Хайвон хужайралари ген мухандислиги


Хайвонларни генетик модификатсия қилишнинг иккита усули мавжуд


Download 0.62 Mb.
bet2/7
Sana27.10.2023
Hajmi0.62 Mb.
#1726451
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Хайвон ген мухандислиги

Хайвонларни генетик модификатсия қилишнинг иккита усули мавжуд: соматик хужайраларни ( тана хужайраларини) ва жинсий хужайраларни ўзгартириш усуллари билан. Биринчи усул модификатсия қилинган индивидуал организмлар хужайрасинии ўзгаришга, иккинчи усул эса янги наслдан наслга берилувчи хусусиятларни пайдо бўлишга олиб келади. Соматик хужайраларни модификатсиялаш тўртта босқичдан иборат:

  • Хайвонларни генетик модификатсия қилишнинг иккита усули мавжуд: соматик хужайраларни ( тана хужайраларини) ва жинсий хужайраларни ўзгартириш усуллари билан. Биринчи усул модификатсия қилинган индивидуал организмлар хужайрасинии ўзгаришга, иккинчи усул эса янги наслдан наслга берилувчи хусусиятларни пайдо бўлишга олиб келади. Соматик хужайраларни модификатсиялаш тўртта босқичдан иборат:
  • 1. Организмдан хужайраларни олиш.
  • 2. Олинган хужайрасининг културасини олиш.
  • 3.Генни векторга улаш ва хужайрага трансформатсия қилиш.
  • 4. Трансформатсияланган хужайрани организмга киритиш.

Бу хайвонлар ген терапеясининг асосий схемасидир.

  • Бу хайвонлар ген терапеясининг асосий схемасидир.
  • Жинсий хужайраларни ўзгартириш организмга янги наслдан наслга бериладиган ирсий белгиларни беради. Ўзининг авлодларига янги ирсий белгиларни берувчи организм трансгенли организм дейилади, янги организмга киритилган ген трансген дейилади.

2. Ген мухандислиги усуллари ёрдамида яратилган трансген хайвонлар. Трансген хайвонлар олиш жараёни трансген бактерия олишга нисбатан анча мураккабдир. Аммо бугунги кунга келиб турли трансген хайвонлар яратилган. Буларга мисол қилиб қуйидагиларни келтириш мумкин:

  • 2. Ген мухандислиги усуллари ёрдамида яратилган трансген хайвонлар. Трансген хайвонлар олиш жараёни трансген бактерия олишга нисбатан анча мураккабдир. Аммо бугунги кунга келиб турли трансген хайвонлар яратилган. Буларга мисол қилиб қуйидагиларни келтириш мумкин:
  • • турли мақсадлар учун модификатсияланган сичқонлар. Улардан баъзиларига инсонлар касалликларининг инсон бўлмаган моделини олиш учун инсонларнининг генлари киритилган. Масалан, ген инженерлиги усуллари билан ўзгартирилган сичқонлар полиомелит вируси учун инсонларнинг хужайра ретсептори генини тутади. Уларнинг нормал сичқонлардан фарқи улар мазкур вирус билан зарарланиши мумкин, хатто бу сичқонларда бу касалликнинг белгилари ривожланиши мумкин. Яна инсонларнинг иммун тизимига эга бўлган сичқонларни ҳам мисол сифатида кўришимиз мумкин, бу сичқонлар касал одамларсиз уларнинг касалликларини тадқиқ этиш имконини беради.

Download 0.62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling