Isboti. Nyuton binomi formulasida b ni (-b) ga almashtirsak kerakli formulani hosil qilamiz.
1-misol. Oxirgi formuladan xususiy holda quyidagi qisqa ko‘paytirish formulalari kelib chiqadi:
n=2 bo‘lganda ayirmaning kvadrati formulasi
n=3 bo‘lganda ayirmaning kubi formulasi
ab3 a3 3a2b3ab2 b3.
3. Binomial koeffitsientlarning xossalari. Binomial koeffisiyentlarning bazi xossalarini keltiramiz. Bu xossalar bevosita Guruhlashlarga oid bolib, tabiiyki, ular Paskal uchburchagining xossalarini ham ifodalaydi.
1-xossa. tenglik orinlidir.
Haqiqatan ham,
Bu xossa binomial koeffisiyentlar qatoridagi istalgan ketma-ket ikki elementning biri malum bolsa, osonlik bilan hisoblash mumkinligini korsatadi:
Bu yerda m=0,1,2,
,n-1.
2-xossa. Ixtiyoriy natural n son uchun barcha binomial
koeffitsientlar yigindisi ga teng, yani
Bu tenglik Nyuton binomi formulasida a=b=1 deb olganda hosil boladi. 3-xossa. Toq orinlarda turgan binomial koeffitsientlar yigindisi juft orinlarda turgan binomial koeffitsientlar yigindisiga teng.
Haqiqatan ham, Nyuton binomi formulasida a=1 va b=-1 deb olganda
tenglikni hosil qilamiz. Bu tenglikdan xossadagi tasdiqning togri ekanligi kelib chiqadi. 2- va 3-xossalar asosida quyidagi xossani hosil qilamiz.
4-xossa. n natural sondan oshmaydigan eng katta toq m son uchun
tenglik hamda n sondan oshmaydigan eng katta juft m son uchun
tenglik orinli.
5-xossa. Toq n son uchun
Juft n son uchun esa
munosabatlar orinlidir.
Binomial koeffitsientlarning 5-xossasi Paskal uchburchagining yuqorida keltirilgan xossalari tasdigi bolib, unga kora binomial koeffitsientlar oldin
dan gacha osadi, keyin esa 1 gacha kamayadi hamda n toq bolganda binomial koeffitsientlar qatorining ortasidagi ikkita hadi tengdir va n juft bolganda uning ortasidagi hadi eng katta va yagonadir.
Quyidagi 6-8-xossalar orinlidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |