash­uslublarini­yaxshilash­va­profilaktika­qilishda­yaxshi­
yutuqlarga erishildi. Masalan: ma’lum darajada pnevmosit
pnevmoniyaning rivojlanishi va qaytalanishining oldini olish
imkoniyati paydo bo‘ldi. demak, bu SPId oqibati sohasida
yaxshi natijalarga olib keladi.
Virusli В gepatit va uning profilaktikasi
Etiologiyasi va epidemiologiyasi. Virusli­gepatit­В­(VGB)­
virusi­gepatit­В­qo‘zg‘atuvchisi­hisoblandi.­BGB­infeksiyasi­
qon quyish natijasida hosil bo‘lgan teri infeksiyasi. jarrohlik
oqibatida nooddiy iz qoldiradiga infeksiya, jinsiy infeksiya.
tug‘ish paytida shilliq parda orqali yuqtiriladigan infeksiyalardan
iborat. VGB infeksiyasiga doimiy ravishda chalinish tug‘ilishda
у­old­chaqaloqlik­va­maktabgacha­yoshidagi­davrda­yuzaga­
keladi. Biroq darmonsizlantiruvehi kasalliklar, terminal rak
va­shu­kabi­boshqa­kasalliklardagi­immunodefitsitni­hisobga­
olmaganda, katta yoshdagi bemorlarda birlamchi kasallanishi
kam hollarda ozoq davom etuvchi infeksiya xususiyatiga
ega. Uzoq vaqt cho‘ziladigan infeksiya yuzga kelganda
aksariyat tashuvchilarda buyrak me’yorida ishlaydi. Immunitet
rivojlangandan so‘ng yashirin yoki ochiq ko‘rinishda gepatit
rivojlanadi. 85-90 %da bu holatlar serkonversiyaga solib keladi
va natijada bemorlar asimptomik tashuvchilarga aylanadi buyrak
esa me’yorida ishlaydi.
Patogenezi. Bemorda­gepatit­В­kasalligiga­shubha­qilinganda­
tashxisni asoslash uchun venadan qon olinadi. qonda gepatit
В­ning­antegenlari­tekshiriladi­(gepatit­В­virusini­hosil­qilgan­
oqsil­qismi).­Agarda­tekshirilgan­В­gepatit­antigeni­topilgan­

---

201
odamlar­orasida­В­gepatit­virusi­bilan­birlamchi zararlanganlar

va doimiy zararlangan bemorlar mavjud bo‘ladi (B gepatit
virusini tashuvchilari - HBV tashuvchilar).