Harakat texnikasiga o’rgatish va uni takomillashtirishda jismoniy sifatlarning o’rni

Harakatlanishda to‘p tashlashlar
Jamoa ikkita qatorga bo‘linishadi. Birinchi qatordagi birinchi ikki o‘yinchi to‘pga egalik qiladi. 1-o‘yinchi to‘pni savat tomonga olib boradi chap qatordagi 2 1-o‘yinchi esa u bilan bir vaqtda savatga tomon harakatni boshlaydi 1-o‘yinchi 2-sherigiga poldan sapchitib to‘p uzatadi. To‘pni qabul qilib olib sherigi depsinib yuqoriga sakraydi va to‘pni tashlashni bajaradi 1-o‘yinchi qaytgan to‘pni ilib oladi va 2-o‘yinchiga uzatadi 2-o‘yinchi to‘p yon chiziq tomonga olib yurishni boshlaydi va o‘ng tarafdan qatorda turgan keying o‘yinchiga to‘pni uzatib o‘sha yerdan joy egallaydi. 1-o‘yinchi chap qatorga ketadi 3 va 4-o‘yinchilar ham joylarini o‘zgartirgan holda shunday yo‘l tutadilar.
Aldamchi harakat bilan stullar orasidan o‘tib to‘p tashlash (4.5-rasm)
O‘yinchilami uchta va to‘rtta kishidan iborat guruhlarga bo‘ling. Guruhlami savatga qarata joylashtiring va o‘yinchilarga bittadan to‘p bering. Birinchi o‘yinchi jarima zarbasi hujumida turadi. Mashq o'yinchining to‘pni o‘ziga otib berishi va sakragan holda to‘xtab uni ilib olishi bilan boshlanadi. U aldamchi xamlani bajaradi va to‘pni stullar orasidan savat tomonga olib bora turib shchitdan sapchitib savatga to‘p tashlaydi. Mashqning davomiyligi 2 daqiqa. Keyin to‘pni olib yurishni bajaruvchi o‘ng qo‘lni chap qo‘lga o‘zgartirish yoki maydondagi stullar joylashishini almashtirish mumkin.
To‘pni olib yurishda joyni o‘zgartirgan holda to‘p tashlashlar To‘rtta o‘yinchi savat oldida joylashadi ulardan uchtasi orqa chiziqda, to‘rtinchisi esa jarima chizig‘ida turadi. To‘p ushlab turgan o'yinchi jarima chizig‘ida turgan o‘yinchiga ikkala qo‘lda ko‘krakdan to‘p uzatadi. To‘p uzatgan o‘yinchi to‘pni qabul qilib olgan o‘yinchining oldiga yugurib chiqib, unga bosim o ‘tkazishga harakat qiladi. To‘pni qabul qilib olgan o‘yinchi aldamchi harakat bajarib, to‘p tashlash uchun to‘pni savat tomonga olib yuradi. To‘pni ko‘tarib olib, orqa chiziqqa navbatga turadi, himoyachi vazifasini bajargan o‘yinchi esa jarima chizig‘i yonida hujumchiga aylanadi. Bu mashqni ma’lum bir vaqtda bajarish hamda ijro etish joylarini o‘zgartirishi mumkin.
Tezkor “yorib” o‘tish - bu jamoani raqibga nisbatan son jihatdan ustun bo‘lgan tarkib asosida qayta hujum uyushtirish va qisqa oraliqlardan savatni ishg‘ol qilishga mo‘ljallanadi.
“Barvaqt hujum” - jamoa tomonidan amalga oshiriladigan mazkur usul ham deyarli tezkor “yorib” o‘tish usuliga o‘xshash tartibda qo‘llaniladi. Faqat bu usulni qo‘llashda awaldan “charxlangan” va taktik kombinasiyalar bilan yakunlanadigan harakatlardan ko‘proq foydalaniladi.
Pozitsion hujum. Bunday hujum asosan tezkor “yorib” o‘tish “barvaqt hujum” choralari natija bermaganda juda qo‘l keladi. Mazkur hujum usulida jamoaning barcha o‘yinchilari o‘z o‘yin funksiyalari va o‘z o‘yin “joylariga” asoslangan holda maydon bo‘ylab himoyalanayotgan raqiblami ta’qib qilib, savatni ishg‘ol qilish xavfini tug‘diradi. Ta’qib davomida sust yoki zaif raqibni payqagan zahoti boshqa raqiblami chalg‘itish asosida savatga hujum uyushtiriladi.
Pozitsion hujum ikki xil tizimda ijro etilishi mumkin: bir yoki ikki markaziy hujumchi orqali va markaziy hujumsiz.

2.