I bob. Maktabgacha ta’lim muassasalarida bolalarga ma’naviy tarbiya berishning pedagogik asoslari

(“Otalar so’zi”)
Demak, ziyraklik quyidagi odob me’yorlariga amal qilishga asos bo’la oladi:

• 
  qachon gapga qo’shilish va qachon sukut saqlashni biladi;
  
• 
  nima yaxshi-yu, nima yomonligini biladi;
  
• 
  nimani qilish mumkin-u, nimani qilish mumkin emasligini biladi;
  
• 
  odamni xafa qilmaslikka harakat qila oladi;
  
• 
  keskin vaziyatlarda o’zini qanday tutishni biladi;
  
• 
  boshqalarni kamsitmaydi, ularning nafsoniyatiga tegmaydi.
  

Bular MTM dagi bolalarga mos oddiy odob hissini paydo qilish tarzida olib borladi.

“Sizni ulug’likka undaydi-gan har bir narsaga e'ti-borsiz bo’lmang”
Stеndal

Mashg’ulotda bolalarda ziyraklikning dastlabki elementlarini shakllantirilsa ham yetarli bo’ladi.

24. Jonkuyarlik.
Muborak Hadisu Shariflarda
“Xodimlaring-dan qanchalik ishni
yengillatsang qiyomat kunida
o’shanchalik ajr tarozigga
tushadi” va “Alloh g’ayratli odamni yaxshi ko’radi”, degan naqllar bor. Keltirilgan hadislarning birinchisi bevosita ota-onalar va murabbiylarning bolalar tarbiyasiga bag’ishlangan faoliyatiga tegishli, chunki har qanday ota-ona yoki murabbiy farzandlari va tarbiyalanuvchilariga ta’lim-tarbiya berishga jonkuyar, ularga e’tiborli, pok dilli, fidoiy va jasoratli bo’lishlari lozim. Ana shundagina jamiyat taraqqiyotiga mos va mustaqilligimizning qadriga yetuvchi yoshlarni shakllantirishga erishamiz.
Jonkuyarlikni bolalarda sodda hollardan boshlash kerak. Masalan: siz bozordan to’lib-toshib kelayapsiz, ikki qo’lingiz ham band, shunda farzandlaringiz yugurib borib narsalarni uyga olib kelishga ixtiyoriy ravishda yordamlashsin; yig’layotgan kichkintoy ukasini yupatsin; ko’chada ketayotgan kishining qo’lidan tushib ketgan narsani darhol egasiga olib berishga shoshilsin; jamoat joylarida o’zidan katta odamlar kirish yoki chiqishda to’g’ri kelib qolganda ularni eshikni ochib turib o’tkazib yuborish va hokazo.
Demak, boladagi jonkuyarlik biror ishni yoki faoliyat turini olib borishda ularga aytmasdan turib ongli ravishda bajarishidan boshlanar ekan.
Mavzuga oid bo’lgan tahlil uchun materiallar: