2-teorema (murakkab funksiyaning uzluksizligi). funksiya nuqtada uzluksiz, funksiya esa nuqtada uzluksiz bo‘lsin. U holda murakkab funksiya nuqtada uzluksiz bo‘ladi.
IIsboti. funksiya nuqtada uzluksizligidan , , ya’ni da bo‘ladi. Shu sababli
funksiyaning uzluksiligidan
kelib chiqadi. Bu murakab funksiyaning nuqtada uzluksizligini bildiradi.
2-teorema yordamida (3.5.2) tenglikni quyidagicha umumlashtirish mumkin.
Agar funksiya nuqtada limitga ega bo‘lib, funksiya nuqtada uzluksiz bo‘lsa, u holda murakkab funksiya uchun
(3.5.5)
bo‘ladi.
Bu tenglik uzluksiz funksiya belgisi ostida limitga o‘tish qoidasini ifodalaydi
va funksiyaning limitini topishda foydalaniladi.
Misol
limitni topamiz:
funksiya va funksiyalarning murakkab funksiyasi. va funksiya nuqtada uzluksiz.
U holda (3.5.5) tenglikka ko‘ra
Butun sonlar o‘qida aniqlangan funksiyani qaraymiz. da bo‘ladi (3.41 band, 1-natija). Demak, o‘zgarmas funksiya
butun sonlar o‘qida, ya’ni o‘zining aniqlanish sohasida uzluksiz.
funksiya ham butun sonlar o‘qida uzluksiz, chunki .
Bundan 1-teoremaga ko‘ra funksiya ko‘paytmalaridan iborat darajali funksiya hamda o‘zgarmas va darajali funksiyalardan arifmetik amallar orqali hosil qilingan ko‘phad (butun-ratsional funksiya) istalgan nuqtada uzluksiz bo‘ladi.
Shu kabi yuqorida keltirilgan teoremalar va limitlar haqidagi teoremalar yordamida asosiy elementar funksiyalar o‘zining aniqlanish sohasida uzluksiz bo‘lishini ko‘rsatish va ushbu teoremani isbotlash mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |