Ilmiy kengash toshkent davlat pedagogika universiteti xamrayeva aziza farxadovna

 
 
 
 
 
 
 
3-rasm. Kasbiy kompetentlik rivojlanishini refleksiv monitoring qilish 
Refleksiv monitoringda ulkan rivojlantiruvchi salohiyat mavjud. Bu 
texnologiyada monitoring qilish va baholash, tashxis va ekspertiza vazifalar mavjud. 
Bu tartiblarni optimallashtirish, birinchi navbatda, talabaning qo‘yilgan maqsadlarga 
tegishli bo‘lgan ta’lim sifati va kasbiy tayyorlanishini ta’minlovchi metodlar, 
vositalar va shakllar, ya’ni texnologiyalarning turli tumanligi bilan bog‘liqdir. 
Kasbga tayyorlash ta’lim sifatini nazorat qilish vazifalarini bajarish bilan, refleksiv 
monitoring sub’ektning ham kasbiy va ham shaxsiy ilgari borishi optimallashtiradi. 
Bu yerda kasbning rivojlanishi va talabaning kasb vositalari yordamida mustaqil 
rivojlantirish effekti sodir bo‘ladi. Bu yerda kasbiy kompetentlikni o‘zlashtirish 
etalonini talab qilish, ta’lim jarayonini nazorat qilish, tartibga solishning 
moslashuvchan, variativ shakllarini va refleksiv monitoring qilishning tartiblarining 
optimal birga kelishi bilan bog‘liq.
Refleksiv monitoring qilishning texnologiya sifatidagi ahamiyati zamonaviy 
pedagogik fanning rivojlanish an’analari, ta’limning qadriyatlari va pedagogik 
kasbning ijodiy tabiatidan kelib chiqadi. Monitoring faoliyatini refleksiv shaklda 
qurish mantig‘i shaxs rivojlanishi tabiati va ko‘p darajali uzluksiz ta’limning o‘ziga 
xos xususiyatlariga mos keladi, chunki bunda shaxsiy rivojlanish mexanizmlari 
Kasbiy ta’lim sifatini boshqarish 
strategik 
operativ 
taktik 
Kasbiy kompetentlikni rivojlantirishni boshqarish 
Me’yor-namunani 
olish (adaptatsiya) 
Me’yor-namunani 
o‘zlashtirishni tashkil etish 
(integratsiya) 
Me’yor-namunani 
o‘zlashtirishni baholash va 
isloh qilish 
(individualizatsiya) 
Kasbiy kompetentlikni rivojlantirishni refleksiv monitoring qilish 
kirish 
jarayon 
chiqish 
Tajribani aktuallashtirish 
(o‘zini baholash) 
Me’yor-namunani ijodiy 
o‘zlashtirish (o‘zaro 
baholash) 
Me’yor-namunani 
individual olish/berish 
(o‘zaro baholash) 
Kasbiy kompetentlikni rivojlantirishni mustaqil boshqarish 
Nazariy, texnologik 
tayyorgarlik,
“qila olaman”, 
“qilyapman” 
Psixologik tayyorlik, 
motivatsion-qadriyat, 
emotsional-baholash 
munosabat 
“xohlayman” 
Natija olishga 
tayyorgarlik,
“olyapman” 

---

19 
tobora ko‘proq talab qilinadi. Dastlab monitoring ta’lim va kasbiy rivojlanish 
talablari, mantig‘ini hisobga oshil tamoyillarida shakllantiriladi. 
Pedagogik monitoring boshqaruvning an’anaviy paradigmasida boshqaruv 
vositasi bo‘lib xizmat qiladi, refleksiv monitoring refleksiv boshqaruvning o‘ziga 
xosligini aks ettiradi. Dastavval o‘z faoliyatining sub’ekti bo‘lishning shaxsiy 
ehtiyojlariga, ya’ni ta’sir o‘tkazishning to‘la funksional davri bo‘yicha mustaqil 
boshqarishni (tahlil, rejalashtirish, tashkil qilish, nazorat, tartibga solishni) amalga 
oshirishga qaratilgan. Ushbu davrni refleksiv monitoring doirasida axborot resursi 
bilan ta’minlash ushbu tadqiqotning markaziy vazifasi hisoblanadi. Refleksiv 
monitoringni shaxsning o‘z rivojlanishi bo‘yicha ichki ishi deb qarash mumkin; 
ushbu qoida talabaning shaxs va yuqori malakali mutaxassis sifatida shakllanishining 
immanent, implitsit tabiatini qayd etadi. 
Dissertatsiyaning “Pedagogik tajriba-sinov ishlarini tashkil etish va uning