I bob. G‘o‘zaning asosiy zararkunandalari haqida batafsil tushuncha
Download 1.25 Mb.
|
Asom
Gamma tunlami (Phytometra gamma L.) barcha paxtakor tumanlarda keng tarqalgan zararkonanda, u Orta Osiyo va Qozogistondan tashqari, Sibir va Ozoq Sharkda uchraydi. Gamma tunlami ochiq mm sharoitlarida hamda issiqxonalardagi ekinlarning barglarini va mevalarini shikastlab xayot kechiradi. U goza, lavlagi, karam, kartoshka, sabzi, soya, yeryongoq kongabokar va boshqa ekinlarga jiddiy zarar yetkazishi mumkin.
Gumbaklik fazasida qishlaydi. Erta bahorda, kopincha aprel oyi ortalarida birinchi bogin kapalaklari ucha boshlaydi. Gamma tunlami kapalagining qanotlari yozilganda 4,5-5,0 sm keladi, oldingi qanotlari kulrang yoki toq kokish tusli, qanotlarining o’rtasida grekcha harf gamma (γ) tusli kumushsimon ok dog’i bor, zararkunanda to’rining nomi ana shunga qarab quyilgan. Orqa qanotlari kulrang sariq orqa cheti buylab o’tgan qoramtir keng hoshiyasi bor. Qo’shimcha oziqlanganidan keyin kapalaklar har xil begona otlarning barglariga, xususan ola- buta, qoypechak murakkabguldosh va butguldosh osimliklarga bittadan yoki top-top qilib ikki-beshtadan tuxum qoyadi. Orta hisobda bitta kapalak 500 ta tuxum qoyadi. Kapalaklarning uchib chiqishi, tuxum qoyishi va qurtlarning jonlanishi ozoq vaktga choziladi. Tuxumining rivojlanishi uch-olti kon davom etadi. Yetuk qurtlarining buyi 3,0-3,5 sm, rangi yashil bolib, tanasida hamisha yakkol kozga tashlanib toradigan sakkizta oqish gasmasimon yullari bor. Qurtlarida soxta oyoq; soni yetishmasligi uchun u odimlab harakatlanadi. Bu tunlam boshqa tunlam turlaridan shu belgilari bilan ajralib turadi. Katta yoshdagi qurt tanasi orqa qsmining oxiri yugonlashgan boladi. Yosh qurtlari barglarni ilma-teshik kilib yuboradi. Katta yoshdagilari esa barglarni yirik teshib yeydi. Gamma tunlami shikastlash shakli jihatidan xuddi karadrinaga uxshaydi. Olti yoshni kechirgan qurtlari osimlikda gumbakka aylanadi. Gumbagi tuq qongir tusli bolib, tanasining orqa uchida oltita ilmoqchalari bor. Gumbaklanish qurtning ozi uragan birmuncha yoguglik utuvchi oq pilla ichida roy beradi. Gumbaklar odatda 7-11 kunda rivojlanadi. Ulardan yangi bugin kapalaklari chiqadi va gozaga shikast yetkazishi mumkin. Gamma tunlami Urta Osiyo sharoitida yiliga uch borin beradi. Kurash choralari. 1. Erta bahorda zararkunandaning rivojlanishi uchun oziqa boladigan begona otlar yoqotiladi. 2.Gamma tunlami qurtlarini yoqotishda goza tunlami va karadrinaga krshi qollash uchon tavsiya etilgan barcha insektisidlar yaxshi natija beradi. Kimyoviy ishlov berish zarurligini korsatadigan miqdor birligi ishlab chiqilmagan. May-iyun oylarida 20-30% osimlik zararlanganligi aniqlansa ishlov berishga kirishish kerak. 3.Ochiq hayot kechirishi tufayli qurtlarning kopchiligi kushlarga yem boladi. II.BOB. G‘o`zaning asosiy kemiruvchi zararkunandalari va ularga qarshi kurash choralari. Download 1.25 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling