Халқаро муносабатлар doc

Birlashgan Millat tashkiloti va uning xalqaro munosabatlardagi o’rni va roli
«Birlashgan millatlar» atamasining paydo bo’lishi. Dumbarton-OKS
konferensiyasi. BMT ustavi va uning kuchga kirishi. BMTning strukturasi va
uning harakatlantiruvchi mexanizmlari. Falastindagi urushning to’xtatilishida
(1947) Hindistonda Kashmir muammosining hal etilishida (1948), Indoneziya va
Kipr nizolarining bartaraf qilinishida (1962, 1964) Yaqin Sharqda urush
o’choqlarining o’chirilishida (1956, 1967, 1973) BMTning tutgan o’rni va roli.
1960 yil 14-dekabrda BMT Bosh Assambleyasi tomonidan mustamlaka
mamlakatlar va xalqlarga mustaqillik berish to’g’risidagi deklarasiyasining qabul
qilinishi. 1981 yili BMT Bosh Assambleyasi tomonidan «Yadro halokatining
oldini olish to’g’risida» va 1983 yili «Yadro urushini qoralash» haqida
deklarasiyalarining qabul qilinishi. 1990-1999 yillar BMT va xalqaro huquq o’n
yilligi davri deb e’lon qilinishi. Nyu-Yorkdagi «ming yillik sammiti» (2000 yil 6-8
sentyabr). Dunyo siyosatida va xalqaro munosabatlarda madaniy sivilizasiya
omillarining rivoj topishida BMT hozirgi vaqtdagi o’rni.
Yevropa Ittifoqi va uning xalqaro munosabatlardagi o’rni
Yevropada urushdan keyingi vaziyat. Yevropa ko’mir va po’lat
birlashmasining barpo etilishi (YeKPB). Rim protokollarining imzolanishi va
Yevropa Iqtisodiy Hamjamiyatiga (YeIH) yoki «Umumiy bozor»ga asos solinishi.
K.Adenauer va Sh de Goll murosaga kelishga qaror qilishlari va Yevropaning
bundan keyini birlashishi yo’lidagi msuhim to’siqlarni olib tashlanishi. YeIH ga
yangi a’zolarining kelishi. Maastrixt bitimlari. Yagona Yevropa valyutasini
muomalaga kiritilishi. Yevropa siyosiy ittifoqni shakllantirish va Yevropa

---

12
kommisiyasini tuzish yo’lidagi harakatlar. Yevropa Iqtisodiy Hamjamiyatining
nomini o’zgartirilishi va Yevropa Hamjamiyati deb atalgan.2002 yil 1 yanvardan
Yevropa Ittifoqi mamlakatlarida (Angliyadan tashqari) Yevropaning yangi pul
birligi-«yevro» muomalaga kiritilishi. Yevropa kengashining demokratiya va
qonunchilik, shuningdek, inson huquqlarini rivojlantirish va himoya qilish yo’lida
ko’rsatgan faoliyati.