HiEdTec 1 Reja

Optik kabellarga asoslangan MAN tarmoqlari. Dunyoning ko’plab 
mamlakatlarida deyarli barcha davlatlar va katta shaharlar o’zaro optik kabellar 
orqali bog’langan. Optik kaberllarning o’tkazuvchanlik qobiliyati boshqa muhitlar 
bilan taqqoslagandan bir necha ming marta katta bo’lganligi, ishonchligigining 
yuqoriligi, uzilishlar bo’lmasligi (simsiz tarmoqlarda uzilishlar bo’lish ehtimolligi 
yuqori) va juda katta tezlikda ma’lumot uzatish mumkinligi uchun, davlatlararo, 
shaharlararo va shahar hududlarida telekommunikatsiya tarmoqlarni qurish uchun 
keng foydalaniladi.

---

Modernization of Higher Education in 
Central Asia through New Technologies 
(HiEdTec)
6 
3-rasm. Dunyo optik tarmoqlari 
Optik kabellarda yoqolishlar va so’nishlar darajasi juda kichik bo’lganligi 
hamda juda katta uzatish tezligini qo’llab quvvatlaganligi kelajakda aqlli 
shaharsozlik, transport tizimi, IoT xizmatlari, BigData uchun eng munosib 
texnologiya sifatida ko’riladi. Shuningdek optik kabellarga asoslangan tarmoq 
elementlari orasidagi masofa 600 km tashkil etish mumkin. Bunday masofa boshqa 
texnologiyalarda uchramaydi hamda axborot xavfsizligi darajasi juda yoqori 
bo’lganligi uchun okenlar orqali ko’plab mamlakatlar aloqa tarmoqlari optik kabel 
orqali ta’minlagan. Shu bilan bir katta shaharlarda transport tarmoqlari optik 
kaberllar asosida qurish har doim o’zini oqlagan, 4-rasm. 

---

Modernization of Higher Education in 
Central Asia through New Technologies 
(HiEdTec)
7 
4-rasm. Optik texnologiya asosida qurilgan shahar tarmog’i 
3. MAN tarmoqlarida qo’llaniladigan asosiy qurilmalar 
Foydalanuvchining oxir terminali ulanadigan WiFi yoki modem yoki 3G, 4G 
stansiyalaridan farqli MAN tarmoqlarida katta sig’imli, yuqori o’tkazuvchanlikka 

---