HiEdTec 1 Reja

Modernization of Higher Education in 
Central Asia through New Technologies 
(HiEdTec)
10 
asoslangan tizim bilan almashtirish, bu dasturiy ilovalarni joriy etishni 
soddalashtiradi. 
7-rasm. IMS kommutatori 
Shlyuz qurilmalari. Shlyuz qurilmasidan turli standartlarga asoslangan 
tarmoqlar bilan o’zaro bog’lanishni amalga oshirish uchun foydalaniladi. Masalan 
telefon tarmog’i orqali kompyuter tarmog’i foydalanuvchilari bilan bog’lanishni 
amalga oshirish. Bunda uy telefonidan Skype foydalanuvchisiga qo’ng’iroqni 
amalga oshirish yoki 3G foydalanuvchisi bilan bog’lanishni amalga oshirishga 

---

Modernization of Higher Education in 
Central Asia through New Technologies 
(HiEdTec)
11 
holatiga o’xshash jarayondir. Bunday jarayonlarni amalga oshirgani uchun shlyuz 
qurilmasi tarmoq tarjimoni termini bilan ham ataladi. Sababi 2 yoki undan ortiq 
bo’lgan formarni bir biriga moslashtirib beradi. Misol tariqasida 7ta raqamdan 
tashkil topgan uy telefon nomeri IP adresga moslashtiradi yoki teskarisi, agar Skype 
foydalanuvchisiga qo’ng’iroq qilishni amalga oshiradigan bo’lsa. 
8-rasm. Shlyuz (gateway) qurilmasi 
Nazorat savollar 
1. Shahar tarmoqlari deganda nimani tushunasiz? 
2. Qanday texnologiyalar asosida shahar tarmoqlari quriladi? 
3. Shahar tarmoqlari uchun simli va simsiz texnologiyalarning imkoniyatini 
solishtirish? 
4. Nima uchun shahar tarmoqlari har xil texnologiya asosida quriladi? 
5. WiMax qanday texnologiya? 

---

Modernization of Higher Education in 
Central Asia through New Technologies 
(HiEdTec)
12 
6. Shlyuz qanday vazifalarni bajaradi? 
7. Nima uchun tarmoq shahar tarmoqlarining texnologiyalari har xil. 
8. Shahar tarmoqlari qanday hududlarni o’z ichiga oladi?