Ijtimoiy- iqtisodiy fanlar

5-MAVZU. Biznes shartnomalari
Reja
1.Shartnomaga oid umumiy qoidalar. Biznes shatnomalari tushunchasi.
2. Biznes shartnomalari sub’yektlari,ularning huquq va majburiyatlari.
3. Biznes shartnomalarini tuzish, ijro qilish, oʼzgartirish va bekor qilish.
4.Shartnomaviy majburiyatlarni taʼminlash usullari.
5. Biznes shartnomalarining bajalishini monitoring qilish. Biznes shartnomalarini yuridik ekspertiza qilish.
6.Biznes shartnomaviy majburiyatlarini buzganlik uchun javobgarlik.
Kichik biznes va tadbirkorlik faoliyatida qaror qabul qilish va uni ishlab chiqishda kichik biznes va tadbirkorlikning samarali vositasi hamda asosi bo`lib marketing hisoblanadi hamda kichik biznes va tadbirkorlik faoliyatini boshqarish tizimida, uni tashkil etishda, rejalashtirish va nazorat qilishda muhim ahamiyat kasb etadi. «Ay-si-ay» kontserni boshqaruvi raisi Djon Harvi Djons kichik biznes va tadbirkorlikda marketingni o`rnini tavisiflab shunday deydi, ya`ni «Marketing kichik biznes va tadbirkorlikning tayanch omilidir. Bu nafaqat yoqilg’i, balki kema komandasidir»'.

Nazorat savollari:

1. Marketing deganda nimani tushunasiz?

2. Marketing nazariyasi kontseptsiyasi kanday?
3. Marketing elementlari tarkibiga nimalar kiradi?
4. Ijtimoiy-ahlokiy marketing kontseptsiyasini mazmuni nimadan iborat?
5. Marketing kontseptsiyasi bilan sotish kontseptsiyasi o`rtasidagi farq nimadan iborat?
6. Ishlab chiqarish kontseptsiyasi bilan tovar kontseptsiyasi o`rtasidagi farqni ko`rsating?
7. Marketingni asosiy vazifalari kanday?
8. Marketingni funktsiyalarini tushuntirib bering.
9. Marketingni boshqarish jaraeni necha boskichdan iborat?
10. Marketingni qanday turlarini bilasiz?
11. Marketingni boshqarish jarayonini takomillashtirish yullari nimalardan iborat?
12. Qaysi yo`nalishlar orqali marketing tadqiqotlari olib boriladi?
13. Bozorni kompleks o`rganish jarayonini aytib bering.
14. Marketing elementlarini sanab o`ting.
15. To`plangan axborotlardan foydalanish usullarini aytib bering.
Testlar


1. Marketing kontseptsiyasiga asosan bozor iqtisodiyot sharoitlarida samarali faoliyat ko`rsatish uchun korxona o`z faoliyatidan quyidagilar hisobiga maksimal foyda olishga intilishi lozim:
a) tovar(xizmat)larning bozor bozor kon`yunkturasi yo`l qo`yuvchi maksimal narxlarini qo`llab-quvvatlash;
b) ishlab chiqarish xarajatlarini maksimal darajada pasaytirish;
v) mijozlarning tovarga bo`lgan talablarini korxona uchun eng foydali usul bilan qondirish;
g) hamma javob to`g’ri;
2. Marketing kontseptsiyasida tijorat faoliyatini rejalashtirish quyidagidan boshlanadi deb hisoblanadi:
a) yangi tovar va xizmatlarni ishlab chiqishdan;
b) tovarga (xizmatga) talab haqidagi ma`lumotlarni tahlil qilishdan;
v) korxonaning ishlab chiqarish bazasini tashkil etish chora-tadbirlarini rejalashtirishdan;
g) hamma javob to`g’ri;
3. Marketing-miks kompleksi quyidagilarni qamrab oladi:
a) korxonani boshqarish;
b) vositalar yig’indisi (tovar, narx, sotuv, harakatlantirish);
v) tovarni sotish shartlarini tanlash;
g) hamma javob to`g’ri;
4. Marketing nimadan boshlanadi:
a) tovarni ishlab chiqish va ishlab chiqarishdan;
b) bozorni va iste`molchilar so`rovlarini o`rganishdan;
v) axborot reklama kampaniyasidan.
5. Marketing kompleksi nima?
A. Bu bozorga tovarni etkazib berish uchun zarur bulgan marketing elementlarini optimal kombinatsiyasidir.
B. Bu marketingni tovar va narx elementlari yigindisidir.
V. Bu bozordagi taksimot va kommunikatsiya kanallari yigindisidir.
G. Marketingni tovar va siljitish elementlari yigindisidir.
6. Marketingni maksadi nima?
A. Raqobatchilar xakida doimiy axborot yigib borish.
B. Kopxona muvaffakiyat kozonishi mumkin bulgan ma`lum bir bozor xakida doimiy axborot yigib borish.
V. Ishlab chiqarilgan tovar uchun potentsial xaridorni aniqlash.
G. Ishlab chiqarilgan tovar uchun mavjud xaridorni aniqlashdir.
7. Korxonani ijtimoiy-iktisodiy tizim sifatida saklash va rivojlantirishga xissa kushishidagi marketingning markaziy vazifasidan kelib chikuvchi korxonaning maksadlari nimalardan iborat?
A. resurslarni tiklash, korxonani usishini va saklanib kolishini kafolatlarini ta`minlash.
B. korxonada kul mexnati salmogini oshirish, kadrlar malakasini oshirishga e`tibor bermaslik
V. korxonada tovarning sifatiga emas, balki mikdoriga e`tiborni karatish
G. maxsulot ishlab chiqarish va sotishda standart talablariga tulik rioya etmaslik
8. O`zaro bir-birini tuldiradigan kanday marketing strategiyasi guruxlari mavjud?
A. maxsulotga nisbatan strategiya , bozorga nisbatan strategiya
B. talab strategiyasi, taklif strategiyasi.
V. ishlab chiqarish strategiyasi, sotish strategiyasi
G. reklamani rejalashtirish, reklama byudjetini ishlab chikish
9. Iste`molchini taxlil etish kanday tarkibiy kismlardan iborat?
A. bozor segmentatsiyasi, iste`molchi talabi sabablarini urganish, kondirilmagan extiejlarni aniqlash.
B. reklama kilish, rejalashtirish, nazorat kilish.
V. talabni shakllantirish va sotishni ragbatlantirish, taksimot kanallarini tanlash .
G. savdo markasini tanlash, deversifikatsion faoliyat.
10. Marketing tadqiqoti uchun kanday axborotlar zarurdir?
A. Raqobatchilar xamda tovar xakidagi.
B. Tovarlar narxlari xakidagi.
V. Iste`molchilar (xaridorlar), raqobatchilar xamda savdo xakidagi.
G. Faqat tovar xakidagi.
11. Bozor segmentatsiyasi nima?
A. Bu bozorni tovar guruxlariga bulishdir.
B. Bozorni talabga ega bo`lgan tovarlar guruxiga bulish.
V. Bu bozorni aniq xaridorlar guruxiga bulishidir.
G. U bozorda raqobatchilarni turli guruxlarga bulinishidir.
12. Marketingda boshqarish jarayoni nimalardan iborat?
A. U bozorni taxlil kilishdan iboratdir.
B. U bozor taxlili, maksadli bozorlarni tanlash, marketing kompleksini ishlab chikish hamda marketing chora-tadbirlarini xayotga tatbik etishdan iboratdir.
V. U marketing chora-tadbirlarini xayotga kullashdan iboratdir.
G. U raqobatchini taxlil kilishdan iboratdir.
13. Marketing strategiyasi nima?
A. Korxonani bozordagi xarakatlarini yakin muddatlar bo`yicha rejalashtnrish usuli.
B. Korxona istikbol uchun bozordagi xarakatlarini aniq maksadlar bo`yicha rejalashtirish chora-tadbirlar usuli.
V. Korxonani bozordagi xarakatlarini o`rta muddatlar bo`yicha rejalashtirish usuli.
G. Korxonani bozordagi xarakatlarini bir yilga bo`lgan rejalari.
14. Marketing dasturini mahsulot bo`yicha tuzilishiga qanday marketing faoliyati turini kiritasiz?
A. potentsial xaridorlarni so`rov qilish;
B. bozor eksperimenti;
V. bozor rivojlanishini bashorat qilish, reklama kompaniyasini ishlab chiqish, narx strategiyasini tanlash, mahsulotni sotish usullari;
G. mahsulotni sotish usullari.