И лк ёш ли болалар таъ л и м тарби ясии ин г ўзига хос хусусиитлари

Т уғилганидан 6 о й лн ккача бўлган болаларнинг ривожланиш и
Боланинг йирик моторикаси ривожланган бўлиши, бола ўз танасини
бошқара олиши, тепасига осилган ўйинчокларни томоша килиши, унга қўли
билан талпиниши, ўз кафтларини оча олиши, кўлида ўйинчокларни ушлай
билиши, ўйинчокни катталарнинг кўлидан олиши, ўйинчок билан фаол ўйнаши
(силтайди, шиқиллатади, огзига олиб боради, ўйинчокни ташлайди, ўз
қўлларини ушлаб кўради.) керак.
Бола катталарга нисбатан ташаббус кўрсатиши ва уларни ҳис этиши,
катталар билан мулоқотга кулгу билан жавоб бериши, якинлари билан алокада
бўлганида жонланиши лозим. Бола эшитган ва кўрганларига муносабат билдира
олиши, турли хил имо-ишораларга чиссий жавоб кайтариши (кулиши.
гугулаши), товушга, ашулага, атрофдаги товушларга кулок солиши, таниш
бўлган катталарнинг нуткига ҳиссий жавоб бериши, ракс оханги таралганида
хурсанд бўлиб жонланиши, онасини кўрганда, унинг товушини эшитганида
суюниб кетиши, алоҳида товушларни талаффуз қила олиши ( ба, па, ма, га)
лозим.
Бола онасининг мулойим муносабатига қулок солиши, илк товушларни
чиқара олиши. товуш чиқаётган томонга қараши, унга эгилиб гапираётган
катталарга нигоҳини қаратиши, овоз оркали муносабат билдириши,
(гугуллаши), мусика товушларига кизикиши лозим.
Бола ҳаракатдаги прсдмстларни кузатиши ва нигоҳларини ҳаракатла-
наётган предметларга қаратиши, ўзини ўраб турган атрофидаги предметларни
томоша кила олиши керак
6 - 1 2 ойгача бўлган болаларнинг ривож ланиш и
Бу сшдаги болаларда асосий ҳаракатлар шаклланган бўлади. Бола тизза ва
кафтларини срга тираб тура олиши, ётган холатдан тура олиши, ўтирган
жойида ёта олиши, кўмаксиз ўтира олиши, таянган ҳолда предметлардан ҳатлаб
ўтиши, мустақил биринчи кадамини босиши лозим.
Бола икки қўли билан предметларни ҳаракатлантира олади, кутичани очиб
предметни олади, шиқилдокни шакиллатади, коптокни юмалатади, битта
предмет билан турлича ҳаракат қилади: босади, ирғитади, думалатади, бир-
бирининг ичига солади, ўйинчокни томоша килади, у кўлидан бу кулига
ўтказади, товуш чикарадиган резина ўйинчоқларни эзғилайди.
Болалар катталар билан мулоқотга киришади, ўзига якин кишилар билан
мулокотга киришишда ташаббус кўрсатади (катталарнинг кўзига карайди,
ёпишади, қўлларига олишларини ҳоҳлайди, кийқиради, қўлидан тортади,
эркаланади), тенгдошлари билан мулокот қилишга интилади. Кўзгудаги ўз
аксини кўриб, табассум килади ва ўз акси бўйича бармоқларини юргизади.
Катталарга тана аъзоларини (боши, кўли, оёғи, бурни) кўрсатади. Предметлар
касрда жойлашганини айта олади.
Турли оҳангдаги мусиқани (шўх, тез, секин) ҳис қилади. Бола кулади,
чапак чалади, рақсга тушади, катталарнинг имо-ишорасига таклид килади, ўзи
ҳохлаган прслмстни олганда лаззатланади, ёктирган прсдмстини тортиб
олинганида норозилик билдиради.
7Бола якин атрофдаги кишиларнинг сўзлариниБола якин атрофдаги кишиларнинг сўзларини тушунади, ўз исмини
эшитганида унга жавоб беради. Предметларни кўрсатади. Халк ижодиётини
тинглайди (овутмачок, эркалама) ва унга қиссий жавоб беради, рангли
китобларни томоша қилади.
Предметлар билан тадқикот эта бошлайди, ирғитади, узиб олишга
интилади, уни тақиллатади, предметлар, харакатлар, таниш инсонларнинг
номларидан танийди (ота-она ва бошкалар).