Ijtimoiy va iqtisodiy fanlar
Download 0.78 Mb. Pdf ko'rish
|
MENEJMENT VA MARKETING NAZORAT ISHI yaponya
|
5.O’zbekistonda ijodiy foydalanish imkoniyatlari – Yaponiya misolida Yaponiyaning "Kanban" tizimiga muvofiq sifat menejmenti bo'yicha sifat menejmenti bo'yicha sifat menejmenti bilan birlashgan holda sifat menejmenti bo'yicha asosiy qoidalarini qisqacha Yaponiyaning "Muri, Muda, Mura-dan saqlaning" degan maqoldan foydalanish mumkin. ortiqcha, yo'qotish va tengsizlik. Yaponiyalik tadbirkorning maqsadi har bir xodimning mahorati, iste'dodi va qobiliyatidan maksimal darajada foydalanishdir. Shu sababli, "ishtirok etuvchi boshqaruv" usuli pastdan yuqoriga qarab qarorlar asosida qo'llaniladi va har bir ishchi o'zining ma'suliyat hissasini o'z zimmasiga oladi, bu uning qobiliyatidan eng samarali foydalanishga imkon beradi. Qarorlar jamoaning barcha a'zolari tomonidan muhokama qilinadi, ular asta-sekin qabul qilinadi, ammo ular tezda ijro etiladi (chunki uning muhokamasida hamma qatnashgan). Qarorlarning sifati yuqori va xatolar kam, chunki katta miqdordagi ma'lumot qayta ishlanadi. Hamjihatlik bilan boshqarish mehnat unumdorligining oshishiga va mahsulot sifatining oshishiga olib boradi. Yaponcha uslubdagi sifat ham qiyin, ham oddiy Mamlakatimizda mahsulotlar sifatini tubdan yaxshilash bo'yicha olib borilayotgan keng ko'lamli ishlar nuqtai nazaridan ushbu savollarga javob izlash o’zbek mutaxassislari uchun amaliy ahamiyatga ega. Mahsulotlar sifatini oshirish bo'yicha ishlarni tashkil etish shakllari va usullarining rivojlanish dinamikasi, Yaponiyada sifat muammosini hal qilishning turli bosqichlarida ularning samaradorligini baholash katta qiziqish bilan kuzatilmoqda. Ishlatilgan va ishlab chiqilgan sifatni oshirish uslublariga nisbatan ba'zi tanqidlar mavjud. Shu bilan birga, Yaponiyada ular sifatni yaxshilashga yordam beradigan barcha narsalarga juda ehtiyot bo'lishlarini payqash oson. Tajriba asta-sekin to'planib, saqlanib qoladi va keng tarqatiladi. Sifatni yaxshilashning yangi usullari paydo bo'lishi bilan ilgari to'plangan tajriba, ilgari ishlatilgan usullarni inkor etish tendentsiyasi mavjud emas. Sifat menejmentining yuqori darajadagi rivojlanishi mavjud. Ko'pgina mutaxassislar sifat menejmentini to'liq shaklda, aniq tuzilishga va qat'iy tarkibga ega bo'lgan narsa sifatida qabul qilishadi. Albatta, sifatni oshirish bo'yicha ishlarni amaliy tashkil etish uchun bu tizimning tuzilishi, uning maqsadi, individual vazifalar va funktsiyalarning mazmuni, ularni ishlab chiqarish ishtirokchilari o'rtasida taqsimlash usullari juda muhimdir. Biroq, mahsulot va xizmatlar sifatini oshirish muammosi shu qadar murakkab va xilma-xilki, uni yuqori darajadagi menejerlardan tortib to ishchigacha bo'lgan barcha ishlab chiqarish jarayonining ishtirokchilari singdirgan taqdirdagina, uni muvaffaqiyatli hal etish mumkin. 1 Shunday qilib, sifat mahsulot sifatini boshqarish bo'yicha alohida ixtisoslashgan bo'linma emas, balki har kimning manfaatiga aylanadi. Korxonalar, assotsiatsiyalar va firmalar darajasida mahsulot sifatini oshirish bo'yicha ishlarni tashkil etishda dastlabki pozitsiyalarning bu o'xshashligi o'rganishga qiziqish va Yaponiya tajribasining boshqa jihatlarini rag'batlantiradi. Yaponiya har xil turdagi mahsulotlarni ishlab chiqarish bo'yicha dunyoda etakchilardan biri hisoblanadi. Shaxsiy gigiena vositalaridan tortib to katta o'lchamdagi jihozlarga qadar yaponlar hamma narsani qilishadi degan taassurot paydo bo'lishi mumkin. 1. Qo'l soatlari zamonaviy dunyodagi har bir muvaffaqiyatli odam uchun deyarli majburiy aksessuardir. Shu munosabat bilan xaridorlar ushbu mahsulotning tashqi ko'rinishi, sifati va chidamliligiga alohida e'tibor berishadi. Bu xususiyatlarning barchasi Yaponiya brendlarining soatlarini birlashtiradi. E'tibor bering, Yaponiyada ishlab chiqarilgan gravür - bu qo'l soatlarini biluvchilar uchun, shuningdek, shveytsariyalik ishlab chiqaruvchilar tomonidan ishlab chiqarilgan mashhur Swiss Made uchun bir xil sifat kafolati. Ko'pgina yuqori martabali rahbarlar Yaponiyada ishlab chiqarilgan soatlar kiyishadi. Mahsulotlarning yuqori sifati va qo'l soatlarining ishonchliligi o'tgan asrning o'rtalarida eng yaxshi yapon qo'l soatlari jahon bozoriga chiqqanligi va o'z pozitsiyalarini bermayotganligi ham shundan dalolat beradi. Yaponiyaning eng taniqli soat markalari: 1. Seiko. 2. Casio. Shuningdek, Casio haqida to'xtashimiz kerak. Uning taqdiri yaponlarning muvaffaqiyatga intilishining haqiqiy hikoyasidir. Kompaniya dastlab kalkulyatorlarni ishlab chiqarish bilan shug'ullangan. Malaka oshirishdan so'ng Casio dunyoga mashhur yuqori sifatli va shu bilan birga byudjet soatlari ishlab chiqaruvchisi bo'ldi. Endi ushbu brendning soatlarini kiyish muvaffaqiyat va yuqori maqom ko'rsatkichi hisoblanadi. Maishiy texnika uzoq vaqtdan beri zamonaviy inson hayotining ajralmas qismiga aylangan. Biz endi televizorlar, muzlatgichlar, changyutgichlar, mikroto'lqinli pechlar va boshqa maishiy texnika vositalarisiz qila olmaymiz. Natijada, ularning ishlab chiqaruvchilari ulkan savdo daromadlarini olishadi. Ko'pgina yapon kompaniyalari jahon bozoriga chiqishga muvaffaq bo'lishdi, bu esa o'z muvaffaqiyatlarini ishonchli tarzda mustahkamladi. Avtomobillar sifati va ishonchliligi jihatidan boshqa yapon mahsulotlaridan farq qilmaydi. Shuning uchun turli mamlakatlardan kelgan ko'plab avtoulovchilar Yaponiya avtomobil markalarini afzal ko'rishadi. Ushbu mamlakatning transport vositalari yuqori sifatdan tashqari, zamonaviy dizayni, qulay interyeri va qulay narxlari bilan ajralib turadi. Natijada, yapon avtomobillari Evropa va Amerika avtomobillari uchun jiddiy raqobatni keltirib chiqarmoqda. Eng mashhur yapon avtomobil ishlab chiqaruvchilari: Toyota. Lexus. Suzuki. Mazda. Honda. Nissan. Mitsubichi Ushbu brendlarning har biri ma'lum afzalliklarga ega bo'lib, uni boshqalaridan ajratib turadi va potentsial xaridorlarni jalb qiladi. Masalan, Toyota bir necha yil oldin ilmiy fantastika bo'lib tuyulgan innovatsion, texnologik yondashuvi bilan mashhur. Toyota kompaniyasi sezilarli natijalarga ega bo'lgan har bir model uchun katta marketing kampaniyasiga garov tikmoqda. Lexus Toyota-ning bo'linmasi sifatida o'zining ajoyib qiyofasi va yuqori narxlari bilan ajralib turadigan hashamatli avtomobillarni ishlab chiqaradi. Mutaxassislarning aniqlashicha, 2018 yil boshida eng ommabop avtomobillar Toyota, Mazda va Nissan kabi markalardagi transport vositalari bo'lgan. Bundan tashqari, mustaqil ekspertlar savdo o'sishi har bir keyingi oyda oshib borishini ta'kidlaydilar. Biz Yaponiya iqtisodiyoti zamonaviy dunyoda etarlicha rivojlangan hodisa ekanligiga amin bo'ldik. Ko'plab rivojlangan tarmoqlar vakili bo'lgan Yaponiya iqtisodiyotida dunyoning turli mamlakatlarida o'z vakolatxonalariga ega bo'lgan har xil turdagi tovarlarni ishlab chiqaradigan bir qator ulkan korporatsiyalar mavjud. Yapon ishlab chiqaruvchilarining o'ziga xos xususiyati shundaki, barcha mamlakatlarda ular sifat va ishonchlilik distribyutorlari bilan bir xil obro'ga ega bo'lishdi. Xulosa Xulosa qilib shuni aytish kerakki ushbu mustaqil ish orqali marketinging xorijiy tajribalari va undan O’zbekistonda foydalanish imkoniyatlari haqida birqancha ko’plab ma’lumotlarga ega bo’ldik va uni Rossiya misolida ko’rib chiqdik.Bunda xorijiy tajribalarga asoslanib marketing yurguzishni birqancha ijobiy tamonlarini bilib oldik, ayniqsa O’zbekistonda marketingdan foydalanishda Rossiya tajribalari juda ham foydali bo’lishini bilib oldik. Xulosa qilib yana shuni aytish mumkinki ushbu mustaqil ish Rossiya marketing tajribasidan foydalanish O'zbekistonda foydali bo'lishning imkoniyatlarini muhokama qiladi. Ikki mamlakat o'rtasidagi bu o'zaro o'xshashliklar Rossiyadagi ishlaydigan marketing strategiyalarini O'zbekistonda samarali tarzda o'zgartirib qo'llash imkoniyatlarini ko'rsatadi. Rossiyada muvaffaqiyatli bo'lgan marketing tajribalaridan kelib chiqqan muhim misollar O'zbekistonda amaliy qilib ko'rsatilishi mumkin, shuningdek, ijtimoiy tarmoqlarni qo'llash, ta'sirli infulenser marketing, tajribaviy marketing kampaniyalari, ma'lumotlar yig'ish asosida marketing strategiyalari. Ushbu tajribalarni qo'llab-quvvatlash va o'zaro madaniy va ijtimoiy kontextiga moslashtirish orqali, O'zbekistondagi bizneslar sifatli marketing strategiyalarini ishlab chiqish va doimiy rivojlanishga yo'l qo'yishlari mumkin. Ushbu mustaqil ish o’zaro sharikat qilinishi mumkin bo'lgan xalqaro marketing tajribalarining, xususan, Rossiya misolidagi tajribalarining O'zbekistonda qo'llanishning potentsial foydalaridan bahsoladi. Ikkita mamlakat o'rtasidagi tarixiy, madaniy va til bog'ligi o'xshashligi, Rossiya'da ishlaydigan marketing strategiyalari O'zbekistonda moslashtirilishi va samarali qo'llanilishi mumkin. Rossiya'da muvaffaqiyatli marketing tajribalariga misol sifatida, ijtimoiy media platformalaridan, influencer marketingdan, tajribaviy marketing kampaniyalaridan va ma'lumotlarga asoslangan marketing strategiyalaridan foydalanish ko'rsatiladi. |
