I-ii boblar. Yevropa va Amerika davlatlari XVI-XVIII asrlarda Osiyo mamlakatlari 11-§

12-§. Angliyada fuqarolar urushi va uning oqibatlari 
1. 
Angliyada fuqarolar qachon urushi boshlangan. ? ----- 1642-yil yozi 
2. 
Angliyada o‘rtasida 1642-yilning yozida fuqarolar urushi boshlangan? ----- Burjuaziya 
boshchiligidagi yangi tuzum tarafdorlari bilan qirol va uning tarafdori bo‘lgan katta yer-mulk 
egalari 

---

Sarvar Quldashev ([phone])
3. 
Parlament qaysi davlat bilan ittifoq tuzgan? ----- Shotlandiya 
4. 
Parlament qo‘shinining qo‘mondoni kim edi? ----- Oliver Kromvel 
5. 
Angliya fuqarolar urushidagi hal qiluvchi jang qachon bo'lib o'tgan? ----- 1645-yil 14-iyunda 
6. 
Angliya fuqarolar urushidagi hal qiluvchi jang bo‘lib o‘tgan yili qanday voqea sodir bo‘lgan? -----
7. 
Angliya fuqarolar urushidagi hal qiluvchi jang qayerda bo'lib o'tgan? ----- Neyzbi qishog'i yaqinida 
8. 
Qaysi voqeadan keyin fuqarolar urushi yakunlandi? ----- 1646-yili qirol yashiringan Oksford taslim 
bolgach 
9. 
Parlament hokimiyatni qolga olgach, qanday islohotlar o'tkazildi? ----- 1) Yangi dvoryanlar feodal 
tolovlardan ozod etildi, 2) ularning qolidagi yer-mulklar o'zlariga xususiy mulk qilib berildi, 3) savdogarlar 
savdo ishlarini yuritish uchun ruxsatnoma olib o'tirmaydigan boldi, 4) qirol, qirol tarafdorlari va 
yepiskoplarning yerlari musodara etildi, 5) cherkov parlamentga bo‘ysundirildi 
10. 
Parlament nechanchi yili qirollik hokimiyatini «keraksiz, xalq farovonligi uchun zararli va xavfli» 
bolgani uchun bekor qildi. ? ----- 1649 
11. 
Angliya fuqarolar urushi tugagan yili qanday voqea sodir bo‘lgan? -----
12. 
Qachon Angliya respublika deb e’lon qilindi? ----- 1649-yil 19-mayda 
13. 
1649-yildan barcha hokimiyat to‘laligicha qanday organni qo’liga o’tdi? ----- O’zini «ingliz ozodligining 
asoschisi» deb hisoblovchi bir palatali parlament qo'liga o'tdi 
14. 
Angliya respublikasida ijro etuvchi hokimiyatni amalga oshiruvchi kengashga kim rahbarlik qildi? ----- 
Oliver Kromvel 
15. 
O. Kromvel 1649-yili qayerlarni bosib oldi. ? ----- Irlandiya, Shotlandiya 
16. 
Inqilobdan so‘ng parlament mamlakatda fuqarolar totuvligini ta’minlay olmadi. Bunga nima 
sabab bo‘ldi? ----- aholining quyi tabaqalari manfaatlarini hisobga olmaslik hamda narx-navoning 
o‘sishi va ommaviy ishsizlik 
17. 
1653-yili Kromvel parlamentni tarqatib yubordi va butun hokimiyatni o‘z qo‘liga oldi o’zini kim deb 
e’lon qildi? ----- «Ozod davlat Angliya, Shotlandiya va Irlandiyaning lord-protektor 
18. 
Qachon Kromvelning harbiy diktaturasi o‘rnatildi? ----- 1653-yida 
19. 
O.Kromvelning eng katta xizmatlaridan biri nimada edi? ----- Vijdon erkinligini e’lon qilganida 
20. 
Qaysi g'alabalardan keyin O.Kromvel haqida «Qit’aning hamma kalitlari uning belida osig‘liq» degan 
jumlalar qayd etildi? ----- Gollandiya, keyinchalik Ispaniya 
21. 
Kromvel qachon Gollandiyani va Ispaniya ustidan g‘alaba qozongan? ----- 1654-yil 
22. 
Kromvel diktaturasi o‘rnatilganidan so’ng ayni paytda u parlamentning qanday qarorlarini o‘z 
kuchida qoldirdi? ----- yangi zodagonlar va burjuaziya manfaatlarini himoya qiluvchi barcha 
23. 
Kromvelning tashqi siyosati ham hukmron tabaqalar manfaatiga to‘la mos keldi ya’ni nima 
ish qilgan edi? ----- Chunonchi, 1654-yilda dengiz savdosidagi asosiy raqib — Gollandiyaning 
mag‘lubiyatga uchratilishi, keyinchalik Ispaniya ustidan ham g‘alaba qozonishi buning yorqin 
dalillari bo‘ldi 
24. 
Kromvel qachon vafot etdi.? ----- 1658-yil 
25. 
Kromvel vafot etgan yili qanday voqea sodir bo‘lgan? -----
26. 
Angliyada qachon monarxiya qayta tiklandi? ----- 1660-yil 

---

Sarvar Quldashev ([phone])
27. 
Angliyada monarxiya qayta tiklangan yilda qanday voqea sodir bo‘lgan? -----
28. 
Angliyda monarxiya qayta tiklangan vaqtda taxtga kim o'tqazildi. ? ----- Karl I; o’g’li Karl II 
29. 
Yangi zodagonlar va burjuaziya mamlakatda nima uchun monarxiyani qayta tiklashga qaror 
qildilar? ----- Respublika tuzumidan norozi katta yer egalari kayfiyatini ham hisobga olib 
30. 
1660-yilda Angliyada qayta tiklangan bo‘lajak monarx oldiga qanday shartni qo‘ydilar? ----- 
inqilob natijasida yangi zodagonlar va burjuaziya qo‘lga kiritgan imtiyozlarni tan olish hamda 
parlament bilan kelishib ishlash.
31. 
Karl II vaqt o‘tishi bilan qanday siyosat yurita boshladi? ----- u inqilob qatnashchilarini ta’qib 
etish, ularning yer-mulklarini tortib olish Hatto parlamentni bir necha bor tarqatib ham yubordi. 
Bir so‘z bilan aytganda u mamlakatda qirolning mutlaq hokimiyatini tiklashga urindi. 
32. 
1685-yili taxtni kim egalladi? ----- Karl II ning ukasi Yakov II 
33. 
Yakov II taxtga chiqqan yilda qanday voqea sodir bo‘lgan? -----
34. 
Yakov II nimani tiklashga kirisha boshladi? ----- katolik dinini tiklashga kirishdi 
35. 
Yakov II davrida burjuaziya va yangi dvoryanlar uning o'rniga kimni taxtga o'tqazishga qaror qildilar? 
----- Yakov II ning kuyovi, Gollandiya hukmdori Vilgelm III Oranyeni 
36. 
Vilgelm III Oranye o‘z qo‘shini bilan Londonga kirib kelishi va Yakov II qochib ketishi natijasida ro‘y 
bergan saroy to'ntarishi ... ? ----- «Sharafli inqilob» deb ataldi 
37. 
“ Sharafli inqilob” qachon bo’lib o‘tgan? ----- 1688-yilda 
38. 
“Sharafli Inqilob” yuz bergan yili qanday voqea sodir bo‘lga? -----
39. 
Yakov II qayerga qochib ketdi? ----- Fransiyaga 
40. 
Uzoq davom etgan qirol va parlament o'rtasidagi kurashga yakun yasagan hodlsani aniqlang. ? ----- 
«Sharafli inqilob» 
41. 
Parlament qirolga taqdim etgan «Huquqlar deklaratsiyasl» nomli hujjatda nimalar takidlab 
o‘tilgandi? ----- .. ? ----- Qirol qo‘shin, sud, mamlakat moliyasi ustidan hukmronlikdan mahrum boldi 
42. 
Deklaratsiya nima? ----- Hukumatning, biror tashkilotning muhim bir hujjatni, qonunni, voqeani 
ko'pchilik e’tiboriga yetkazuvchi ma’lumoti 
43. 
Diktatura deganda nimani tushunasiz? ----- Hokimiyatning bir shaxs yoki shaxslar guruhi qoMida 
to'planishi. Siyosatda zo'ravonlik va terrorga tayanilishi 
44. 
Protektorat bu ... ? ----- Mustamlaka qaramligi shakllaridan bin. Protektorlik qiluvchi davlat o'ziga 
qaram davlatga ayrim ishlar bo'yichagina mustaqillik beradi. Ichki ishlar bo'yicha maslahatchi yoki rahbar 
tayinlaydi 
45. 
Inqilobning tarixiy ahamiyati nimada? ----- 1) Inqilob mutlaq monarxiyani yo‘q qildi. 2) 
Angliyada bozor munosabatlariga asoslangan yangi — kapitalistik jamiyat to‘la qaror topishi 
uchun sharoit yaratdi. 3) Natijada sanoat ishlab chiqarishining gurkirab rivojlanishiga to‘siq bo‘lib 
turgan hunarmandlarning sex birlashmalari yo‘q qilindi. 4) Sanoat to‘ntarishi uchun qulay sharoit 
yuzaga keldi. 5) Aholi tarkibida yangi qatlam — sanoat burjuaziyasi va yollanma ishchilar sinfining 
shakllanishiga yo‘l ochdi. 6) nqilob qishloq xo‘jaligida ham bozor munosabatlarining tez 
rivojlanishini ta’minladi.
46. 
Qanday g‘oya Yevropaning boshqa mamlakatlari aholisining ilg‘or qismini ham to‘lqinlantira 
boshladi? ----- Inqilob natijasida parlamentning yetakchi o‘rin egallashi lozimligi, qonun oldida 
barcha fuqarolarning tengligi 

---

Sarvar Quldashev ([phone])