Hodi Zarif hayoti va ijodiy faoliyati

Hodi Zarif hayoti va ijodiy faoliyati.

Zarifov Hodi Tillayevich (Hodi Zarif) (1905.20.3 — Toshkent — 1972.13.1) — oʻzbek folklorshunosligi asoschisi. Oʻʻzbek sovet adabiyotshunosi va folklorshunosi. Filologiya fanlari doktori. Oʻzbekiston SSRda xizmat koʻrsatgan fan arbobi[1].

• Zarifov Hodi Tillayevich (Hodi Zarif) (1905.20.3 — Toshkent — 1972.13.1) — oʻzbek folklorshunosligi asoschisi. Oʻʻzbek sovet adabiyotshunosi va folklorshunosi. Filologiya fanlari doktori. Oʻzbekiston SSRda xizmat koʻrsatgan fan arbobi[1].
• Oʻzbek xalq ogʻzaki ijodi asarlarining toʻplovchisi. Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan fan arbobi (1967), filol. fanlari doktori (1965), professor (1967).
• Eski va yangi usuldagi maktablarda boshlangʻich taʼlim olgan. Boku oʻqituvchilar seminariyasida oʻqigan (1923—26). Oʻzbekistondagi maorif va madaniyat muassasalarida ishlagan (1926—30).

Moskvadagi sobiq Ittifoq xalqlari markaziy muzeyida ilmiy xodim (1930—31), Oʻzbekiston Madaniy qurilish ilmiy tadqiqot institutietnografiya shoʻʼbasi boshligʻi (1931—34), Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Til va Adabiyot institutida folklor boʻlimi mudiri (1934— 39; 1956—65; 1960—72), direktor (1944—48), direktor oʻrinbosari (1955—62), ensiklopediya boʻlimi boshligʻi (1965—68), Navoiy koʻrgazmasi (Navoiy nomidagi adabiyot muzeyi)ning birinchi direktori (1939—56), Sharq qoʻlyozmalari (Sharqshunoslik) institutining direktor oʻrinbosari (1943—44), Navoiy ijodini oʻrganish qoʻmitasining ilmiy kotibi (1957—72).

• Moskvadagi sobiq Ittifoq xalqlari markaziy muzeyida ilmiy xodim (1930—31), Oʻzbekiston Madaniy qurilish ilmiy tadqiqot institutietnografiya shoʻʼbasi boshligʻi (1931—34), Oʻzbekiston Fanlar akademiyasi Til va Adabiyot institutida folklor boʻlimi mudiri (1934— 39; 1956—65; 1960—72), direktor (1944—48), direktor oʻrinbosari (1955—62), ensiklopediya boʻlimi boshligʻi (1965—68), Navoiy koʻrgazmasi (Navoiy nomidagi adabiyot muzeyi)ning birinchi direktori (1939—56), Sharq qoʻlyozmalari (Sharqshunoslik) institutining direktor oʻrinbosari (1943—44), Navoiy ijodini oʻrganish qoʻmitasining ilmiy kotibi (1957—72).

Xodi Tillayevich Madaniy qurilish institutida etnografiya boʻlimiga rahbarlik qilgan (1931-1934), shuningdek, 1934-yilda Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Til va adabiyot instituti ilmiy-tadqiqot institutining filologiya boʻlimi negizida tashkil etilgan Til va adabiyot institutida ham ishlagan. 1939-yilda Til, adabiyot va tarix instituti sifatida qayta tashkil etildi[1]. 1944-1948-yillarda shu instituti direktori, rahbari, direktor o'rinbosari bo'lib ishladi(1955-1962). Adabiyot muzeyining birinchi direktori Alisher Navoiy.

• Xodi Tillayevich Madaniy qurilish institutida etnografiya boʻlimiga rahbarlik qilgan (1931-1934), shuningdek, 1934-yilda Oʻzbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Til va adabiyot instituti ilmiy-tadqiqot institutining filologiya boʻlimi negizida tashkil etilgan Til va adabiyot institutida ham ishlagan. 1939-yilda Til, adabiyot va tarix instituti sifatida qayta tashkil etildi[1]. 1944-1948-yillarda shu instituti direktori, rahbari, direktor o'rinbosari bo'lib ishladi(1955-1962). Adabiyot muzeyining birinchi direktori Alisher Navoiy.

U dostonga alohida e’tibor berib, xalq ogʻzaki ijodini toʻplash va nashr etish bilan shugʻullangan. Oʻzbek xalq ogʻzaki ijodi boʻyicha toʻplagan materialini tizimlashtirgan. Viktor Maksimovich Jirmunskiy bilan birgalikda oʻzbek xalqi epik ijodining rivojlanish tarixiga bagʻishlangan “Oʻzbek xalq qahramonlik eposi” (1947) kitobini ham yozgan.

• U dostonga alohida e’tibor berib, xalq ogʻzaki ijodini toʻplash va nashr etish bilan shugʻullangan. Oʻzbek xalq ogʻzaki ijodi boʻyicha toʻplagan materialini tizimlashtirgan. Viktor Maksimovich Jirmunskiy bilan birgalikda oʻzbek xalqi epik ijodining rivojlanish tarixiga bagʻishlangan “Oʻzbek xalq qahramonlik eposi” (1947) kitobini ham yozgan.
• Viktor Maksimovich ishi va Xodi Tillayevich “Oʻzbek xalq qahramonlik eposi” oʻzbek folklorshunosligi uchun fundamental, asos boʻldi[3]. Olimlar Oʻzbekistonning Bulungʻur, Qoʻrgʻon, Xorazm, Sherobod va boshqa viloyat va aholi punktlarida oʻziga xos hikoyachilar maktablari mavjudligini aniqlashga muvaffaq boʻldilar.