I bob. Sanoat ishlab chiqarish, qishloq xo’jaligi


II.BOB. MAHSULOTLARNI TAYYORLASHDA XOMASHYO VA BUYUMLARNI REJALASH


Download 106.64 Kb.
bet7/10
Sana23.06.2023
Hajmi106.64 Kb.
#1652535
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
SANOAT ISHLAB CHIQARISH, QISHLOQ XO’JALIGI

II.BOB. MAHSULOTLARNI TAYYORLASHDA XOMASHYO VA BUYUMLARNI REJALASH
2.1. Texnologik xarita tuzish, eskizlar tayorlash

Texnologik xarita - ayrim turdagi qishloq xoʻjaligi. mahsulotini yetishtirish bilan bogʻliq texnologik ishlar mavjui. Ishlab chiqarish. resurslariga boʻlgan ehtiyojlar, ulardan foydalanish va boshqa i.ch. koʻrsatkichlari, shuningdek, belgilangan ishlab chiqarish. dasturini bajarish boʻyicha tashkiliyiqtisodiy tadbirlar aks etgan normativ reja hujjati. Texnologik xarita jadval shaklida boʻlib, unda ketma-ketlikda (odatda xronologik tartibda) barcha turdagi ishlar (qabul qilingan texnologiyaga muvofiq), asosiy agrotexnik tadbirlar, mashina, mexanizm va agregatlar tarkibi, urugʻlik materiallar sarfi normalari, bajariladigan ishlar hajmi, baholari va boshqa koʻrsatiladi, shuningdek, mahsulot tannarxini hisoblashda qishloq xoʻjaligi.da qabul qilingan uslubiyat boʻyicha xarajatlar turlari aks ettiriladi. Texnologik xarita asosida barcha mahsulotlar boʻyicha bevosita xarajat (sarf)lar, boʻlinmalardagi doimiy va mavsumiy xodimlar soni, texnika, urugʻlik, ozuqa va boshqa moddiy resurslarga boʻlgan ehtiyojlar aniqlanadi. Texnologik xarita yordamida boʻlinmalar ishlab chiqarish. topshiriklari shakllantiriladi, zarur xarajatlar limiti hisobkitob qilinadi, mahsulotning reja tannarxi hisoblanadi, mahsulot birligiga narx belgilanadi, rejalashtirilgan ishlarni bajarilishi ustidan nazorat amalga oshiriladi.


Texnologik xarita barcha ekin turlari, chorva turlari yoki turdosh ekinlar va chorva mollari guruxlari yoki ayrim ish turlari (oʻtloq va yaylovlarni yaxshilash va boshqalar) boʻyicha tuziladi. Texnologik xaritalarni xoʻjalik mutaxassislari (iqtisodchitashkilotchilar, agronomlar, zootexniklar, muhandismexaniklar va boshqalar) xoʻjalikdagi konkret sharoitlarni xisobga olgan holda namunaviy shakllar asosida ishlab chiqadilar. Texnologik xaritalar operativ (muayyan mavsum uchun), yillik (bir yil uchun) va istiqbol (eng ilgʻor progressiv texnologiya va mashinalar sistemasini oʻzlashtirish, mehnatni tashkil etish va unga haq toʻlashda yangi usullarni joriy qilish va boshqa nazarda tutiladi) turlarga boʻlinadi. Fantexnika taraqqiyotining ilgʻor yutuklarini qoʻllashni eʼtiborga olib tuzilgan Texnologik xaritalardan texnika, texnologiyadagi yangiliklarni, oʻzgarishlarni kiritish bilan bir necha yil foydalanish mumkin
Boshlash uchun biz texnologik xaritani to'g'ri tayyorlash uchun materialni tanlaymiz. Buning uchun biz qidiramiz tipik texnologiya. kartalar... Ularda sizga kerak bo'lgan hamma narsa - ish ishlab chiqarish tavsifi, ularni ishlab chiqarishning eng foydali usullari, har bir jarayon uchun ajratilgan vaqt, xodimlarning soni va malakasi, ish haqi, zarur inventar va jihozlar, texnik-iqtisodiy ko'rsatkichlar mavjud. Barcha taklif qilingan materiallardan tushuntirish xati uchun eng muhim narsani tanlash kerak va shundan texnologik xarita uchun asosiy narsani ajratib oling. Bu ko'proq ish va xavfsizlikni ishlab chiqarish bo'yicha ko'rsatmalarga tegishli. Whatman qog'ozida nima ko'rsatishingiz kerak:
Xavfsizlik bo'yicha ko'rsatmalar (TB) va ish samaradorligi
Amalga oshirilayotgan ishlarning mohiyatini aniqlaganingizdan so'ng, ularni amalga oshirish joyi to'g'risida qaror qabul qilishingiz kerak. Ushbu misolda, bu turar-joy binosining chodiri. Uning sxemasi va uchastkalarga bo'linishi ham keltirilishi kerak. Ish rejasi
Chap tomonda, soxta shiftni o'rnatish rejasi. Oklar ishchilarning harakatini ko'rsatadi, Rim raqamlari - uchastkalarning chegaralanishi: tom yopish materialini, derazalarni tanlang, qadr-qimmatini ko'rsatadi. texnik qurilmalar. Shuni ta'kidlash kerakki, o'rnatish rejasini o'zingizning binongizga muvofiq o'zingiz qilishingiz kerak, bu odatiy texnologik xaritalarda emas.Keyingi sahifada ushbu hujjatning qolgan qismining kompilyatsiyasi ko'rib chiqiladi.
Ish jadvali va ish haqi va mehnat xarajatlarini hisoblash eng yaxshi elektron jadval muharririda amalga oshiriladi. Bu eng oson va tezkor usul bo'ladi. Keyin olingan jadvallarni rasm sifatida saqlash va chizish dasturiga kiritish mumkin. Mehnat xarajatlarini hisoblash va ish jadvali texnologik xaritada ham mavjud (ular yuqoridan o'ngdan va pastdan chapdan pastdagi rasmda joylashgan).

Barcha chizmalar eng yaxshi rangda amalga oshiriladi. Buning uchun siz bir nechta saytlarni chetlab o'tishingiz kerak bo'ladi, ammo bunga arziydi. Ushbu hujjatning barcha sanab o'tilgan elementlari rangli ko'rinadi. Bundan tashqari, katta, yaxshi mo'ljallangan asboblar inventaridan foydalanish katta ortiqcha bo'ladi.


Yakuniy bosqich - texnik-iqtisodiy ko'rsatkichlarni tuzish. Ulardan ishning qay darajada samarali olib borilayotganini, ularning muddati va narxini ko‘rish mumkin.Vatman qog‘ozida texnologik xarita tuzib, tushuntirish xatida rasmiylashtirishga o‘tadilar. Umuman olganda, siz ushbu maqolaning analogini olasiz, faqat batafsilroq.
Texnologik jarayon - mahsulotga kerakli o'lchamlar, shakllar, xususiyatlar, xususiyatlar va boshqalarni berishga qaratilgan ishlab chiqarish jarayonining bir qismi. Texnologik jarayon mahsulotga yakuniy ko'rinish berish uchun barcha kerakli ma'lumotlarning yig'indisini o'z ichiga oladi. Unda operatsiyalar va o'tishlar, ularni bajarish ketma-ketligi, kerakli rejimlar va ishlov berish parametrlari va boshqalar mavjud.
Texnik jarayonlarning turlari
Umumlashtirish darajasiga qarab yagona va texnologik jarayon ajratiladi.
Sarlavha sahifasi(TL) - texnologik hujjatlar to'plamining birinchi varag'i. GOST 3.1105-84 talablariga muvofiq tuzilgan.
Eskiz xaritasi(CE) - bajariladigan operatsiyani belgilash uchun grafik tasvirlar va jadvallar. Talablarga muvofiq tuzilgan GOST 3.1105-84.
Texnologik ko'rsatma(TI) - texnologik hujjatlar (TD) hajmini kamaytirish uchun mo'ljallangan, yakuniy mahsulotlarni ishlab chiqarish bo'yicha usullar, qoidalar va harakatlar tavsiflari to'plami.
Marshrut xaritasi (MK)- ishlab chiqarilgan mahsulotning ustaxona ichida harakatlanish marshrutini tavsiflash.
Operatsion karta (OP)- o'tishlarning tavsifi, ishlatiladigan asboblar va jihozlar.
Asboblar ro'yxati (BO), materiallar ro'yxati (BM), uskunalar ro'yxati (VOB), sozlash kartasi (KN) va boshqalar.
Ishlab chiqarishga joriy etish uchun texnologik jarayon vakolatli shaxs tomonidan tasdiqlanadi, asbob-uskunalar, texnologik jihozlar, ishlov berish asboblari va boshqalar muvofiqlashtiriladi.
Dizayn namunalari
TD to'plamining axborot bloklarini to'ldirish qoidalari boshqariladi GOST 3.1103-82.
GOST 3.1705-81 yaratishda foydalaniladigan texnologik operatsiyalarning atamalari va nomlarini tartibga soladi texnologik jarayon.
Marshrut xaritasiga misol
Dizaynni avtomatlashtirish
Uchun avtomatlashtirish va tezlashtirish bir qator ixtisoslashtirilgan dasturiy ta'minot - texnologik jarayonlarni kompyuterda loyihalash (SAPR TP) mavjud. Hozirgi vaqtda TP dizayn jarayonlarini soddalashtirish uchun juda ko'p turli xil dasturiy mahsulotlar mavjud, masalan Vertikal, SPRUT TP, Texnik karta va boshqalar. Har bir tizim o'zining shaxsiy afzalliklari va kamchiliklariga ega.
Texnologik jarayonlarni kompyuter yordamida loyihalashning texnologik mohiyati turli xil muammolarni hal qilish qobiliyatidir. Ko'pgina hollarda, bunday dasturlar jarayonni loyihalashni osonlashtiradigan vositalar to'plamidir. Ba'zi SAPR TPlarida qismning uch o'lchovli modelini ulash mumkin. GUI yordamida sirtlarni belgilash mumkin 3D modellar qayta ishlanishi kerak bo'lsa, dastur ularni tahlil qiladi va qayta ishlash variantlarini taklif qiladi. Asbobni tanlash va kerakli jihozlar, agar mavjud bo'lsa va ma'lum bir korxona uchun tegishli bo'lsa, asboblar ma'lumotlar bazasidan saqlanishi mumkin. Texnologik jarayonni boshqarish faqat berilgan texnologik jarayonni tavsiflovchi parametrlar bo'yicha ma'lumotlar mavjud bo'lganda amalga oshirilishi mumkin.
Texnologik jarayonning tarkibiy qismlari
Mahsulotlarni mexanik qayta ishlash- material qatlamlarini maxsus kesish asbobi bilan olib tashlash orqali ishlov beriladigan qismga kerakli o'lcham va shakllarni berish jarayoni. Texnologik jarayon quyidagilardan iborat operatsiyalar ga bo'linadi o'tishlar, parchalar, nayranglar va o'rnatishlar... Texnologik jarayonlarning operatsiyalarga bo'linish darajasi asosan ixtisoslashuv va seriyali ishlab chiqarishga bog'liq.
Texnologik operatsiya- bir yoki bir nechta ishchi tomonidan va bir ish joyida uzluksiz bajariladigan texnologik jarayonning istalgan qismi.
O'tish- bir xil kesish parametrlarida (doimiy tezlik, besleme va boshqalar) bir xil asbob yordamida bitta aniq sirtni qayta ishlash jarayoni.
O'rnatish- ishlov beriladigan qismni bitta mahkamlashda bajarilgan operatsiyaning bir qismi. Aksariyat qismlar qayta ishlash uchun bir nechta sozlashlarni talab qiladi. Ish qismini bitta o'rnatishda qayta ishlash mumkin bo'lsa, jarayonning bu qismini chaqirish mumkin operatsiya... Ish qismini bir necha marta qayta tiklash o'lchov aniqligining sezilarli darajada pasayishiga olib kelishi mumkin, shuning uchun maxsus qurilmalar yordamida talab qilinmagan qayta o'rnatishdan voz kechish kerak.
Qabul- ishchining muayyan maqsadlarga erishishga qaratilgan harakatlari, ya'ni. texnologik asbob-uskunalarni ishga tushirish, texnologik jihozlarni o'rnatish,
Kartochkaning mazmuni Bundan tashqari, kartochkada tayyorlash jarayonida ishlatiladigan xom ashyo sifati va texnologik jarayon davomida kuzatilishi kerak bo'lgan asosiy xavfsizlik talablari to'g'risidagi ma'lumotlar mavjud. Yaratilgan idishning xavfsizligi laboratoriya tadqiqotlari natijalari bilan tasdiqlangan, ular texnologik jadvalda ham aks ettirilgan. Texnik-texnologik xarita ishlab chiqaruvchi korxona tomonidan ishlab chiqarilayotgan mahsulot assortimentiga kiradigan har bir taom uchun bevosita tuziladi. Boshqa kompaniyalar tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlar uchun karta haqiqiy emas. Majburiy karta ma'lumotlari ro'yxatdan o'tish vaqtida unga berilgan hujjatning seriya raqamini o'z ichiga oladi. Qoida tariqasida, bu mas'uliyat kadrlar bo'limi xodimiga yuklanadi. Texnologik xaritaning amal qilish muddati boshqaruvchi yoki uni keyinchalik saqlash uchun mas'ul shaxs tomonidan belgilanadi. Retseptlar to'plami (texnologik standartlar) "Texnik va texnologik xarita" hujjatini ishlab chiqishi kerak. Biroq, TTK Texnologik xaritadan qanday farq qilishini va qanday ko'rinishini hamma ham tushunmaydi. Ushbu maqolada biz ushbu savolga batafsil javob berishga harakat qilamiz.
Shunday qilib, TTK dizayniga qo'yiladigan talablar va undagi ma'lumotlar GOST 31987-2012 da batafsil bayon etilgan. Biz GOST mazmunini batafsil tasvirlab bermaymiz, biz faqat asosiy xususiyatlarning tavsifi bilan cheklanamiz: Texnologik xaritadan farqli o'laroq, Texnik va Texnologikda kaloriya tarkibini hisoblash bilan bir qatorda quyidagi ko'rsatkichlar ham ko'rsatilishi kerak:
Organoleptik ko'rsatkichlar
Quyida biz TTKni ishlab chiqish metodologiyasini taqdim etamiz va barcha kerakli ko'rsatkichlarni hisoblashni batafsil tavsiflaymiz.
Idishning texnologik xaritasini qanday tuzish kerak
Shuningdek, bu erda matnda sodir bo'lgan hamma narsani sinchkovlik bilan va sinchkovlik bilan kiriting. Hujjatda ko'rsatilgan biznes yuritadigan kompaniyalarning nomlarini unutmang. Ehtimol, siz ijaraga olingan transport vositasining xizmatlaridan foydalanasiz, keyin tashuvchining ta'rifiga kim tegishli ekanligini ko'rsatishni unutmang. Agar marshrutlaringiz alohida nomlarga ega bo'lsa, ularni dekodlashni unutmang. Qisqartmalarni eslab qoling. Ular ham ushbu bo'limga kiritilishi kerak. 5. Texnologik xaritaning umumiy qoidalari va asosiy matni.
Bu hujjatning eng uzun qismi. Unda jarayonni tashkil etish tavsifi, texnologik xususiyatlar, marshrutlar mavjud. Bu, shuningdek, ish sifatiga qo'yiladigan talablarni va ushbu sifatni baholash usullarini o'z ichiga olishi mumkin. Jarayonni tashkil qilish uchun zarur bo'lgan barcha materiallar va resurslarni tasvirlab bering.


Download 106.64 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling