I bob. G‘o‘zaning asosiy zararkunandalari haqida batafsil tushuncha
Download 1.25 Mb.
|
Asom
- Bu sahifa navigatsiya:
- Kirish Mavzuning dolzarbligi.
Kirish Mavzuning dolzarbligi. Goza mamlakatimizning asosiy texnika ekinlaridan biri hisoblanadi. Ozbekiston sharoitida paxta yetishtirishda eng kop zarar keltiradigan omillardan biri bu goza zarkunandalari hisoblanadi. Past Dargom tumanida goza zararkunandalariga qarshi kurashishni organish tuman paxtachiligidagi eng dolzarb masalalardan biri hisoblanadi. Chunki Past Dargom Samarqand viloyatida asosiy paxta yetishtiradigan tumanlardan biri hisoblanadi va paxta yetishtirishda qoza zararkunandalariga qarshi kurashda katta mehnat va sarf xarajatlar talab etiladi. Goza zararkunanda va kasalliklar bilan qattiq shikastlanadigan osimliklar qatoriga kiradi. Uni bir qator zararkunandalar shikastlaydiki, ularga qarshi kurash oz vaqtida otkazilmasa, zararkunanda hosilga sezilarli tasir korsatadi.. Respublikamizda goza ekiladigan maydonlarda gozani osishi va rivojlanish davrida 210 turdan ortiq zararli hashoratlar rivojlanadi va zarar keltiradi [1]. Kopchilik olimlarning fikricha goza asosiy zararkunandalar hisobiga yil davomida 55-60% hosilni yoqotadi. Osimliklarni ximoya qilish tadbirlarini unumli va samarali amalga oshirish goza hosilini zararkunanda va kasalliklardan saqlashning asosiy omillardan biri hisoblanadi. Endilikda gozani zararkunanda va kasalliklardan umumiy himoya qilish sistemasi ham tubdan ozgarmoqda Bunda diqqat etibor tabiatdagi foydali hashoratlarga qaratilmoqda. Kop yillar davomida surunkasiga zararkunandalarga qarshi qollanilgan kimyoviy vositalar tabiatdagi turlari ortasidagi muvozanatni buzilishiga sabab bolmoqda, hamda tabiatni ifloslanishiga olib kelmoqda. Xozirgi paytda zararkunandalarga qarshi kurashda uygunlashgan himoya usuliga katta etibor bermoqda. Bu himoya uslubida zararkunandalarning sonini kamaytirish bilan birgalikda tabiatdagi hashoratlarning rivojlanishiga va osimliklarning yaxshi osishiga sharoit yaratib beriladi. Respublikamiz milliy daromadi 1/3 qismi paxta tolasini hisobiga yaratiladi. Goza osimligi hashorat va kasalliklarga tez chalinuvchan va tez kunlarda zararlanganligini bildiradirgan osimliklar toifasiga kiradi. Shuning uchun uni zararkunanda va kasalliklarga qarshi kurash choralarini qollab turish kerak, aks holda kutilgan paxta hosiliga erishib bolmaydi. Ozbekistonda gozaning har xil zararkunandalari keng tarqalgan bolib, orgamchakkanalar, shiralar, bitlar ham shular jumlasidandir. Natijada goza nihollarini barglari buralib, rangi ozgaradi va tokila boshlaydi. Respublikadagi osimliklarni himoya qilish markazlari zararkunanda va kasalliklar rivojlanishini bartaraf qilish ularga qarshi kurashni tashkillantirishni tadbirlarini amalga oshiradi. Osimliklarni himoya qilish bashorat va karantin xizmati oz ishida mavjud tayanch malumotlar bilan bir qatorda fan va texnikaning yangi yutuqlaridan foydalanadi. Hozirgi vaqtda mavjud sugoriladigan yerlardan oqilona foydalanib, hosildorlikni oshirish hisobiga paxtaning umumiy salmogini kopaytirish asosiy vazifa qilib qoyilgan. Bu vazifani amalga oshirish uchun eng avvalo paxtaning hosildor, viltga chidamli navlarini yaratish, ekin maydonlarinig strukturasini yaxshilash hamda dehqonchilik madaniyatiga dolzarb masala hisoblanadi. Download 1.25 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling