Harbiy ziddiyatlar davrida xalqaro huquq

Urush e ’lon qilishning huquqiy oqibatlari, asosan, quyidagilarda namoyon bo'ladi:

• 1) tinchlik munosabatlari barham topadi; diplomatik va konsullik munosabatlari uziladi; diplomatik va konsullik xodimlari chaqirib olinadi;
• 2) tinchlik munosabatlarga tegishli siyosiy, iqtisodiy va boshqa yo'nalishlardagi shartnom alar barham topadi yoki vaqtincha to'xtatib qo'yiladi; um um iy mazmundagi ko'p tom onlam a bitimlar harakati urush davom ida to'xtatib qo'yiladi; urush holati munosabati bilan maxsus tuzilgan shartnom alar qo'llanadi
• 3) dushman tomon fuqarolari uchun alohida rejim o‘rnatiladi. Ularning chiqib ketishi urushayotgan davlat manfaatlariga zid bo'lm agan taqdirdagina ular shu davlat hududini tark etishlari mumkin. Ularga nisbatan urush tamom bo'lgunga qadar muayyan hududga joylashtirish yoki muayyan joylarga majburiy ravishda ko‘chirish choralarin iqo‘llashgacha bo'lgan maxsus rejim joriy etilishiga yo‘l qo'yiladi;

Harbiy harakatlar olib borishning usul va vositalari

• Bu jabhada ikkita prinsip amal qiladi:
• 1) urushayotgan tom onlarning dushman tom onga ziyon yetkazish borasida tegishli vositalarni tanlash huquqi cheklangan bo'ladi;
• 2) ortiqcha jabr yetkazishga yo'l qo'yilmaydi. Bombardimon qilish urush olib borish vositalari ichida tobora om ­ maviy tus olib bormoqda. U fuqaro obyektlari emas, balki harbiy obyekt - larga y naltirilishi va «tanlanmagan» m azm unda bo'lm asligi zarur. Him oyalanm agan shaharlarni, binolar va aholi mavjud boshqa joylarni bom bardim on qilish taqiqlanadi.

Urush qurbonlari va madaniy qadriyatlarni xalqaro-huquqiy himoya qilish

• Urush qurbonlariga harbiy asirlar, kasallar va yaradorlar, dengizdagi qurolli kuchlar tarkibidagi kema halokati qurbonlari, shuningdek, bosib olingan hududlardagi tinch aholi kiradi. Ushbu shaxslarning har bir toifasi 1949 yilgi Jeneva konvensiyasi va 1977 yilgi Qo‘shimcha protokollarning tegishli to‘rtta konvensiyasi himoyasida bo‘ladilar.
• Ushbu xalqaro-huquqiy hujjatlarga asosan, urush qurbonlari nima bo‘lsa ham hech qanday kamsitishlarsiz (irqi, terining rangi, dini, jinsi, kelib chiqishi yoki moddiy ta’minlanganligidan qat’i nazar) himoya bilan ta’minlanishga va ularga nisbatan insoniy munosabatda bo‘lishga haqlidirlar. Ularning hayotiga qasd qilish va shaxsiy daxlsizligini buzish, xususan o‘ldirish, tan jarohati etkazish, noinsoniy munosabatda bo‘lish, qiynoqqa solish, insoniy qadriyatiga tegish, haqoratomuz munosabatda bo‘lish, sud ishtirokisiz xukm chiqarish va jazoni ijro etish, sodir etilmagan huquqbuzarlik uchun, shuningdek, umumiy tarzda jazolash man etiladi.