Hayot faoliyati

Nazorat savollari

1. Ichterlama qanday kasallik?

2. Botulizmning qahday belgilari mavjud?

3. Epidemiologik kasalliklar, deganda qanday kasalliklar tushuniladi?

4. Vabo va o‘lat kasalliklarining qanday belgilari mavjud?

5. Quturish kasalligi tashuvchilariga nimalar kiradi?

167

XVIII MAVZU. FAVQULODDA VAZIYATLAR YUZAGA

KELGANDA BIRINCHI TIBBIY YORDAM VA O‘Z-O‘ZIGA

YORDAM KO‘RSATISH

Birinchi yordam ko‘rsatadigan kishining vazifalari

Jarohat olgan yoki kasallikning to‘satdan xuruj qilishidan

qiynalayotgan kishiga tez yordam guruhi kabi malakali tibbiy

yordam yetib kelgunga qadar ko‘mak berishni o‘rgatish sizning

birinchi yordam ko‘rsatish malakasiga ega bo‘lish borasidagi

maqsadingiz hisoblanadi.

Birinchi yordam ko‘rsatuvchi kishi – siz kabi birinchi yordam

kursini o‘tgan biror kishidir; u nima sodir bo‘lganini aniq

tasavvur qiladi va jabrlanuvchiga yordam berishga qaror qiladi.

Asosiy maqsad shuki, baxtsiz hodisa chog‘ida qanday ishlar

amalga oshirilishi lozimligini barcha kishilar bilib olsalar ayni

muddao bo‘lar edi. Ha, birinchi yordam ko‘rsatish hammaning

qo‘lidan kelishi lozim. Birinchi yordam - jarohat olganda yoki

kasallik to‘satdan xuruj qilganda jabrlanuvchiga ko‘rsatiladigan

tezkor yordam, u malakaliroq tibbiy yordam olish imkoni

yaratilgunga qadar ko‘rsatiladi.

Bunda sizning bevosita ishtirokingiz juda muhim, chunki

voqea sodir bo‘lgan joyda yordam bera oladigan yagona kishi

siz bo‘lishingiz mumkin.

Birinchi yordam ko‘rsatish jabrlanuvchining hayotini saqlab

qolish masalasida haqiqatdan ham g‘oyat ahamiyatli bo‘lishi

mumkin. Ko‘pincha o‘z vaqtida ko‘rsatilgan birinchi yordam

jabrlanuvchining to‘la sog‘ayib ketishi yoki umr bo‘yi nogiron

bo‘lib qolishini belgilab beradi.

Qo‘rqmay ishga kirishing - siz har doim o‘z hissangizni

qo‘shishga qodirsiz, hatto oddiy ko‘makka da’vat etish ham

sizning yordamingiz bo‘ladi.

168