Hayot faoliyati xavfsizligi kafedrasi «tasdiqlayman»

Bino va inshootlar ekspertizasi maqsadi va vazifalari

Amalga oshirilgan chora-tadbirlarning asosiy maqsadi - XIFga tegishli binolarni kelajakda baxtsiz hodisa xavfisiz foydalanish mumkinmi yoki yo'qligini aniqlash. Buning uchun quyidagi vazifalar hal etiladi:

• 
  ushbu tuzilmalarning yuk ko'tarish qobiliyatini va eskirish darajasini aniqlash;
  
• 
  uzoq vaqt xizmat qiladigan binolarning xususiyatlari qanchalik o'zgarganligini aniqlash;
  
• 
  tuzilmalarni barcha turdagi nuqsonlar va shikastlanishlar uchun tekshirish;
  
• 
  nomdagi ob'ektlarning qoldiq resursini hisoblashdan inorat ekan.
  

HISOB QISMI
temirbeton ustunining o‘z og‘irligidan tushayotgan yukni hisoblash

Quyidagi ma’lumotlarga asoslanib temir-beton ustunning o‘z vaznidan tushayotgan yukni aniqlang.

Berilgan: Ustunning ko‘ndalang kesim yuzasi a х b = 300x300 mm, balandligi esa h=4,5m.


Yechim: Dastlab ustun hajmini topamiz:

V= bhl= 0,3 х 0,3 х 4,5 = 0,405 m³.

Ustunning o‘z vaznidan tushayotgan standart yukni topamiz:

N_r = Vy,
у= р g,

bu yerda g— erkin tushish tezligi g=9,81 m/sek² (hisob-kitoblarda 10 m/sek² gacha

qabul qilishga ruxsat beriladi) .
N_r = 0,405 х 25 = 10,125 kN

Ustunning o‘z vaznidan tushayotgan yukni aniqlaymiz , bu yerda yuk uchun

ishonchlilik koeffitsiyenti y_f = 1,1.

N=N_ry_f= 10,125_*1,1 = 11,138 kN.

Prefabrik beton konstruktsiyalarning o‘z og’irligidan tushayotgan yukni qurilish

kataloglarida ko‘rsatilgan ushbu inshootlarning massalari yordamida aniqlash mumkin

Xulosa
Ushbu kurs loyihasida men “Binoning barqarorligi va fazoviy
mustaxkamligi”, “Bino va inshootlarning texnik holatini baholashni amalga
oshirish ishlari’, “Yong'inga qarshi to'siqlarga qo'yiladigan asosiy me'yoriy
talablar”, “Xom g'ishtlari, paxsa va guvala konstruksiyalarining afzalliklari”
va “Derazalar turi, asosiy maqsadi va ularga qo'yiladigan asosiy me'yoriy
talablar” kabi mavzularni yoritishga xarakat qildim. Bino va inshootlarni
kuchlar ta’siriga hisoblaydigan alohida usullar bor. Ba’zi inshootlar yong’in
va olov ta’siriga ham hisoblanadi. Buning sababi shundaki, ba’zi
konstruksiyalaming materiali yuqori harorat ta sirida o'zining mexanik
xususiyatini keskin o'zgartiradi va buning oqibatida buzilish sodir bo’lishi
mumkin. Bino va inshootlar konstruksiyalarini texnik baholash,
konstruksiyalarining mustahkamligi va shikastlanganligi to‘g‘risida aniq
ma’lumotlar olish, shuningdek, ko‘rib chiqilayotgan konstruksiyalarning
ekspluatatsiya uchun yaroqliligini umumiy baholash uchun amalga oshiriladi
Qurilishda qo’llaniladigan ashyolarni yonuvchanligi bo’yicha uchta toifaga
bo’linishini nazarda tutsak, olov ta’sirida yonmaydigan ashyolar toifasiga
beton, g’isht va tabiiy toshlar va metallar kiradi. Metal qurilmalar o’tda
yonmasa hamki, tosh va beton ashyolarga ko’ra yuqori harorat ta’siriga
chidamsiz bo’ladi. Xom gʻisht tabiiy sharoitda quritiladi. Pishiq g’ishtni
tayyorlashning "hoʻl" va "yarim quruq" usullari bor. Oddiy pishiq g’ishtni
"hoʻl" usulda tayyorlash uchun sogʻtuproqdan loy tayyorlanadi, yaxshilab
pishitiladi, qoliplanadi, quritiladi va xumdonda pishiriladi. g'ishtning suvga
chidamliligini oshirish uchun ko'pincha ohak yoki tsement gil ohak
qo'shiladi. Plastifikatorlar rolida materialga plastisiyani beradi, suv oynasi,
go'ng, shinni yoki kraxmal ishlatiladi. Aralashtirilgan eritmaning sifati
quyidagicha tekshiriladi: hosil bo'lgan loy aralashmasidan g'isht hosil bo'ladi.
Hisob ishisida temir-beton ustunining o’z og’irligidan tushayotgan yukni

hisoblash aniqlandi.