Ijtimoiy menejmentning qonunlari va tamoyillari

Ijtimoiy menejment usullari

Aniq - tarixiy
majmuaviy
Majmuaviy
Jihatli
Tizimli

Boshqaruv munosabatlari

• boshqaruvchi va boshqariluvchi tizimchalar, ya’ni bevosita ijtimoiy boshqaruvning sub’ekt va ob’ekti o’rtasidagi munosabatlar;
• boshqaruvchi tizim ichidagi boshqaruv munosabatlari: boshqaruv pog’onalari, darajalari o’rtasida (vertikal aloqa); har bir pog’onaning boshqaruv bo’g’inlari o’rtasida (gorizontal aloqa);
• rahbar va qo’l ostidagilar o’rtasidagi munosabatlar: har bir boshqaruv zvenosida, turli boshqaruv bo’g’inlarida.
• soha, region, sohalararo, hududiy - sohaviy, hududlararo;
• tashqi (atrof muhit bilan munosabatlar) va ichki (tizim elementlari hamkorligi munosabatlari);
• tizimlararo va aralash, shuningdek, jamoaviy va individual;
• vaqtinchalik va doimiy, bevosita va bilvosita;
• chiziqli, funkstional va aralash.

Ijtimoiy boshqaruv qonunlari tizimida insonlar hoxishiga bog’liq bo’lmagan ijtimoiy va iqtisodiy qonunlar etakchi rol o’ynaydi. Ularning harakati faqat odamlar faoliyatida namoyon bo’ladi. Boshqaruvchi tizim odamlar mehnatini birlash-tirib, maqsadni aniqlash, uni amalga oshirish yo’llarini qidirish, erishilgan natijalarni baholashda namoyon bo’ladigan ijtimoiy va iqtisodiy qonunlar talablariga qat’iy rioya qilishi kerak.
«Qonun» tushunchasi ham, «qonuniyat» tushunchasi tegishli bo’lgan guruhga kiradi. Ham qonun, ham qonuniyatlar o’rganilayotgan hodisalar o’rtasidagi umumiy va kerakli aloqalarni o’rnatadi. Menejment nazariyasida «qonuniyat» tushunchasi qonunning nazariy tadqiqot boshidagi dastlabki shakli sifatida qaraladi.

Ijtimoiy menejmentning asosiy qonunlari

• jamiyat rivojlanishining madaniy, siyosiy va iqtisodiy omillar bilan shartlashtirilgan ijtimoiy boshqaruv tizimining birligi. Bu uzluksiz boshqaruv munosabatlari zanjirida menejmentning asosiy funkstiya va uslublari qorishmasida namoyon bo’ladi;
• ijtimoiy tizimning boshqaruvchi va boshqariluvchi tizim-chalari nisbati. Bu shu tizimchalarning samarali amalga oshishini ta’minlash maqsadida ular orasidagi oqilona nisbatni nazarda tutadi;
• ijtimoiy boshqaruv funkstiyalari markazlashuvida optimal munosabat. Boshqaruvning markazlashish darajasi jamiyat rivojlanishi jarayonida o’zgaradi va bu o’zgarish ijtimoiy boshqaruv qonuni hisoblanadi. Jamiyat rivojlani-shining har bir bosqichi uchun markazlashishning o’z maqbul darajasi bo’lishi kerak;
• aholi turli qatlamlarining ijtimoiy boshqaruv, uning samaradorligi va ma’suliyatini oshirishda ishtirok etishi.