Biofizikaning asosiy bo’limlari, uning shakllanishida boshqa fanlarning roli, ular bilan aloqasi. Biofizikaning asosiy bo’limlari - biologik jarayonlar kinetikasi va termodinamikasi, biopolimerlar strukturasi va funksiyasi, hujayra biofizikasi, elektrofiziologiya, bioenergetika fotobiologik jarayolar biofizikasi va h.k dir.
Shunday qilib, biofizika ayrim makromolekulaning tuzilishi va funksiyasidan tortib, biosfera darajasigacha bo’lgan gradasiyalarda kechadigan jarayonlarni tekshirib, ularning mexanizmlari va ichki dinamikasini tushuntirishni o’z oldiga maqsad qilib qo’yadi.
Adaptasiya mexanizmlari, energiya almashinish, ion gomeostazining boshqarilishi, hujayra ichi signalizasiya jarayonlari, fotomorfogenezni sistemalar darajasida tekshirish, ixcham ekologik modellar tuzish va boshqalar ham biofixikaviy tadqiqotlarning aktual yo’nalishlarini tashkil etadi. Shunday qilib, biofizikaning hozirgi zamon biologiyasi garmonik qiyofasining shakllantirishga qo’shadigan salmoqli ulushi, hayot faoliyatining asosini tashkil etuvchi eng muhim fizikaviy va fizika-kimyoviy jarayonlarning mohiyatini ochishdan iborat.
O’zbekistonda biofizikaning rivojlanishi. Biofizika jadal sur’atlar bilan rivojlanmoqda va u hozirgi zamon biologik dunyoqarashining shakllanishida muhim rol o’ynaydi. Hozirgi davrda, biofizikaviy yondashishlarning taraqqiy etishi, ekologiya biologiyaning bir qator amaliyoti sohalari, nazariy va amaliy-tibbiyot hamda qishoq xo’jaligidagi yutuqlarning zaruriy sharti sifatida tan olinmoqda. Shubhasizki, biologik muammoar sohasiga biofizikaning kirib kelishi, u bilan mahkam bog’langan ko’pgina fanlarni har tomonlama favqulot darajada boyitdi.
ToshDU da 1962 yili akademik Ye.X.Turaqulov rahbarligida bioximiya va biofizika kafedrasining ochilishi O’zbekistonda Biofizika yo’nalishini paydo bo’lishi va rivojlanishida burilish palla hisoblanadi. 1979 yilga kelib, mazkur kafedradan akademik B.O.Toshmuhamedov rahbarligidagi biofizika atrof-muhitni himoyalash (hozirgi biofizika) kafedrasi ajralib chiqadi.
Biologik membranalar orqali ionlar transporti va biologik faol moddalarning ta’sir mexanizmi - mazkur biofizika maktabining asosiy ilmiy yo’nalishidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |