Iii-bob: bank risklarining mazmuni va uning tasniflanishi. Bank risklarining bank faoliyatiga ta’siri

9-jadval.
Risk koeffitsiyentini aniqlash tartibi⁸

№	Ko‘rsatkichlar	O‘lchov birligi	Variantlar
			I	II
1.	Bankning o‘z mablag‘lari	mln. so‘m	10000	60000
2.	Ehtimol qilinayotgan yo‘qotishlarning maksimal summasi	mln.so‘m	6000	24000
3.	Risk koeffitsiyenti (2q:1q)	koef.	0,6	0,4

Mijozning kreditga layoqatliligini aniqlash bosqichida beriladigan kredit bo‘yicha risk darajasini quyidagicha xomcho‘t qilish mumkin:

1. 
   Risksiz zonada yo‘qotishlar yo‘q, ya’ni uning darajasi «0»ga teng. Bu holda foyda darajasi yuqori bo‘ladi. Bo‘lishi ehtimol qilinadigan risk oldindan aniq bo‘lgan, yuqori darajada xavf tug‘dirmaydigan risk bo‘lib, uning darajasi sezilarsiz, doimo olinadigan foydadan past bo‘ladi.
   
2. 
   Kritik risk zonasi yo‘qotishlar bo‘lish xavfi borligini ifodalaydi, olinadigan foydadan bir qismining biron jarayon uchun yo‘naltirilganligini va shu mablag‘larning qaytib kelishida xavf borligini ifodalaydi.
   

Banklar mablag‘lar yo‘qligi tufayli yuzaga keladigan to‘lovga qobiliyatsizlik, moliyaviy va xo‘jalik faoliyatini davom ettirish imkoniyatiga ega bo‘lmaslik kabi risklardan ehtiyot bo‘lishlari lozim. Agar bank berilgan kredit talabnomasini yaxshilab tahlil qilmasdan, juda katta miqdorda kreditlar bergan bo‘lsa, ularning qaytmaslik ehtimoli mavjud bo‘lsa, bunday «yomon» kreditlar bankka katta zarar keltirishi mumkin. Buni oldini olish uchun esa kreditlash jarayonida riskli holatlarni aniqlash juda muhimdir.(3-chizmaga qarang)
Shuni ta’kidlash lozimki, bank faoliyatida gap riskdan umuman qochish to‘g‘risida emas, balki uni oldindan chamalash, ko‘ra bilish va uni minimal darajaga tushirish haqida boradi. Riskni boshqarish o‘z oldiga aksariyat hollarda bankning o‘z mablag‘larining bir qismini yo‘qotish «xavfi», daromad ololmay qolish yoki moliyaviy operatsiyalarni amalga oshirish natijasida qo‘shimcha harajatlarga yo‘l quyib bo‘lsa-da, faoliyatni ijobiy natija bilan yakunlashni maqsad qilib qo‘yadi.
Kreditlash jarayoni va riskli holatlarni aniqlash quyidagilarni o’z ichiga oladi(1-chizmaga qarang):

Kutilayotgan risk

Riskni baholash

Riskni tahlil qilish