I-mavzu. O‘zbekistonning eng yangi tarixi” o‘quv fani (kursi)ning predmeti, maqsadi va vazifalari, nazariy-metodologik tamoyillari. Reja

O’zbekiston Respublikasi ko’p tomonlama hamkorlik aloqalarining rivojlanishi.
Reja:
1. O’zbekistonning Markaziy Osiyoda tinchlik va xavfsizlikni ta’minlashda tutgan o’rni.
2. O’zbekistonning dunyodagi rivojlangan davlatlar bilan ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy va madaniy aloqalari.
3. O’zbekistonning xalqaro xavfsizlik masalalari va terrorizmga qarshi kurashdagi o’rni.
O‘zbekiston Respublikasining tashqi siyosiy faoliyati
1. O‘zbekiston Respublikasi milliy xavfsizligining tub manfaatlaridan kelib chiqqan holda, uning tashqi siyosat sohasidagi sa’y-harakatlarining asosiy maqsadi:

• davlat mustaqilligini mustahkamlashdan, mamlakatning xalqaro jabhada milliy maanfaatlarini ilgari surishdan;

  
  

• O‘zbekiston fuqorolari va yuridik shahslanii haq-xuquqlarini himoya qilishdan, tashqi iqtisodiy hakorlikni kengaytirishdan;

  
  

• O‘zbekiston tevaragida xavfsizlik, barqarorlik va yaxshi qo‘shnichilik makonini yaratishdan iboratdir.

  
  

2. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoev tashabbusi bilan amalga oshirilgan islohotlar natijasida, vatanimizning tashqi siyosatini shaklantirish va amalga oshirish borasida ulkan ishlar amalga oshirildi.

O‘zbekiston Prezidenti Sh.M.Mirziyoev rahbarligida mamlakatning yangilangan tashqi siyosati ochiq, do‘stona va pragmatik tamoyillarga asoslangan.
O‘zbekiston barcha xorijiy mamlakatlar bilan munosabatlari va jahon hamjamiyati bilan samarali hamkorligi xalqimiz va yurtimiz manfaatlaridan kelib chiqib belgilangan.
3. O‘zbekiston tashqiy siesatining asosiy prinsiplari:
O‘zbekiston o‘zining yaqin qo‘shnilari bilan munosabatlarda ochiq, do‘stona va pragmatik siyosat yuritish tarafdori bo‘lib qoladi. Markaziy Osiyo muammolari xalqaro huquq normalari asosida tashqi kuchlarning aralashuvisiz yechilmog‘i zarur.
4. Markaziy Osiy mintaqasidagi tahdid va xavf-xatarlar:

• Davlatchiligi zaif, iqtisodiy nuqtai nazardan nobarqaror;

  
  

• mamlakatlar mavjudligi;

  
  

• Mintaqaga radikal diniy oqimlarni tarqalish xavfi;

  
  

• Xalqaro terrorizm, uyushgan jinoyatchilik va narkotiklar oqimi;

  
  

• Mintaqadagi geosiyosiy raqobat.

  
  

• Davlat chegaralarini delimitatsiya va demarkatsiya qilish jarayoni tugatilmaganligi;

  
  

• Transchegaraviy suv resurslaridan foydalanish muammolari;

  
  

• Afg‘onistondagi vaziyatning mavhumligi.

  
  

5. PrezidentimizboshchiligidaO‘zbekistonningyangilangantashqisiyosatinatijasida:

• Markaziy Osiyo mamlakatlari bilan muloqotimiz jadallashdi, munosabatlarimizsifat nuqtai nazaridan yangi pog‘onaga ko‘tarildi, yangi siyosiy muhit yaratildi;

  
  

• o‘zaroishonchvahurmatsezilarlikuchaydi;

  
  

• iqtisodiyaloqalarmisliko‘rilmagandarajadao‘sdi;

  
  

• mamlakatlarhamkorligiyo‘lidagito‘siqlarbartarafetildi;

  
  

• mintaqasokinlik, barqarorrivojlanishvayaxshiqo‘shnichilikhududigaaylandi.

  
  

6. Tashqisiyosatasosiyyo‘nalishlaridanyanabiribuyirikstrategikhamkorlik bor davlatlarbilanaloqalarnirivojlantirishdir.

BuavvalomborRossiya, Xitoy, AQSh, Yaponiya, Janubiy Koreya, Turkiya, Arab mamlakatlari, Yevropa IttifoqivaOsiyomamlakatlaridir.
7. Nufuzli xalqaro tashkilotlar doirasida hamkorlik O‘zbekiston tashqi siyosatining muhim yo‘nalishlaridandir.
BMTva uning ihtisoslashgan mussasalari, Islom konferensiyasi tashkiloti, YeXHT, MDH(O‘zbekistonjoriyyil MDH davlatlaridaraislikqilmoqda), ShHT (Uzbekiston vakili birinchi marta ushbu Tashkilotining Bosh kotibi etib tayinlandi), Turkiy tilli davlatlar kengashidoirasida hamkorlik izchil amalga oshirlilmoqda.
8. Koronavirus pandemiyasi davrida hamkorlikni rivojlantirish.
Koronavirus pandemiyasiga qarshi kurash, uning mamlakatimizda keng tarkalishini oldini olish hamda mamlakat iqtisodiyotiga salbiy ta’sirini kamaytirish maqsadida 57 ta loyiha asosida O‘zbekistonga boshqa mamlakatlardan (AQSh, Buyuk Britaniya, Germaniya, Italiya, XXR, Singapur, Ukraina) asbob-uskunalar keltirildi.
Shu bilan birga, 9ta mamlakatga O‘zbekistonning gumanitar yuklari yetkazildi (Ozarbayjon, Belarus, RF, XXR, Eron, Vengriya, Kirg‘iziston, Tojikiston, Afg‘oniston).
9. Xorijiyinvestitsiyalarningokimivauzlashtirilishi13,3 mlrd. AQShdollarnitashkiletdi. Bunda tug‘ridan-tug‘rixorijiyinvestitsiyalarvakreditlar - 9,3 mlrd. AQSh dollar.
Uzlashtirilgantug‘ridan-tug‘rixorijiyinvestitsiyalarvakreditlarningumumiyinvestitsiyadagiulushi37 %gaetkazildi (2018 yildabukursatkich 10,5%ni tashkiletgan).
Uzbekistoniktisodiyotiga investitsiya kiritadigandavlatlar soni 50 tadanorttdi.
Xududiy axamiyatga ega bulgan loyixalarda tug‘ridan-tug‘ri xorijiy investitsiyalar va kreditlar okimining usish sur’ati 4,8 mlrd. AQSh dollarni (shundan asosiy kapitalda - 4,2 mlrd. AQSh dollar) tashkil etib, 2018 yilga nisbatan 4 baravar, 2017 yilga nisbatan 24 baravar kupaydi. Fakat xorijiy kapital ishtirokida xududlarda umumiy kiymati 858,5 mln. AQSh dollarga teng 167 ta loyixa foydalanishga topshirildi.
Respublikaning tashki savdo aylanmasi 42,2 mlrd. AQSh dollariga yetib, 2018 yilga nisbatan 8,7 mlrd. AQSh dollariga yoki 26,2% ga oshishi ta’minladi. Ushbu natija mamlakat tarixida eng yukori kursatkich sifatida kayd etildi.
10. Mamlakat tashqi siyosatiga oid muhim vazifalarni hal qilishda parlament diplomatiyasining roli kuchaytirildi.
Parlament – tashqi siyosiy faoliyatning huquqiy, bazasini yaratishni o‘z tasdiqini topgan xalqaro huquqiy normalarni mamlakatda implementatsiya qilishni ta’minlaydi.
Bugungi kunda parlamentlararo aloqalar xalqaro munosabatlarning uzviy tarkibiy qismidir.
11. Asosiy natijalar:

- xalqaro miqyosda yangi qiyofaga ega bo‘lgan O‘zbekiston paydo bo‘ldi;

- O‘zbekiston rahbari dunyoda yangi formatsiyadagi va katta obro‘ qozongan arbob sifatida tan olindi;
- qo‘shni davlatlar bilan do‘stona va o‘zaro ishonch ruhidagi munosabatlar rivoj topdi. Bu mintaqamizda tinchlik va barqarorlik, samarali hamkorlikning asosiy garovidir;
- O‘zbekistonning yangi mazmunga ega bo‘lgan tashqisiyosiy faoliyati asoslari shaklandi.