Ijtimoiy- iqtisodiy fanlar

Bozor ishtirochilari orasida maxsulotni tanlash to`g’risida
1000 kishi o`rtasida o`tkazilgan so`rov natijalari

Baholash mezonlari	“Sap Juice” AJni tanlaganlar, % da
Maxsulot sifati	36
Qadoqning jozibadorligi	27
Doimiy mijoz	35

Korxona maxsuloti bozori iste`mol qilingan maxsulot xajmi asosida segmentlandi. Bunda tovarning narxi va sifati singari omillar xisobga olindi.

Umuman, maxsulot bozorining xolati taxlili bo`yicha o`tkazilgan tadqiqot natijalariga quyidagi larni aniqlash imkonini berdi:
- bozor sharoitlari iste`molchilarni mahsulotning sifati va narxiga e`tibor berishga majbur etmoqda;
- bozorning salohiyatli o`sishi juda yukori;
- “Sap Juice” AJ bozordagi makeini kuchaytirish uchun hamma imkoniyatlarga ega.


5. Raqobat taxlili
Bozordagi raqobat tabiiy tarzda davom etadi, kompaniyalar Raqiblarning faoliyatini tahlil etmay, faqat iste`molchilarning afzalliklarini o`rganishga asoslangan holda, marketing siyosatini amalga oshiradi.
“Sap Juice” AJning asosiy raqiblari quyidagilar:
- «Pribaltika» OAJ;
- «Marvarid» xususiy korxonasi;
- «Ollson Brth» qo`shma korxonasi.



29%-«Sap Juice» AJ
33% - «Pribaltika» OAJ
14% - «Marvarid» XK
12% - «Ollson Brth» QK
12% - Qolgan kompaniyalar

3-rasm. 2019 yilga raqobatchi kompaniyalar bo`yicha bozor ulushlari

Kompaniyalarning etakchi markalari va ularning bozordagi mavqei
“Sap Juice” AJ
brendli sharbat		brendli nektar
Logo	SHarbatning bozor ulushi	Logo	Nektarlarning bozor ulushi
Sap J-coll	27 %	Nature`s here	20 %
«Pribaltika» OAJ
brendli sharbat		brendli nektar
Logo	sharbatning bozor ulushi	Logo	nektarlarning bozor ulushi
«Korolevskiy»	29 %	«100 %li»	14 %
«Marvarid» XK
brendli sharbat		brendli nektar
Logo	sharbatning bozor ulushi	Logo	nektarlarning bozor ulushi
«SHabada»	30 %	Yo`q	yo`q
«Ollson Brth» QK
brendli sharbat		brendli nektar
Logo	sharbatning bozor ulushi	Logo	nektarlarning bozor ulushi
«Blazer»	12 %	«Ekstra Fresh»	60 %

6. Korxonaning moliyaviy-iktisodiy xolati

Umuman, 2019-2020 yillarda «Sap Juice» korxonasi faoliyatining asosiy iqtisodiy ko`rsatkichlari tahlili bo`yicha o`tkazilgan marketing tadqiqotlari quyidagilarni aniqlash imkonini berdi:

- 2020 yilda korxona mahsulotni sotishdan 21 638 655 ming so`m miqdorida tushumga ega bo`lgan, 2019 yildagi ko`rsatkich bilan taqqoslanganda deyarli 11%ga pasayish kuzatiladi. 2020 yilda sotilgan mahsulotning tannarxi 6833205 ming so`m. Bu o`ylangan marketing va narx siyosati bilan izohlanadi;
- 2020 yilda mahsulotni sotishdan tushgan yalpi foyda 2015 yildagi ko`rsatkichga nisbatan 19 %ga pasaygan va 11846540 ming so`mni tashkil etgan;
- 2020 yildagi xarajatlar umumiy miqdorda ortgan va 932284 ming so`mni tashkil etgan, jumladan sotish bo`yicha xarajatlar - 32 136 ming so`m, ma`muriy xarajatlar - 525 980 ming so`m, operatsiya xarajatlari – 374 168 ming so`m.
Asosiy faoliyatdan jami foyda 2015 yilga nisbatan kamayib, 2020 yilda 108 50 000 ming so`mni tashkil etdi.