H tekshirdi: toirova. D reja: AnnoTatsiya so’zining Ma’nosi. Mazmuni va maqsadli vazifasi xulosa

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TATU SF AX-23-08-GURUH TALABASI ALIQULOVA HOSILANING AKADEMIK YOZUV FANIDAN TAYYORLAGAN PREZINTATSIYASI MAVZU:ANNOTATSIYA.ANNOTATSIYA UCHUN LEKSIK-GRAMMATIK TERMINLAR TAYYORLADI:ALIQULOVA.H TEKSHIRDI:TOIROVA.D

REJA: 1. AnnoTatsiya so’zining Ma’nosi 3..MAZMUNI VA MAQSADLI VAZIFASI 4.XULOSA

2.Annotatsiyani tuzishga qo’yiladigan asosiy talablar

Annotatsiya (lotincha: annotatio – „qayd“) — qisqacha ta’rif. Kitob, maqola, qoʻlyozma mundarijasini, gʻoyaviy-siyosiy yoʻnalishini va boshqa jihatlarini ochib beradi. Annotatsiyani, masalan, kitobning oʻzida, bi-bliografik koʻrsatkichlarda va kutubxona kataloglarida uchratish mumkin. Uning vazifasi oʻquvchilarda muayyan kitob, maqola, qoʻlyozma toʻgʻrisida umumiy tasavvur tugʻdirish va ularga adabiyotlar tanlashda yordam koʻrsatishdir.

Annotasiya (sharh) — ilmiy maqola yoki ilmiy asar matnining maksimal darajadagi qisqartirilgan (5-6 ta gapdan iborat) bayonidir. Odatda, bu umumlashtirish, konseptual emas, sanab otish xarakteriga ega. Barcha axborot janrlari ichida annotasiya eng obyektividir. Annotasiyada odatda, ish qanday mavzuga bagishlanganligi tadqiqotning qanday uslublaridan foydalanganligi, buning uchun qanday til materiallari jalb etilganligi va tadqiqotning adresati kim ekanligi korsatiladi.

Annotatsiyani tuzishga qo’yiladigan asosiy talablar: 1. Kompozisiyasi mazmunan mantiqiy bo’ladi va dastlabki matn kompozisiyasidan farqlanishi mumkin. 2. Ma’lumotlarning tanlanishi, ularning ifodalanishi va joylashuvi annotasiya tusiga bog’liq bo’ladi. 3. Tili lo’ndaligi, soddaligi, aniqligi bilan ajralib turadi. 4. Dissertatsiya, maqolaga annotatsiya bibliografik varaqada rasmiylashtiriladi, xatboshilarsiz beriladi. 5. O’rtacha hajmi - 500 bosma belgi, kam hollarda – 800 – 1000. Annotatsiyani tuzishdagi asosiy xato – axborotning ko’pligi, fikrlarni ifodalashda gaplarning uzunligi, davrlarning ishlatilishi! Ortiqcha narsalar: kirish so’zlari va gaplari, murakkab gaplardan qoching! “Klishelashtirilgan” iboralardan foydalanib, bir qator maqolalarga annotasiyalar tuzing

Mazmuni va maqsadli vazifasi bo’yicha: -Bildirgichli (matnning tanqidiy bahosiz tavsifnomasini beradi) - Tavsiyali (matnning iste’molchilarning muayyan auditoriyasi uchun yaroqliligi jihatidan) Mazmunni to’liq qamrab olishi bo’yicha: - Umumiy (keng auditoriyani hisobga olib umuman matnning tavsifini beradi) ; - Uxtisoslashgan (matnning tor doiradagi mutaxassislarni hisobga olib muayyan jihatlardagi tavsini beradi); - Guruhli (mavzu bo’yicha yaqin bir necha matnlar tavsifini beradi);

XULOSA Annotatsiya nima? Ko'pchiligimiz, ehtimol, biz topadigan maqolalar yoki ma'lumotlarning "xulosalari" yoki "anstraktlari" ni ko'rish yoki yozishni yaxshi biladi. Xulosa yoki tezislar asosan materialning mazmunini qayta tiklaydi. Izohlarni yozish esa boshqacha yondashuvni talab qiladi. Izohlar esa materialga bir oz ob'ektivroq qarashadi. Annotatsiya yozayotganda, uni kim va nima uchun yozganini hisobga olishingiz kerak. Batafsil ma'lumot uchun quyidagi izoh elementlariga murojaat qiling. Natijalar shuni ko'rsatdiki, izohlash strategiyasi talabalarning faolligini, o'qishni tushunishni va shu tariqa ijtimoiy fanlar bo'yicha akademik yutuqlarni oshirdi. Izoh o'quvchilarga asosiy fikrlarni tasavvur qilish, murakkab matnlarni parchalash va murakkab tarixiy matnlarni o'qishda sekinlashishga yordam berdi. Natijada, bu talabalarga diqqatni jamlashga, tanqidiy fikrlashga va murakkab tarkibni tushunishga yordam berdi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 1. https://uz.wikipedia.org/ 2. https://genderi.org/

E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT ! ! !