I bob. Jismoniy tarbiya vositalari

1.1 Jismoniy mashqlar - jismoniy tarbiyaning asosiy vositasi .
Jismoniy tarbiya maqsadiga erishish uchun quyidagi vositalar guruhlari qo'llaniladi: 
1) mashq qilish;
2) ­tabiatning shifobaxsh kuchlari;
3) gigiena omillari. 
asosiy ­o'ziga xos vositalari jismoniy mashqlar, yordamchi vositalar tabiatning shifobaxsh kuchlari va gigienik omillardir. Bu vositalardan kompleks foydalanish jismoniy tarbiya va sport mutaxassislariga sog‘lomlashtirish, tarbiyaviy va tarbiyaviy vazifalarni samarali hal etish imkonini beradi. Jismoniy tarbiyaning barcha vositalari diagramma shaklida ko'rsatilishi mumkin :

Jismoniy tarbiya vositalari

gigiena omillari

jismoniy mashqlar

Tabiatning shifobaxsh kuchlari

Rejim

Oziqlanish

Jamoat va shaxsiy gigiena

Jismoniy mashqlar mazmuni

Jismoniy mashqlar shakli

Quyosh

Havo

Suv

Jismoniy mashqlar — bular jismoniy tarbiya vazifalarini amalga oshirishga qaratilgan, ­uning qonuniyatlariga muvofiq shakllangan va tashkil etilgan shunday harakat harakatlari (shu jumladan ularning kombinatsiyasi).
So'z jismoniy inson tanasi va uning qismlarining makon va vaqtdagi harakatlari shaklida tashqi ko'rinishda namoyon bo'ladigan bajarilgan ishning (aqliy mehnatdan farqli o'laroq) xarakterini aks ettiradi .­
So'z mashq qilish shaxsning jismoniy va aqliy xususiyatlariga ta'sir qilish va bu harakatni bajarish usullarini yaxshilash maqsadida harakatning yo'naltirilgan takrorlanishini anglatadi .­
Shunday qilib, jismoniy mashqlar, bir tomondan, o'ziga xos vosita harakati sifatida, boshqa tomondan ­, bir necha marta takrorlash jarayoni sifatida qaraladi.
Jismoniy mashqlarning ta'siri birinchi navbatda tarkib bilan belgilanadi. Jismoniy mashqlar mazmuni - ­bu mashqni bajarishda inson organizmida sodir bo'ladigan fiziologik, psixologik va biomexanik jarayonlar (organizmdagi fiziologik o'zgarishlar, jismoniy sifatlarning namoyon bo'lish darajasi va boshqalar).
Jismoniy mashqlar mazmuni ularning shifobaxsh ­ahamiyatini, tarbiyaviy rolini, shaxsga ta'sirini belgilaydi.
Jismoniy mashqlarning o'ziga xos xususiyati - harakatlar shakli va mazmunining jismoniy tarbiya mohiyatiga muvofiqligi, ya'ni. ular jismonan o'rgatishlari va rivojlanishi kerak. Shunday qilib, yurish to'g'ri bajarilgan taqdirdagina jismoniy mashqdir va uni amalga oshirishdagi yuk jismoniy imkoniyatlarni yaxshilashga yordam beradi.
Har bir vosita harakatini jismoniy mashqlar deb atash mumkin emas. Jismoniy tarbiya muammolarini hal qilishga qaratilgan va uning qonuniyatlariga bo'ysunadigan harakatlargina jismoniy mashqlarni tashkil etadi.