"Xavflar daraxti" ning sxemasi.Xavflarni o`rganish tartibi uch xil bo`ladi:I.Bosqich- - xavflarni oldindan tahlil etish. Bu bosqich uch qadam bilan bajariladi:1 -qadam xavf manbalarini aniqlash.2-qadam xavflarni vujudga keltiradigan qismlarni aniqlash.3-qadam tahlilni chegaralash, ya'ni tekshirilmaydigan xavflarni chiqarib tashlash.II. Bosqich - xavfli holatlarning ketma-ketligini aniqlash, hodisa va xavflar "daraxtini" (shajarasini) tuzish.III. Bosqich – oqibatlarni tahlil qilish. Misol tariqasida kran-balka ilgagidan yukning tushib ketish hodisasi sabablarini aniqlash daraxti sxemasi
Hayotiy faoliyat xavfsizligini ta`minlash asoslari.
Xavfsizlikning umumiy nazariyasining tuzilishida tamoyillar va usullar ko`rilayotgan bilim sohasida aloqalar to`g`risida to`la tasavvur qilishda metodologik ahamiyatga ega.Asos (negiz, printsip) - bu fikr, g`oya, maqsad (asosiy holatdir).Usul - bu eng umumiy qonuniyatlarni bilish orqali maqsadga erishish yoli.Xavfsizlikni ta`minlash asoslari va usullari mantiq va dialektikaga xos umumiy usullarga tegishli bo`lmay, maxsus va ayrim usullardan hisoblanadi. Usullar va asoslar o`zaro bogliqdir.Xavfsizlikni ta'minlash choralari - bu usullarni va asoslarni amaliy, tashkiliy, moddiy gavdalantirib amalga oshirishdir.Asoslar, usullar, choralar - bu xavfsizlikni ta`min etishdagi mantiqiy pog`onaIardir. Ularni tanlab olish faolivatning aniq sharoitlariga, xavfning darajasiga va boshqa mezonlarga bog`liq.
Xavfsizlikni ta`minlash yo`llariXavfsizlikni ta'minlash tamoyillari ko`p. Ularni belgilarga qarab bir necha klasslarga ajratish mumkin. Masalan: Yo`llantiruvchi, texnik, tashkiliy, boshqaruv.1. Yo`naltiruvchi:Operatorning faolligi; Faoliyatning muruvvatlash (odamiyligi, muruvvatliligi); Tuzulishning tartibsizlanishi (destruksiya); Operatorni almashtirish; Turkumlashlar (klassifikatsiya); Xavflarni yo`qotish; Tartiblash (sistemalash); Xavfni kamaytirish.2.Texnik:Blokirovkalash; Vakuumlash; Zichlash (germatizatsiya);Masofa bilan himoyalash; Mahkamlash - puxtalash; To`siqlar orqali (ekranlash); ojiz zveno qollash; Siqilgan havo qo`llash; harakatlarni sekinlashtirish.3. TashkilivVaqt bilan himoyalash; Axborot (ma`lumotlar); Zaxiralash; Mos kelmaslik: Me'yorlash; Xodimlar tanlash; Ergonomiklik.4. Boshqaruv:Moslik (adekvatnost); Nazorat; Qarshi aloqa; Javobgarlik; Rejalilik; Rag`batlantirishlar; Samaradorlik; Boshqarish.
Do'stlaringiz bilan baham: |
