I-ii boblar. Yevropa va Amerika davlatlari XVI-XVIII asrlarda Osiyo mamlakatlari 11-§

13-§. Angliyaning dunyoda birinchi sanoat mamlakatiga aylanishi 
1. 
XVIII asrda Angliyada hukumatni kim tuzardi? ----- Parlament saylovida g‘olib chiqqan ikki siyosiy 
partiyadan biri 
2. 
Parlamentning Jamoalar palatasida qaysi partiyalar faoliyat yuritgan? ----- Torilar va vigilar partiyalari 
3. 
Parlamentning Jamoalar palatasida Torilar partiyasi kimlarning manfaatlarini himoya qilganlar? ----- 
qirolning huquq va manfaatlarini himoya qilar, mavjud tartiblarning buzilmasligi uchun kurashardi 
4. 
Parlamentning Jamoalar palatasida Vigilar partiyasi kimlarning manfaatlarini himoya qilganlar? ----- 
parlament huquqlarini himoya qilar, mamlakatda muhim iqtisodiy va siyosiy islohotlar o‘tkazilishi 
tarafdori edi 
5. 
Qaysi voqeadan so‘ng mamlakat Buyuk Britaniya deb ataladigan bo ldi? ----- 1707-yili parlament 
Angliya va Shotlandiya o'rtasidagi uniyani qonuniylashtirgach 
6. 
Mamlakt Buyuk Britaniya nomini olgan yili qanday voqea sodir bo‘lgan? -----
7. 
Qachon parlament vakolati 6 yillik qilib belgilandi va professional parlamentga asos solindi? ----- 
1716-yili 
8. 
XVIII asrda Buyuk Britaniya tashqi siyosatini belgilagan ikki bosh yo'nalishni aniqlang. ? ----- Birinchisi 
Yevropada hech qaysi davlatning kuchayib ketishiga yol qo'ymaslik, ikkinchisi yangi-yangi 
mustamlakalarni egallash 
9. 
XVIII asrda Buyuk Britaniyaning asosiy raqibi qaysi davlat edi? ----- Fransiya boldi 
10. 
Buyuk Britaniya va Fransiya o‘rtasida ispan taxti tufayli kelib chiqqan urush qaysi yillarda davom 
etdi. ? ----- 1701 -1714 
11. 
Buyuk Britaniya Fransiya urushi qanday yakunlandi? ----- Buyuk Britaniya uchun foydali sulh tuzilishi 
bilan, unga ko‘ra, Gibraltar Buyuk Britaniyaga o‘tdi 
12. 
Ispan taxti uchun Angliya va Fransiya o‘rtasidagi urush yakunlangan yili qanday voqea sodir 
bo‘lgan?
13. 
Qaysi yili Fransiya Kanadadan siqib chiqarildi? ----- 1763-yili 
14. 
Fransiya Kanadadan siqib chiqarilgan yili qanday voqea sodir bo‘lgan?
15. 
Qachon Hindistonning bir qismi bosib olindi? ----- 1763-yil 
16. 
Buyuk Britaniya qaysi tabaqa sinf sifatida butunlay barham topdi? ----- Dehqonlar 
17. 
Buyuk Britaniyada katta yer egalari nima deyiladi? ----- Lendlordlar 
18. 
Lendlordlar yerlarini kimlarga ijaraga berishgan? ----- yirik tadbirkor fermerlarga
19. 
Sanoat to'ntarishi deganda nimani tushiniladi? ----- Qo‘l mehnatiga asoslangan manufaktura ishlab 
chiqarishidan .mashinalar keng qollanadigan fabrika ishlab chiqarishiga o‘tish 
20. 
1761-yili qaysi tashkilot yigiruv mashinasini kashf etgan kishiga katta mukofot va’da qilgan? ----- 
«Savdo va sanoatni rivojlantirish jamiyati» 
21. 
“San’at va sanoatni rivojlantirish jamiyati”ning yigiruv mashinasini ixtiro qilgan kishiga 
katta mukofot va’da qilgan yili qanday voqea sodir bo‘lgan? -----
22. 
Sanoat to'ntarishi dastlab qaysi sohasida yuz berdi. ? ----- To'qimachilik 
23. 
Mehnat unumdorligini ikki barobar oshirgan to'quv dastgohini kim va qachon ixtiro qildi? ----- 1733-
yili Jon Key 

---

Sarvar Quldashev ([phone])
24. 
Jon Key to‘quv dastgohini ixtiro qilgan yili qanday voqea sodir bo‘lgan? -----
25. 
1765-yili bir yo'la 15-18 yigirgich ishlaydigan mexanik urchuq ixtiro qilgan va ixtironi qizining nomi 
bilan «Jenni» deb atagan kishini aniqlang. ? ----- Jeyms Xargrivs 
26. 
Jeyms Xargrivs “Jenni” mexanik urchuq ixtiro qilgan yili qanday voqea sodir bo‘lgan? -----
27. 
Charxpalak bilan harakatga keltiriladigan yigiruv mashinasi kim tomonidan yaratildi? ----- 1767-yili 
duradgor Xeys 
28. 
Mehnat unumdorligini 40 marta oshirgan mexanik to'quv dastgohi yaratuvchisi kim ? ----- Edmund 
Kartrayt 
29. 
Bug’ mashinasini kim yaratgan? ----- Jeyms Uatt 
30. 
Bug’ mashinasini qaysi yili yaratgan? ----- 1775-yili
31. 
Tokarlik dastgohi qachon yaratilgan ? ----- 1784-yil 
32. 
Tokarlik dastgohi kim yaratgan ? ----- T.Modsli 
33. 
Tokarlik dastgohi yaratilgan yili qanday voqea sodir bo‘lgan? -----
34. 
Toshko'mirdan koks olishni kim ixtiro qildi. ? ----- Abraxam Darbi 
35. 
Dunyodagi birinchi cho‘yan ko‘prik qachon qurilgan? ----- 1779-yildagi
36. 
Dunyodagi birinchi cho‘yan ko‘prik qurilgan yili qanday voqea sodir bo‘lgan? -----
37. 
Cho'yan bo'lagi markazidan o‘q chiqadigan teshik ochishga imkon beruvchi tokarlik dastgohini kim 
yaratgan? ----- Jon Uilkinson 
38. 
Cho'yan bo'lagi markazidan o‘q chiqadigan teshik ochishga imkon beruvchi tokarlik dastgohini 
qachon yaratilgan? ----- 1774-yilda 
39. 
Qachon Buyuk Britaniya dunyoning birinchi sanoat mamlakatiga aylandi? ----- XVIII asr oxirida 
40. 
Qachon Buyuk Britaniyada sanoat to‘ntarish yuz berishi uchun barcha shart-sharoitlar 
mavjud edi? ----- XVIII asr o‘rtalarida 
41. 
Qanday omillar sanoat to’ntarishi uchun shaorini yuzaga chiqardi? ----- Birinchidan, qishloq 
xo‘jaligi sohasida o‘tkazilgan islohot ortiqcha ishchi kuchini vujudga keltirdi. 0 ‘z navbatida, 
ortiqcha ishchi kuchi shaharlarga ketib sanoatda yollanib ishlashga tayyor edi. Ikkinchidan, tovar 
sotish bozori shakllandi. Qolaversa, mamlakat aholisi va shaharlar soni tobora oshib bordi. 
Uchinchidan, mamlakatda yer oldi-sotdisi, mustamlakalardan kelayotgan boylik hisobiga katta 
sarmoya to‘plab olgan burjuaziya fabrikalar qurish va ularda texnikani qo‘llash imkoniga ega 
bo‘ldi. Shu tariqa mashinalar ixtiro qilish hayotiy zaruratga aylandi. 
42. 
Qachon Buyuk Britaniyada sanoat to’ntarishi boshlandi? ----- Sanoat to‘ntarishi XVIII asrning 
ikkinchi yarmidan dastlab to‘qimachilik sohasida boshlandi. Bunga sex ishlab chiqarishining 
barham topganligi va sifatli matolarga talabning tobora ortib borishi sabab bo‘ldi. 
43. 
Kimning ixtiro arzon va ishlatilishi juda oson bo‘lganligi uchun tezda shuhrat qozondi? ----- 
Jeyms Xargrivs “Jenni”si 
44. 
Kining ixtirosi asosisda mashinali ishlab chiqarishning butun bir tizimi — fabrikalar paydo 
bo‘ldi? ----- Edmund Kartrayt 
45. 
Kimning ixtirosi zamonaviy to‘p yasashga ham xizmat qildi? ----- Jon Uilkinson 
46. 
Nimaning yaratilishi fabrika ishlab chiqarishining yanada rivojlanishiga olib keldi? ----- 1775-
yilda Jeyms Uatt tomonidan bug‘ mashinasining 

---

Sarvar Quldashev ([phone])
47. 
Kimning ixtirosi cho‘yan olishning va uni quyishning yangi usullari yaratilishi bilan bevosita 
bog‘liq edi? ----- Abraxam Darbining toshko‘mirdan koks olishni ixtiro qilishi. 
48. 
Professional parlament so’zining ma’nosi nima? ----- — deputation doimiylik asosida 
ishlaydigan, asosiy vazifasi qonun yaratishdan iborat bo‘lgan parlament. 
49. 
Siyosiy partiya so’zining ma’nosi nima? ----- — davlat hokimiyatini boshqarish huquqini 
saylov yo‘li bilan qo‘lga kiritish uchun kurashuvchi и yoki bu sinf va qatlamning ilg‘or, ongli, 
uyushgan qismini birlashtirgan tashkilot. 
50. 
Uniya so’zining ma’nosi nima? ----- — yagona birlik.