Hozirgi kunda Oʻzbekiston Respublikasida jami 209496 km yoʻl mavjud boʻlib, bular oʻz tarkibiga umum foydalanuvdagi yoʻllar, Shahar koʻchalari, qishloq va xoʻjalik yoʻllarini oladi

Bir smenaga talab etiladigan katoklar sonini aniqlash.
Bir smenadagi ish ko‘lamining uzunligi 317 m ni tashkil qilib, bir smenadagi ish hajimi quydagiga teng bo‘ladi:
= 317 m x 9 m = 2853 m² ga teng.
Bir smenada talab etiladigan katoklar sonini aniqlaymiz:
;
bu yerda:
- bir smenada ish hajimi, m²;
- 13 tonnali katokning ish unumdorligi, m²;
П_kat. = 793 м²/smena
= = 3,59 katok kerak bo‘ladi.
FIKini topamiz.
Ish vaqti, t= F· =0,89*8=7.18 soat

6.1 Yo‘l yoqasini qum shag‘al aralashmasidan qurish.
Yo‘l to‘shama asosning ostki qatlami – qum shag‘al aralashmasini yotqizish, qatlam qalinligi h= 0,25 m.
SHNQ 4.02.027-05 ning (E27-04-003-1) bandiga asosan mashina-mexanizmlarning ish unumdorligini aniqlash
Karerdan tashiladigan qum shag‘al aralashmasidan yo‘l yoqasini qum shag‘al aralashmasidan qurish uchun etakchi mexanizm sifatida ekskavatordan foydalaniladi va markasini tanlanadi (tanlangan mashina markasi yoziladi).
Tanlangan ekskavatorning ish unumdorligi quyidagi SHNQ 4.02.027-04 (E01-01-013-09) ga asosan topiladi:

bu yerda T – bir smena ish vaqtining davomiyligi (8_s);
H_vaq. – 1000 m3 qum shag‘al aralashmasini qayta ishlab, avtosamosvalga yuklash uchun belgilangan vaqt me‘yori.

П_{е =} 242 м³/smena
Ekskavator yordamida bir smenada 242 m3 qum shag‘al aralashmasini qayta ishlab, avtosamosvalga yuklaydi.
Keyingi jarayon ekskavator yordamida jami ish hajimini necha smenada bajarishini aniqlaymiz.

bu yerda V – ekskavator yordamida bajariladigan to‘liq ish hajmi, m³;
П_eks. – ekskavotorning ish unumdorligi.
=V/Пeks = bajarishini aniqlaymiz.
Demak hisoblash natijasi bo‘yicha to‘liq ish hajmini ekskavator yordamida bir smenali ish kuni bilan 18 smenada, ya‘ni 18 kun davomida bajaradi. Ishning bajarish muddatini e‘tiborga olib, bu ishning bajarilishini 10 smenaga, ya‘ni 10 kunga rejalashtiramiz, bunda quyidagi ifoda orqali necha dona ekskavator kerak bo‘lishini aniqlaymiz. Bunda quyidagi me‘yor SHNQ 4.02.01-04 (E1-01-013-09) ga asosan aniqlaymiz, ya‘ni 1000 m³ qum shag‘al aralashmasini qayta ishlab, avtosamosvalga yuklash, bir dona ekskavator yordamida qancha vaqt mobaynida qayta ishlab, yuklashini (33,04 mash.s) aniqlab, to‘liq ish hajmni ya‘ni 4186,08 m³ qum shag‘al aralashmasini ekskavator yordamida qayta ishlab, avtosamosvalga yuklash uchun qancha vaqt mobaynida bajarilishini ( * 4,18608 m³ = 138,308083 mash.s) aniqlab olamiz.
= ekskavotor kerak ekanligini aniqlab olamiz.
Karerdan qum shag‘al aralashmasini tashib keltiradigan avtosamosvallarni sonini aniqlaymiz, buning uchun avtosamosvalning ish unumdorligini aniqlaymiz.
FIKini topamiz.
Ish vaqti, t= F· =0,968*8=7.751 soat