Hududning shart-sharoitlari

6–jadval. Gidromodul rayonlarining tavsifi.

Tuproqlarning mexanik tarkibi	Sizot suvlarining chuqurligi	Gidromodul rayon
Yengil qumoq	3 metrdan chuqur	I
O‘rta qumoq	3 metrdan chuqur	II
Og‘ir qumoq	3 metrdan chuqur	III
Yengil qumoq	2 – 3 metr	IV
O‘rta qumoq	2 – 3 metr	V
Og‘ir qumoq	2 – 3 metr	VI
Yengil qumoq	2 metrgacha	VII
O‘rta qumoq	2 metrgacha	VIII
Og‘ir qumoq	2 metrgacha	IX

7-jadval. Gidromodul rayon uchun qishloq xo‘jalik ekinlarini sug‘orish rejimi jadvali

№	Q/x ekini nomi va %	Mavsumiy sug‘orish me’yori, m^3/ga	Sug‘orish davri	Ko‘rsat-kichlar	Sug‘orish me’yorining oylar bo‘yicha taqsimoti
					II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15
1	G‘o‘za = 47,32 %	5700		, %				2	22	37	32	7
				m, m^3/ga				114	1254	2109	1824	399
			26.06	t, kun				9	30	31	31	10
			10.09	qs, l/s ga				0,13	0,04	0,78	0,68	0,46
				, l/s ga				0,06	0,02	0,36	0,32	0,21
2	Bug‘doy =31,55 %	3300		, %		18	25	20				19		18
				m, m^3/ga		594	825	660				627		594
			15.09	t, kun		31	30	31				15		30
			20.05	qs, l/s ga		0,22	0,31	0,24				0,47		0,22
				, l/s ga		0,07	0,10	0,08				0,15		0,07
3	Uzumzor = 8,35 %	5300	11.05 10.09	, %				10	25	31	27	7
				m, m^3/ga				530	1325	1643	1431	371
				t, kun				31	30	31	31	30
				qs, l/s ga				0,20	0,51	0,61	0,53	0,14
				, l/s ga				0,02	0,04	0,04	0,04	0,01
4	Tutzor = 6 %	5300	11.05 11.09	, %				10	25	31	27	7
				m, m^3/ga				530	1325	1643	1431	371
				t, kun				31	30	31	31	30
				qs, l/s ga				0,20	0,51	0,61	0,53	0,14
				, l/s ga				0,01	0,03	0,04	0,03	0,01
5	Boshqa ekinlar =6,78 %	7400	01.05 30.09	, %				11	22	28	26	13
				m, m^3/ga				814	1628	2072	1924	962
				t, kun				31	30	31	31	30
				qs, l/s ga				0,30	0,63	0,77	0,72	0,37
				, l/s ga				0,02	0,04	0,05	0,05	0,02
JAMI				, l/sga

7-jadvalda keltirilgan , % qishloq xo‘jalik ekini uchun belgilangan mavsumiy sug‘orish me’yorini (M) vegetatsiya oylari bo‘yicha % dagi taqsimoti. m_i – oylik sug‘orish me’yori, m³/ga:

m³/ga
q_s – oylik sug‘orish gidromodul ordinata qiymati, l/s. ga.
l/s·ga;
bu yerda: t_oy – sug‘orish oyidagi sug‘orish kunlar soni, kun;
- oylik keltirilgan gidromodul ordinata qiymati, l/s·ga:
, l/s·ga;
– mazkur qishloq xo‘jalik ekinining sug‘orish maydonidagi % miqdori.
4-jadval natijasiga ko‘ra keltirilgan gidromodul ordinata qiymatlarining vegetatsiya davomida o‘zgarish grafigi chiziladi (2-chizma).
Bunda har bir ekin turi bo‘yicha vegetatsiya davomida keltirilgan gidromodul qiymatlari ustma-ust qo‘yib boriladi. Grafikdan eng katta ordinata qiymati (q_max) aniqlanadi. Bu qiymatni, keyingi hisoblarda qabul qilish uchun, davomati 15 kecha-kunduzdan kam bo‘lmasligi kerak. Bu shart bajarilmagan taqdirda keltirilgan gidromodul qiymati to‘g‘rilanadi.
Keltirilgan gidromodul grafigidan istalgan vaqt uchun xo‘jalikka suv berish miqdori aniqlaniladi va sug‘orish tarmoqlarini loyihalashda, ulardagi normal, minimal suv sarf qiymatlari aniqlaniladi.

bu yerda:

- gidromodul grafigidagi eng katta gidromodul ordinata qiymati, l/s·ga;
- suv sarfi aniqlanadigan tarmoqni netto sug‘orish maydoni, ga.

2.4. Xo‘jalik ichki sug‘orish tarmoqlarining suv sarflarini belgilash
Xo‘jalik ichki sug‘orish tarmoqlarining suv sarfilarni belgilash yeng maksimal suv istemoli davrida xo‘jalikka kerak bo‘ladigan suv sarfi
qo‘yidagicha aniqlanadi:
_{ }373,93*0,5=186,9 l/s
bu yerda: -xo‘jalikning netto yer maydoni, ga;
- keltirilgangidromodulningmaksimalqiymati, l/s ga
Xo‘jalikga beriladigan minimal suv istemolidagi suv sarfi qo‘yidagicha topiladi:
_{ }373,93 *0,2=74,7 l/s
bu yerda: - keltirilgan gidromodulningminimalqiymati, l/s ga
U qo‘yidagicha topiladi:
_{ } l/s.ga
Xo‘jalik ichki kanali xo‘jalikka kerakli suvni taminlab beruvchi kanal bo‘lgani uchun uning suv sarfi yeng maksimal suv istemoli davrida xo‘jalikka kerakli suv sarfiga teng deb olamiz, yani
_{  }l/c
Minimal suv iste’molida xo‘jalik ichki kanalining suv sarfi quydagicha bo‘ladi:
_{ }l/c
Shoh ariqning suv sarfini quydagicha aniqlaymiz:
_{ }l /c,
bu yerda: - bir vaqtdaishlaydigan shox ariqlar soni, dona.
Shox ariqlarning suv sarfi quyidagi shartlarni bajarishi kerak:

l /s

bu yerda: ω_kun – texnika yordamida bir kunda ishlov berilishi mumkin bo‘lgan maydon, 10 – 15 ga;

m –asosiy ekinning maksimal sug‘orish me’yori, m³/ga.
Shox ariqning suv sarfini aniqlagach, muvaqqat ariqning suv sarfi quyidagicha belgilanadi:
_{ }l/s
bu yerda: – bir vaqtdaishlaydigan muvaqqat ariqlar soni, bu son shox ariqdan suv oladigan muvaqqat ariqlarning umumiy soniga bo‘linadigan qilib belgilanadi.