Ilm anglash turi Reja

Ilmiy bilishning alomatlari, shakllari, uslublari va tuzilishi.

XVII asrda dastlabki ilmiy akademiyalar: London qirollik jamiyati (1660), Parij Fanlar akademiyasi (1666) tashkil topadi. Keyinroq Berlinda (1700), Sankt-Peterburgda (1724), Stokgolmda (1739) va Yevropaning boshqa poytaxt shaharlarida ilmiy akademiyalar tasis etiladi. Bu akademiyalaming eng yirigi - London qirollik jamiyati bolib, u tashkil etilgan paytda 55 azodan iborat bolgan. Parij Fanlar akademiyasi 21 kishidan iborat tarkibda ish boshlagan. Sankt- Peterburg akademiyasining azolar shtatida dastlab 11 kishi belgilangan. Yevropa mamlakatlarida XVIII asr boshiga kelib olimlar soni bir necha ming kishiga etgan bolsa kerak, chunki ilmiy jumallaming (bu davrda bir necha on ilmiy jumallar nashr etilgan) tirajlari ming nusxagacha borgan. Ozbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi ( OzFA) mamlakatimizning bosh ilmiy tashkiloti bolib, uning tarkibida 36 ta ilmiy tadqiqot muassasalari, 4 ta davlat muzeyi, 3 ta hududiy boMim: Xorazm Mamun akademiyasi, QoraqolpogMston va Samarqand bolimi, 4 ta Andijon-Namangan, Buxoro, Fargona, Qashqadaryo va Surxondaryo ilmiy bolimlari kiradi. Ilmiy metod va uning kelib chiqishi Metod (yun. "metodos" bilish yoki tadqiqot yo ʻ li, nazariya, ta ʼ limot) voqelikni amaliy va nazariy egallash, o ʻ zlashtirish, o ʻ rganish, bilish uchun yo ʻ l-yo ʻ riqlar, usullar majmuasi, falsafiy bilimlarni yaratish va asoslash usuli. Metod (yunon. metods usul) keng ma'noda yol, ijodiy faoliyatning har qanday shakli kabi та nolarni anglatadi. Metod и yoki bu shaklda таlum qoida, tartib, usul, harakat va bilim mezonlarining yig indisi hamdir. lm-fan - jamiyatning ijtimoiy institutI sifatida Ilm-Fan boshqa ijtimoiy institutlarga xos bolmagan noyob oziga xos jihatlari bilan jamiyat hayotini ratsional tashkil etishi va ijtimoiy muammolarni samarali hal etishi bilan alohida ahamiyatga egadir. Fan – ijtimoiy ong shakllari orasida ilmiyligi va yuqori tartiblashganligi bilan ajralib turadi. V.P.Koxanovskiy bergan tarifga kora Fan – bu real faktlarni umumlashtirib ular ortasidagi ozaro aloqadorliklar asosida haqiqatni anglash va obektiv qonunlarni kashf etishni bevosita maqsad qilgan kishilarning tabiat, jamiyat va ozini anglash togrisida bilimlarni ishlab chiqarish yonalishidagi manaviy faoliyatlari shaklidirqilgan kishilarning tabiat Ilmiy tadqiqot va uning bosqichlari. Ilmiy tadqiqot - yangi bilimlarni ishlab chiqish jarayoni, bilish faoliyati turlaridan biri. Unga ob ʼ yektivlik, ishonchlilik, aniqlik xos. Ilmiy tadqiqot hamma shartlarga amal qilib takrorlanganda hamisha birdek natija berishi, bahs etilayotgan masalani isbotlashi lozim.tadqiqot Tadqiqot bosqichlari Kuzatu v Muam mo Gipoteza Tajriba Baholash va tahlil Ilmiy bilim bu- Hodisalarning ozaro boglanish va sodir bolish qonunlarini ochib beradigan va ularning kelgusidagi taraqqiyoti haqida bashorat qiladigan amaliyot.Ilmiy bilimning haqqoniyligi amaliyotda mutlaqo tekshirish bilan kafolatlanadi. Metodologik asoslar Termin methodology orqali faoliyatning metodlari, strukturasi, mantiq shakllanishi vositalarini orgatuvchi ta'limot tushuniladi. Kimki methodology yahshi bilsa, yoki muammolarni yechish uchun eng maqbul tadqiqot metodlarini tanlay oladi, avvalgi tadqiqotlarning natijalari asosida yangi ilmiy nazariyani yaratish imkoniyatiga ega boladi. Bilish jarayoni bevosita aniq metodlarni talab qiladi, ularning yigindisi esa ushbu fanning tadqiot metodikasini tashkil qilib, mahsus-ilmiy metodologiya malum bir pogonasi hisoblanadi. Ilmiy tadqiqot ishlariga kirishishdan avval, uning metodlarini, shakllarini, vositalarini turi tanlab olish va metodikani ilmiy jihatdan asoslash lozim.

3.