Ichki yonuv dvigatelining ishchi davri

Birinchi qism – Porshenli dvigatel tsilindrida amalga oshiriladigan davr.
Mazkur davr qat’iy ketma-ketlikda amalga oshiriladigan jarayonlardan iboratdir:

1. 
   bosim (R) va harorat (T°) oshganda ishchi jismning adiabat siqilishi;
   
2. 
   (V q const) doimiy hajm va R hamda T° da yoqilg’i yonishida ishchi
   

jismga issiqlik uzatishning izoxor jarayoni;
v) ishchi jismning harorati oshishi bilan VMT dan NMT ga porshenni ko’chirish vaqtida hajm oshganda ishchi jismga issiqlikning bosqichma-bosqich o’tishining izobar jarayoni (T°). Tsilindrdagi bosim bunda taxminan doimiy bo’lib qoladi (R = const);
g) VMT dan NMT ga porshen harakatlanishi vaqtida foydali mexanik
ishni bajarganda ishchi jismning adiabat kengayishi;
d) shartli doimiy hajmda (Vq const) va tsilindrda pasayotgan bosimda qayta ishlangan gazlarni chiqarish ishchi jismdan taktga issiqlik o’tkazishni qabul qilimasligining izoxor jarayoni.
Indikator diagrammaning birinchi qismi 4.4 rasmdagi a–c–z'–z–b ilgari hisoblangan indikator diagrammani aks ettiradi.
Ikkinchi qism – gaz turbinasi va havo kompressorida sodir bo’ladigan jarayonlar.
Reaktiv gaz turbinasiga qayta ishlangan gazni o’tish usuliga bog’liq holda qo’shimcha havo kiritishning ikkita varianti mavjud:

1. 
   Izobar qo’shimcha havo kiritish – tsilindrdan gazlar katta hajmli umumiy kollektorga tushadi, u doimiy bosimga yaqin bo’lib, keyinchalik gaz turbinasiga o’tadi (P_r = const).
   

4.4-rasm. Qo’shimcha havo kiritiladigan gaz turbinaga ega bo’lgan IYoD termodinamik ishchi davrining umumlashtirilgan sxemasi.
Qayta ishlangan gaz va havoni siquvchi kompressor ishi 4.4- rasmdagi diagrammaga ko’ra a–r–r'–e'–o–a nuqtalar bo’ylab sodir bo’ladi.
Impulsli qo’shimcha havo kiritish – o’zgaruvchan bosimga ega tsilindrdan gazlar bevosita turbokompressor gaz turbinasiga qisqa patrubkalar orqali o’tadi. Bunda qayta ishlanadigan gaz va turbinalar ishi noteng xususiyatga ega bo’ladi. Bunday holatda chiqaruvchi gazlar va turbokompressorning havo kompressori ishi b–r–e–o–a nuqtalar bo’ylab 4.4 rasmdagi indikator diagrammaga ko’ra sodir bo’ladi.

1

1