Hududiy boshqarmasi


chakana amaliyotlar kassasi


Download 0.63 Mb.
bet8/25
Sana14.11.2023
Hajmi0.63 Mb.
#1773437
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   25
Bog'liq
06 Maruza matn bank kassa ishi

chakana amaliyotlar kassasi - bank ish kuni davomida jismoniy shaxslardan kassa hujjatlari asosida naqd pul va boshqa qimmatliklarni qabul qilib olish yoki chiqim qilish, shuningdek ularning bank kartalari orqali to‘lovlarni qabul qilish hamda valyuta ayirboshlash shoxobchasi va chakana kassa xizmatlarining boshqa turlarini ko‘rsatish uchun tashkil etilgan kassa;
chiqim kassasi - bankda o‘z hisobvarag‘iga ega bo‘lgan xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarga bank ish kuni davomida chiqim kassa hujjatlari asosida naqd pul va boshqa qimmatliklarni chiqim qiluvchi kassa;
inkassa xonasi - naqd pul tushumlari solingan va belgilangan tartibda plombalangan sumkani (qopni) bevosita mijozdan qabul qilib olish uchun mo‘ljallangan xona.
Bankda naqd pullar va boshqa qimmatliklar bilan kassa operatsiyalarini bajarish, bank kassasidagi naqd pul va boshqa qimmatliklarni but saqlash hamda ularni tashish, bank kassa tarmog‘ini hamda bank binosi va binodan tashqarida kassalarni qurish, jihozlash va qo‘riqlash ishlarini mazkur Yo‘riqnoma hamda qonun hujjatlarida belgilangan tartibda tashkil etilishi lozim.
Bosh bank tomonidan bir yilda kamida bir marotaba o‘z tasarrufidagi bank filiallarida kassa ishini tashkil etilishi va kassa operatsiyalarini bajarishda mazkur Yo‘riqnoma talablariga rioya etilishi tekshirilishi lozim.
Bosh bank xodimlari tekshirish natijasida bank filialida aniqlangan xato va kamchiliklarni ushbu Yo‘riqnoma talablariga asosan bartaraf etish yuzasidan amaliy yordam ko‘rsatishlari shart.
Bank o‘z mijozlariga kassa xizmatini ko‘rsatish uchun alohida ajratilgan kassa tarmog‘iga hamda kassa xodimlariga ega bo‘lishi lozim.
Naqd pul va boshqa qimmatliklarning but saqlanishi uchun javobgar bo‘lgan hamda kassa operatsiyalarini bajaruvchi barcha xodimlar bilan (shu jumladan, kechki kassaning buxgalter-nazoratchisi bilan ham) moddiy javobgarlik to‘g‘risida shartnoma tuziladi.
Bank kassirlari o‘rab-bog‘lagan naqd pul va boshqa qimmatliklarning bog‘lamlari (dastalari) bank kassirlari yoki mijozlar tomonidan (kassa xodimlari kuzatuvi ostida) qayta sanalganida kamomad (to‘lovga yaroqsiz, qalbaki pullar va qimmatliklar) aniqlansa, aniqlangan kamomad summasi uchun ushbu bog‘lamni (dastani) shakllantirgan kassir qonun hujjatlarida belgilangan tartibda moddiy javobgar hisoblanadi.
Bankning kassa tarmog‘i, tashkil etiladigan kassalar Banklar va ularning filiallari binolarida kassa tarmoqlarini tuzilishiga qo‘yiladigan texnik talablarga (ro‘yxat raqami 2816, 2016 yil 26 iyulь) to‘liq rioya etilgan holda qurilishi hamda qonun hujjatlarida belgilangan tartibda jihozlangan bo‘lishi shart.
Bank tomonidan mijozlarga kassa xizmatlarini ko‘rsatish uchun bank (filial) binosida va binodan tashqarida tashkil etilgan barcha turdagi kassalarni qurilishi, zaruriy asbob-uskunalar bilan jihozlanishi, kassa uzelining tayyorligi va dasturiy-texnik vositalar bilan jihozlanganligi bo‘yicha Bosh bank mutaxassislari tomonidan berilgan ijobiy xulosa asos bo‘lib hisoblanadi.
Bank rahbari, bosh buxgalteri va kassa mudiri kassa ishini to‘g‘ri tashkil etish, naqd pullar va boshqa qimmatliklar but saqlanishini ta’minlash hamda mijozlarga ushbu Yo‘riqnoma talablari asosida kassa xizmatlari ko‘rsatilishi uchun mas’uldirlar.
Bank tomonidan mijozlarga kassa xizmatini ko‘rsatish bank va mijoz o‘rtasida tuzilgan shartnomaga asosan mazkur Yo‘riqnomada belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
Bank kassa mudiri tomonidan mijozlarga kassa xizmatini ko‘rsatish maqsadida milliy va xorijiy valyutalarda kirim yoki chiqim kassa operatsiyalarini bajarilishi taqiqlanadi.
Bankda kassa operatsiyalarini bajarish va mijozlarga kassa xizmatini ko‘rsatish uchun aylanma kassa va chakana amaliyotlar kassalari tashkil etiladi.
Aylanma kassa bank binosida tashkil etilib, bank mijozi bo‘lgan xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarga kassa xizmatlarini ko‘rsatadi hamda unga tegishli bo‘lgan barcha banknot va tangalar hisobi 10101 - "Aylanma kassadagi naqd pullar" hisobvarag‘ida yuritiladi.
Bank aylanma kassasi orqali xo‘jalik yurituvchi sub’ektlarga kassa xizmatlarini ko‘rsatishda, buxgalteriya bo‘limi xodimlarini chetlab o‘tgan holda kassir tomonidan kassa hujjatlarining ijro uchun qabul qilinishi taqiqlanadi.
Bank tomonidan jismoniy shaxslarga ko‘rsatilayotgan chakana kassa xizmatlari turi hamda kassa operatsiyalarining hajmidan kelib chiqqan holda, Bosh bank ruxsati bilan aholidan omonatlarni qabul qilish, qaytarish va ularga hisoblangan foizlarni to‘lash, kommunal, soliq va boshqa bir martalik to‘lovlarni qabul qilish, shuningdek valyuta ayirboshlash xizmatlarini ko‘rsatish uchun (milliy va xorijiy valyutalarda alohida yoki birlashtirilgan holda) chakana amaliyotlar kassalari tashkil etilishi mumkin.
CHakana amaliyotlar kassalarini bank binosida va binodan tashqarida tashkil etilishi mumkin.
Mijozlarga kassa xizmatlarini ko‘rsatish maqsadida bank (filial) binosidan tashqarida mini bank kassasi, bank xizmatlari ofisi kassasi va maxsus kassalar ham tashkil etilishi mumkin.
Bankning chakana amaliyot kassasidagi naqd pullar hisobi 10111 - "Amaliyot kassalaridagi naqd pullar" hisobvarag‘ida, valyuta ayirboshlash amaliyotlarini bajarish uchun ajratilgan naqd milliy va xorijiy valyutalarning hisobi esa 10103 - "Pul almashtirish shoxobchalaridagi naqd pullar" hisobvarag‘ida yuritiladi.
Mijozlarga kassa xizmatini ko‘rsatish bank xodimlari tomonidan qabul qilib olingan kassa hujjatlari asosida amalga oshiriladi. Bank kassasi orqali mijoz bajaradigan barcha kassa operatsiyalariga asos bo‘lib xizmat qiluvchi kassa hujjatlari mijoz tomonidan to‘ldiriladi. Kompьyuterda rasmiylashtirilib, chop etilgan hamda mijoz tomonidan imzolangan hujjatlar ham bank kassirlari tomonidan qabul qilishini mumkin, qat’iy hisobda turuvchi blanklar bundan mustasno.
Kassa operatsiyalarini bajarish uchun asos bo‘lgan barcha kassa hujjatlarining belgilangan tartibda rasmiylashtirilishi (tegishli hisobvaraqlarni to‘liq va to‘g‘ri aks ettirilishi, hujjatdagi mijoz imzosining bankka taqdim etilgan imzo namunasiga mos kelishi, mijozning shaxsini tasdiqlovchi hujjatdagi ma’lumotlarni kassa hujjatida to‘g‘ri qayd etilishi) hamda ularning hisobini yuritilishi (mijozga chiqim kassa operatsiyalarini uning hisobvarag‘idagi mablag‘lari doirasida bajarilishi) uchun bank buxgalteriyasining tegishli xodimlari mas’ul hisoblanadi.
Bank binosida yoki binosidan tashqarida tashkil etgan kassalarda bajarilgan kassa operatsiyalarining buxgalteriya hisobi O‘zbekiston Respublikasi banklarida kassa amallarining buxgalteriya hisobini yuritish qoidalariga (ro‘yxat raqami 1602, 2006 yil 24 iyulь) muvofiq yuritiladi.
Bankning buxgalteriya bo‘limidagi mas’ul xodim har kuni har bir kassa hujjatini qayd etish va ularga tartib raqamlarini ketma-ket qo‘yib borish hamda kassa hujjatlarini kassirlarga topshirishda mazkur Yo‘riqnomaning 1-ilovasida keltirilgan kirim kassasi jurnalidan va chiqim kassasi jurnalidan foydalanadi.
Haqiqatda bajarilmagan kassa operatsiyalari bo‘yicha kassa hujjatlarini rasmiylashtirib qo‘yishga, xususan mijoz tomonidan bank kirim kassasiga naqd pullarni topshirmasdan va chiqim kassasidan naqd pullarni olmasdan, kirim va chiqim kassa hujjatlarini bir vaqtda rasmiylashtirish taqiqlanadi.
Bank Boshqaruvi hamda bank filiali rahbarlari kassa xodimlarining ishini samarali va sifatli tashkil etish, naqd pul va boshqa qimmatliklarning daxlsizligini ta’minlangan holda saqlash uchun zarur bo‘lgan seyflar (metall shkaflar) va ularni tashish uchun temir aravachalar, mebelь va jihozlar, muhr, to‘rtburchak muhr, texnik vositalar (pul sanash, saralash, o‘rab-bog‘lash uchun zarur uskunalar va boshqa zaruriy ashyolar) bilan ta’minlashlari shart.
Kassa xodimlariga o‘zlarining shaxsiy naqd pullari va boshqa qimmatliklarini, bank kassasidagi naqd pul va boshqa qimmatliklar bilan birga saqlashi taqiqlanadi.
Bank kassa tarmog‘ida ishlayotgan har bir xodim shu jumladan, kassa mudiri ham o‘zining lavozim majburiyatida belgilab berilgan vazifa va topshiriqlarni ushbu Yo‘riqnoma talablari asosida bajarishga mas’uldir. Kassa xodimiga ishonib topshirilgan naqd pul va qimmatliklarni asossiz tarzda boshqa shaxslarga topshirish yoki lavozim vazifasi bo‘yicha o‘ziga yuklatilgan kassa operatsiyalarini boshqa xodimlar tomonidan bajarilishi taqiqlanadi.
Ish tajribasi, bilimi va ko‘nikmalari etarli bo‘lmagan xodimlarni naqd pul va boshqa qimmatliklar bilan kassa operatsiyalarini mustaqil ravishda bajarishlari taqiqlanadi.
Bankning kassa tarmog‘i joylashgan hududni kuzatish va uni o‘rganish uchun begona shaxslarga imkoniyat berilmasligi va kassa tarmog‘ida joylashgan barcha kassa xonalarining (kassa kabinalarining) eshiklari ichki tarafdan qulflanuvchi moslamalar bilan ta’minlangan hamda bank ish kuni davomida ushbu eshiklar qulflangan bo‘lishi lozim.
Kirim va chiqim kassasi kassirlari kassa hujjatlarini imzolash vakolatiga ega bo‘lgan buxgalteriya va boshqa mas’ul xodimlarning imzo namunalari bilan, kassa hujjatlari bilan ishlovchi buxgalteriya xodimlari esa kassirlarning imzo namunalari bilan ta’minlangan bo‘lishlari lozim.
Ushbu xodimlarni o‘z vaqtida imzo namunalarining ro‘yxati bilan ta’minlash va zarurat tug‘ilganda mazkur ro‘yxatni yangilash hamda eskisini qaytarib olish, (qaytarib olingan imzo namunalari alohida yig‘majildga tikilgan holda pul omborida bir yil muddatga saqlanishi, yil tugaganidan so‘ng, bank arxiviga topshirilishi) shuningdek qayd etilgan masala ijrosi bo‘yicha nazoratni o‘rnatish bankning bosh buxgalteri tomonidan amalga oshirilishi kerak.
Imzo namunalari ro‘yxati bank rahbari tomonidan tasdiqlanishi hamda ushbu ro‘yxatni har yilning 1 yanvarь holatiga yangilab turilishi talab etiladi.
Bank filiallarida naqd pul va boshqa qimmatliklar bilan kassa operatsiyalarini to‘g‘ri bajarilishi, naqd pullar va qimmatliklarni butligini ta’minlanishi, kassa ishlarini mazkur Yo‘riqnoma talablari asosida tashkil etilishi Bosh bank tomonidan doimiy nazoratga olinishi lozim.
Bankda tekshirish o‘tkazish uchun Bosh bank rahbari yoki uning o‘rinbosari tomonidan imzolangan xizmat farmoyishi asos bo‘lib hisoblanadi. Pul ombori va kassa tarmog‘idagi naqd pul va boshqa qimmatliklarni taftish qilish uchun muddati ko‘rsatilgan bir martalik guvohnoma beriladi.

Nazorat Savollari


1.Kassa xonasini jihozlanish tartiblari.
2.Kassa tarmog‘i.
3. Sayyor kassa nima
4. Pul ombori nima
5. chakan amaliyotlar kassa nima
6. Kechki kassa nima.


7 Mavzu: Kirim kassa operatsiyalari, ularni hisobga olish va rasmiylashtirish.
Reja:
1.Kirim kassa operatsiyalari.
2.Kirim kassa operatsiyalarini olish va rasmiylashtirish.



Kassa operatsiyalarini o'rganishning dolzarbligi shundaki, Rossiya Federatsiyasida naqd pul aylanmasi umumiy pul massasining taxminan 37 foizini tashkil qiladi. Naqd to'lovlar korxonalar, tashkilotlar va muassasalar tomonidan aholi bilan, aholining alohida guruhlari o'rtasida va korxonalar o'rtasida cheklangan miqdorda amalga oshiriladi. Shuning uchun iqtisodiyotdagi pullarning normal muomalasi va ularning sotib olish qobiliyatining barqarorligi ko'p jihatdan naqd pul muomalasi holatiga bog'liq.
Rossiya Federatsiyasining Markaziy banki xalq xo'jaligida naqd operatsiyalarni o'tkazish tartibini belgilaydi, banknotalar va metall tangalarni ishlab chiqarishni tashkil qiladi, naqd pul o'tkazish, saqlash va inkassatsiya qilish qoidalarini belgilaydi, banknotalar va metall tangalar uchun zaxira mablag'lari yaratilishini ta'minlaydi, banknotalarning to'lov qobiliyatini aniqlash belgilari va tartiblarini belgilaydi, shuningdek ularni aniqlash tartibini belgilaydi. , buzilgan banknotalar va tangalarni almashtirish va ularni yo'q qilish tartibi.
Yuqorida aytib o'tilganlarga asoslanib, banklar bozor sub'ektlariga kassa xizmatlarini ko'rsatish uchun katta yukni yuklaydilar, chunki naqd pul muomalasini to'g'ri tashkil etish Rossiya iqtisodiyotining rivojlanishida muhim rol o'ynaydi. Rossiya Banki muassasalaridan tijorat banklariga, so'ngra ushbu banklardan xo'jalik yurituvchi sub'ektlarga naqd pul mablag'larini jalb qilish mexanizmi, shuningdek, banklar naqd pul mablag'larini qanchalik tez to'plash va qayta ishlash, eskirgan eskirgan banknotalarni muomaladan olib tashlash va ularni yangilariga almashtirish imkoniyati qanday yaxshilanishi to'g'risida. , naqd pul aylanmasining tezligi ko'p jihatdan tovarlarni iste'molchiga etkazish bilan bog'liq. Etarli mablag'larning etishmasligi bankning ishonchliligini pasaytirishi va qulashga olib kelishi mumkin. Shu munosabat bilan tijorat banklarining kassa operatsiyalarini tahlil qilish va hisobga olish muammolarini o'rganish muhimdir.
Kurs ishining maqsadi "Osiyo-Tinch okeani banki" OAJ misolida kassa operatsiyalarini tashkil etish va hisobga olishni nazariy hamda amaliy nuqtai nazardan o'rganishdir.
Tadqiqot ob'ekti - "Osiyo-Tinch okeani banki" OAJ tijorat bankida naqd operatsiyalar.
Kursning maqsadi:
ь Rossiyada kassa xizmatlarini tashkil etish xususiyatlarini, operatsiyalarni buxgalteriya hisobida aks ettirish;
tijorat bankida kassa operatsiyalarini hisobga olish va nazorat qilish tartibini tavsiflaydi;
b kassa operatsiyalarini takomillashtirishning mumkin bo'lgan yo'nalishlarini belgilash.
Tijorat banklarida naqd operatsiyalarni amalga oshirishning nazariy asoslari
Tijorat banklarida kassa ishlarini tashkil etish
Naqd pul operatsiyalari eng qadimgi faol bank operatsiyalaridan biridir. Tarixiy jihatdan, ular pul savdosining rivojlanishida paydo bo'lgan, ya'ni. pul almashtiruvchi - turli shaharlar va mamlakatlardan pul almashtirish. Aslida kassa operatsiyalari qolganlari oldida - zamonaviy banklarning passiv va faol operatsiyalari bo'lib, ushbu operatsiyalarning asosi va ajralmas elementiga aylandi. Odatda, naqd operatsiyalar kredit tashkilotlarining depozit, kredit va boshqa operatsiyalari bilan chambarchas bog'liqdir.
Yaqin vaqtgacha mamlakatimizda iqtisodiy boshqaruvning ma'muriy-buyruqbozlik tizimi sharoitida pul muomalasini rejalashtirish va tartibga solishning ma'lum tizimi faoliyat ko'rsatib kelmoqda. Pul, kredit tizimini boshqarish va pul mablag'lari va emissiyalarni tartibga solish hukumatning mutlaq huquqi edi. U o'z-o'zidan pulni muomaladan chiqarish yoki chiqarish miqdorini aniqladi. Kreditlarni hisob-kitob qilish va xalq xo'jaligiga naqd pul berish bo'yicha xizmatlarni ko'rsatish bo'yicha barcha tashkiliy va texnik ishlar ushbu hukumat ko'rsatmalarining bajarilishi uchun mas'ul bo'lgan SSSR Davlat bankiga topshirildi.
Pul muomalasini rejalashtirish va tartibga solish tizimi quyidagilarga asoslangan. Davlat banki mamlakatning kredit, hisob-kitob va kassa-emissiya markazi sifatida naqdsiz va naqd pul muomalasi o'rtasida qat'iy farqni ta'minladi.
Naqd pul harakati, Davlat pul mablag'lari va aholining pul mablag'lari daromadlari va xarajatlari balansini tuzish va bajarish orqali rejalashtirilgan va tartibga solingan. Pul muomalasini rejalashtirish va tartibga solish jarayonida ushbu hujjatlarning har biriga aniq vazifa yuklangan, ammo ushbu qoldiqlar natijalari asosida Hukumat muomaladan pul chiqarish yoki chiqarish masalasini hal qildi. Pulni muomalaga chiqarish yoki chiqarish vazifasi to'g'ridan-to'g'ri, mahalliy korxonalar, tashkilotlar va muassasalarga kassa xizmatlarini ko'rsatadigan barcha bank muassasalari uchun majburiy edi, ya'ni emissiya direktiv xarakterga ega edi.
Bozor iqtisodiyotiga o'tish sharoitida pul muomalasini qat'iy kreditlash va naqd pul rejalashtirishdan voz kechish va muomaladagi pul miqdorini tartibga solishning yangi, bozorga asoslangan tizimiga o'tish tabiiy edi. Rossiya Bankining pul-kredit siyosatining vositalari va usullari quyidagilardan iborat:
ь Rossiya Banki operatsiyalari bo'yicha foiz stavkalari;
ь Rossiya banki depozitiga qo'yilgan majburiy zaxira me'yorlari;
ь ochiq bozordagi operatsiyalar;
banklarni qayta moliyalashtirish;
ь valyutani tartibga solish;
ь pul massasi o'sishining mezonlarini belgilash;
b to'g'ridan-to'g'ri miqdoriy cheklovlar va boshqalar.
Biroq, tartibga solishning bir yoki boshqa usulidan foydalanish tartibga solish ob'ekti va uni o'lchash usullari to'g'risida qaror qabul qilishni nazarda tutadi. Jahon amaliyotida pul agregatlari ko'rsatkichlaridan foydalaniladi.
Rossiya Federatsiyasining Markaziy banki pul massasi hajmini tartibga solib, tijorat banklari orqali mavjud bo'lgan usullar bilan harakat qiladi. Ikki pog'onali kredit tizimi sharoitida Rossiya Federatsiyasi Markaziy banki, nazorat ruchkalariga ega bo'lib, kredit siyosatida mustaqil bo'lgan, ammo naqd pul berish va o'z faoliyatini jalb qilgan resurslari doirasida amalga oshirish huquqiga ega bo'lmagan tijorat banklari faoliyatiga ta'sir qiladi. Markaziy bank kassa operatsiyalarini o'tkazish tartibini - bank mijozlariga naqd pul va qimmatliklarni qabul qilish, saqlash va berish bo'yicha operatsiyalarni belgilaydi, banknotalar va metall tangalarni ishlab chiqarishni tashkil qiladi, naqd pul o'tkazish, saqlash va inkassatsiya qilish qoidalarini belgilaydi, banknotalar uchun zaxira mablag'lari yaratilishini ta'minlaydi va boshqalar. Rossiya Banki RCC kredit tashkilotlarining kassa operatsiyalari va mamlakatdagi naqd pul oqimini nazorat qiladi, kredit tashkilotlari va ularning filiallariga kassa xizmatlarini ko'rsatadi, Rossiya bankining mintaqaviy filialiga kelgusi chorak uchun umuman xizmat ko'rsatiladigan hudud uchun emissiya natijalari bo'yicha prognozni ishlab chiqadi va taqdim etadi.
Kassa xizmatlarini ko'rsatish va naqd pul va boshqa qimmatbaho narsalar bilan operatsiyalarni amalga oshirish uchun bankda kassa markazi tashkil etiladi. U yoki bu kassalarni yaratish maqsadga muvofiqligi, ularning soni va kassalari soni, shuningdek bankomatlar o'rnatish zarurligi kredit tashkiloti rahbari tomonidan belgilanadi. Bundan tashqari, tijorat bankining mijozlari uchun keng qamrovli xizmatlarni ko'rsatishning asoslari bank binosi va binolarini qurish, rekonstruksiya qilish yoki qayta qurish loyihasi ishlab chiqilgan paytdan boshlab qo'yilishi kerak. Loyihalash hujjatlarida bank mijozi tez va keraksiz muammosiz pul o'tkazish yoki pul olishlari uchun naqd pul tushumlarini qabul qilish va qayta ishlash, shuningdek tushumlar va xarajatlarni amalga oshirish uchun etarli miqdordagi joyni ta'minlash kerak. Naqd pul bilan operatsiyalarni to'g'ridan-to'g'ri bajarish naqd va inkassatorlar tomonidan amalga oshiriladi.
Aholiga kassa xizmatlarini takomillashtirish maqsadida kredit tashkiloti omonatlarni qabul qilish va berish, qimmatli qog'ozlarni sotish va sotib olish, jismoniy shaxslardan kommunal va boshqa to'lovlarni qabul qilish bo'yicha operatsiyalarni amalga oshirish uchun kassadan tashqarida operatsion kassalarni ochishi mumkin. Tashkilotlarda joylashgan ushbu turdagi operatsion kassalar, yuqorida ko'rsatilgan operatsiyalardan tashqari, ish haqi va ijtimoiy xarakterdagi to'lovlar uchun, shuningdek ishchilar va xizmatchilarning sayohat xarajatlari uchun mablag 'chiqarishni ishlab chiqaradi. Bundan tashqari, bu erda faqat ro'yxatga olingan operatsiyalar amalga oshiriladi, buning uchun kredit muassasasi litsenziyaga ega.
Tijorat banklarining kassalarida amalga oshiriladigan operatsiyalarning ayrim turlarini ko'rib chiqamiz.
Kredit tashkilotining kassasiga naqd pul mablag'larini qabul qilish, e'lon, buyruq va kvitansiyadan iborat hujjatlar to'plami bo'lgan pul mablag'larini qo'shish bo'yicha e'lonlarga muvofiq amalga oshiriladi. Tashkilotlar o'zlarining bank hisob raqamlariga faqat naqd pul mablag'larini kiritishlari mumkin. Operatsion xodim naqd pul to'lash to'g'risidagi deklaratsiyani to'ldirish to'g'riligini tekshiradi, uni rasmiylashtiradi, kassada pul miqdorini kelgandan keyin aks ettiradi va kassaga naqd pul o'tkazish to'g'risidagi e'lonni yuboradi. Naqd pul to'lash to'g'risida e'lonni olgan kassa kassasi amaldagi xodimning imzosining mavjudligini va shaxsini mavjud namunasi bilan tekshiradi, summaning raqamlar va so'zlar bilan yozishmalarini taqqoslaydi, omonatchiga qo'ng'iroq qiladi va undan banknotalarni qabul qiladi. Ish kuni davomida kelib tushgan naqd pullar, kiruvchi hujjatlar va olingan pul miqdori to'g'risidagi guvohnoma va kassaga kelib tushgan kassa hujjatlari soni bilan birgalikda qabul qilingan va chiqarilgan pullarni (qiymatlarni) hisobga olish daftariga tushgan holda kassa menejeriga topshiriladi.
Tashkilotlardan naqd pulni qabul qilish, pul yig'ish sumkalariga, maxsus sumkalarga, qutilarga, pulni qadoqlash uchun boshqa vositalarga, etkazib berish paytida ularning xavfsizligini ta'minlashga va ko'rinadigan shikastlanish belgilarisiz ochilishiga yo'l qo'ymaslik uchun qabul qilish mumkin.
Amaliyot kuni davomida olingan barcha naqd pullar shu kuni operatsion kassaga o'tkazilishi kerak. Kredit tashkilotining ish kuni tugaganidan keyin tashkilotlardan naqd pul, naqd pul sumkalari va boshqa qimmatbaho buyumlarni inkassatorlardan qabul qilish kechki kassalar orqali amalga oshiriladi.
Kollektsionerlar tomonidan etkazib beriladigan sumkalardan pulni qayta hisoblashni kassa xodimlari nazorat funktsiyalarini bajaradigan qayta hisoblash kassasining xodimi ishtirokida amalga oshiradilar. Kechki kassaga kelib tushgan naqd pulni qayta hisoblash keyingi ish kunidan kechiktirmay amalga oshiriladi.
Naqd pulni qabul qilish va qayta ishlash jarayonida kredit tashkilotlarining kassa xodimlari Rossiya bankining banknotalari va tangalarining to'lov qobiliyati belgilari va Rossiya bankining mintaqaviy idoralaridan olingan operativ ma'lumot asosida "Rossiya banki" banknotalarining to'lovliligi va haqiqiyligi ustidan nazoratni amalga oshiradilar. Agar shubhali banknota topilsa, kassir qo'shimcha ravishda hujjatning orqasida ko'rsatilgan banknotaning rekvizitlarini qo'yadi: nominal, namunasi (chiqarilgan yili), shuningdek shubhali banknotaning seriyasi va raqami - banknotlar uchun, zarbxonaning nomi - tangalar uchun. Agar bir nechta shubhali banknotalar topilsa, ularning miqdori ham qo'yiladi. Operatsion xodim shubhali banknotada ikki nusxada yodgorlik buyrug'ini yozadi, ikkinchi nusxasining orqasida shubhali banknotaning tafsilotlari ko'rsatilgan. Kassir memorial orderning ikki nusxasini imzolaydi, ikkinchi nusxasiga kassa muhrini qo'yadi va mijozga beradi. Yodgorlik orderining birinchi nusxasi kassa hujjatlariga joylashtirilgan. Belgilangan to'lovsiz, unga qo'shib qo'yilgan varaq bilan sumkada olingan shubhali banknotalarni qayta hisoblash uchun kassada dalolatnoma tuziladi. Mijoz shubhali banknotalarni ekspertizaga topshirish uchun ularni kredit tashkilotiga Rossiya Bankining naqd puli bilan hisoblash markaziga topshirishi mumkin. Shubhali banknotalar mijoz tomonidan tuzilgan ariza va inventarizatsiya asosida kredit muassasasi tomonidan qabul qilinadi. Ariza va inventarizatsiya asosida kredit tashkilotining amaldagi xodimi qabul qilingan shubhali banknotalar miqdori bo'yicha memorial orderni ikki nusxada rasmiylashtiradi va ularni ariza va mijozning inventarizatsiyasi bilan birga kassaga topshiradi.
Tashkilotlarga ularning bank hisob raqamlaridan naqd pul berish cheklar yordamida amalga oshiriladi. Naqd pul olish uchun mijoz bitim ishchisiga chekni taqdim etadi. Tegishli chekdan keyin unga kassaga taqdim etish uchun chekdan tasdiq belgisi beriladi. Tekshiruvdan so'ng kassir mijozga naqd pul beradi.
Fuqarolarga, shuningdek kredit muassasasi xodimlariga naqd pulni qabul qilish va etkazib berish kiruvchi va chiquvchi kassa buyurtmalariga muvofiq amalga oshiriladi. Kiruvchi va chiquvchi kassa kassalarida majburiy rekvizitlar qo'yiladi: sana; mijozning familiyasi, ismi, otasining ismi yoki mijozning uni aniqlashga imkon beradigan va u bilan tuzilgan bank depozit shartnomasida ko'rsatadigan boshqa ma'lumotlari; kredit tashkilotidagi hisob raqami; so'zlar bilan hisobvarag'iga tushadigan yoki hisobdan chiqariladigan pul miqdori; mijoz, operatsion xodim, kassirning imzosi. Kommunal, soliq va boshqa to'lovlar (keyingi o'rinlarda to'lovlar) uchun pul mablag'larini qabul qilish belgilangan shakldagi xabarnomalar va kvitansiyalar bo'yicha amalga oshiriladi. To'lovni qabul qilish operatsiyasi tugagandan so'ng, kassir mijozga qaytarib berilgan kvitansiyani, kassa muhri yoki kassa mashinalariga qo'yiladigan talablarning bajarilishini ta'minlaydigan dasturiy ta'minot va texnik vositalarning muhrini qo'yadi yoki mijozga kvitansiya bilan birga bosmaxona qurilmasining nusxasini beradi.
Kredit tashkilotining operatsiyadan keyingi vaqtlarida yoki dam olish kunlari, ta'til kunlarida aholiga kassa xizmatlarini ko'rsatish uchun kassaga xarajat kassasi bo'yicha oldindan zarur miqdordagi pul beriladi. Shaxsiy pul mablag'lari hisobvarag'idagi pul mablag'larini hisobga olish uchun balans schyotlarida avans to'lovi summasi hisobga olinganmi? kredit muassasasining operatsiyadan keyingi davrida, dam olish kunlari va ta'til kunlarida, aholiga xizmat ko'rsatish bo'yicha operatsiyalarni amalga oshirish.
Bankomatni mustahkamlash va undan naqd pul olish uchun mas'ul xodimlar tayinlangan, ulardan biri kassir yoki inkassator. Bankomatni mustahkamlash ushbu xodimning yozma iltimosiga binoan amalga oshiriladi, unga zarur miqdordagi mablag 'sarf-xarajatlar bo'yicha beriladi. Shuningdek, u bankomatdan kartochkalar asosida chiqarilgan va ochilish vaqtida bankomatda bo'lgan naqd pul miqdori to'g'risidagi nashrni namoyish etadi va kassetalarni bankomatdan olib tashlaydi, tayyorlangan kassetalarni bankomatga yuklaydi va bankomatdan pul qo'yilganligini tasdiqlovchi nashrni namoyish etadi. Bankomatning bosma nusxasi asosida operatsion xodim kassaga topshirilgan pul mablag'lari uchun kredit varaqasini va mijozning karta hisobvaraqlarida aks ettirish uchun chiquvchi kassa buyrug'ini yozadi.
Yaxshi ishingizni bilimlar bazasida yuboring oddiy. Quyidagi shakldan foydalaning
Talabalar, aspirantlar, yosh olimlar o'z bilimlari va ishlarida bilim bazasidan foydalangan holda sizdan juda minnatdor bo'lishadi.
Http://www.allbest.ru/ saytida joylashtirilgan

Download 0.63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   25




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling