Ijodiy bayon “Vatan mensiz yashashi mumkin, lekin…”

Ijodiy bayon
G’urur
Ona tilimiz asrlar bo’yi xalqimiz tomonidan zargarona sayqal berilib, shunday mukammal qilib yaratilganki, u orqali har qanday ma’no va tushunchalarni, ularning eng nozik va harir jihatlarigacha aniq va tiniq ifodalash mumkin. Ya’ni necha ming yillar davomida xalqimiz ongi to’lishib boravergan, unda hosil bo’lgan tushunchalar o’z tub so’zlarimiz bilan ham, o’rnida jahon tillariga oid so’zlar bilan ham, yangi-yangi so’zlar yaratish vostasi bilan ham ifodalangan. Shu tariqa til bisoti boyib ketgan. Tilimizdagi g’urur, faxr va iftixor so’zlarini olib ko’raylik. Bular bir-biridan muayyan darajada farqlanuvchi tushunchalarni ham bildiradi.

Shaxs g’ururi – bu faxrdir. Har bir shaxs o’zining yutuqlaridan mamnuniyat hissini tuyadi. Ota-ona qobil farzandlaridan, ustoz iste’dodli shogirdidan, yozuvchi yaxshi asaridan, bog’bon so’lim bog’idan faxrlanadi va hokazo.

Inson o’z kuchiga ishongan va bu bilan faxrlana oladigan taqdirdagina biror narsaga erisha oladi. Bu qadr-qimmatini anglash aqlli odamni yanada kamtarin, yanada sabotli qiladi. Kishi uchun o’z qobiliyatidan ortiq darajada g’ururlanishi ham, o’z-o’zini yerga urish ham yaramaydi. O’z-o’zligicha qola bilgan odamning g’ururi bus-butundir.

O’ziga ortiqcha bino qo’ymoq. Gerdaymoq, kekkaymoq, dimog’dorlik qilmoq – bular takabburlikka kiradi. Hadisi shariflarda aytilishicha, Alloh eng yomon ko’rgan narsalardan biri takabburlikdir. Hatto masjidga gerdayib kirgan odamning namozi qabul bo’lmas ekan. “Manmanlik zavolga, kamtarlik kamolga yetaklaydi”, degan naql shunga ishora bo’lsa kerak. Kishi shunday yashashi joizki, uning yutuqlaridan o’zi ham g’ururlansin, lekin undan ko’ra ko’proq oila a’zolari, xesh-aqrabolari, mahalla-ko’yi, qolaversa, butun mamlakati faxrlansin, faxrim deb e’zozlasin.

(A. Ibrohimov. “Yorug’lig’” kitobidan)