Ilmning xosiyati

Padarkushdan ilhomlangan holda yozilgan

Til haqida iqtiboslar

1. 
   Har qanday xalqning odob-axloqini tushunish uchun avvalo ularning tilini o'rganishga harakat qiling.
   

Samoslik Pifagor

2. 
   Qanday demang, ona tili hamisha ona tili bo‘lib qolaveradi. Ko‘ngling to‘g‘risida gapirmoqchi bo‘lganingda, boshingga birorta fransuzcha so‘z tushmaydi, lekin porlashni xohlasang, bu boshqa masala.
   

Lev Nikolaevich Tolstoy

3. 
   Til, go‘yo xalqlar ruhining tashqi ko‘rinishi – tili ularning ruhi, ruhi esa tilidir.
   

Gustav Gustavovich Shpet

4. 
   Xalqning eng katta boyligi uning tilidir! Ming yillar davomida inson tafakkuri va tajribasining son-sanoqsiz xazinalari to‘planib, so‘zda mangu yashaydi.
   

M.A. Sholoxov
5. Til — shuncha sharafi bilan nutqning qurolidir. Agar nutq noma'qul bo’lib chiqsa — tilning ofatidir.
Alisher Navoiy
6. “Ajdodlarimiz, ota-bobolarimiz aynan ona tilimiz orqali jahonga oʻz soʻzini aytib kelganlar. Shu tilda buyuk madaniyat namunalarini, ulkan ilmiy kashfiyotlar, badiiy durdonalar yaratganlar”, degan edi
Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev
7. «Har bir millatning dunyoda borligʻin koʻrsatadurgan oyinai hayoti til va adabiyotidur» deya eʼtirof etadi
Abdulla Avloniy
8. Ona tilim, sen borsan shaksiz
Bulbul kuyin she’rga solaman
Sen yo’q bo’lgan kuning, shubhasiz
Men ham to’ti bo’lib qolaman
Abdulla Oripov
9. Xalq tili uning butun ma’naviy hayotining eng yaxshi, hech qachon so‘nmaydigan va yana gullaydigan gulidir)
K.D. Usheniskiy
10. Til do'stlik va hamjihatlikni o'rnatish uchun eng yaxshi vositadir.
Rotterdamlik Erasmus


Sahnalashtirish faoliyatida bolalarni aktyorlik qobiliyatini rivojlantiruvchi
Omillar
Sahnalashtirish faoliyatida bolalarda aktyorlik qobiliyatini rivojlantirish. Bolalarning ijodiy jamoasi bu bolalaming imkoniyatlarini teng namoyish eta olganidadir. O'tkaziladigan mashgulotlarda - u amaliymi, individualmi, guruhlimi, konsert yoki tadbirmi, barchasi bola ko'ng'lining emotsional hissiyotini o'yg'otadi, bu esa pedagog va jamoa ishtirokchilari bilan o'zaro munosabatlarining kerakli komunikativ sifatlarni shakillantiradi. Mashg'ulotda kreativ maydon metodi, jamoada ijodiy atmosferani paydo bo'lishiga imkon tug'diradi, ishtirokchining obraz ustida ishlashi-ijodiy yonalishga sharoit yaratadi, ifodaliligning individual vositasini izlaydi, ijodiy vazifalar rang-barangligi pedagogik amaliyotda foydalanishga mo'ljanllanadi. Sahnalashtirish faoliyatida o'yin komponentini kirgazish va mashg'ulotlarda pedagog tomonidan muvoffaqiyatli vaziyatni tashkil etishi, tarbiyalanuvchining sahna xarakatlariga faol jalb qilishga, bolaning badiiy imkoniyatini ochib berishiga va erkin bo'lishiga yordam beradi. Shu bilan birga bolada ijodiy potensiali rivojlanadi va aktuallashadi, mashg'ulorda davomida qiziqishlari o'yg'onadi. Bu sahnalashtirish faoliyatida judayam zarur, agarda o'yin oddiydan ijodiyga o'tganda pedagog tomonidan qo'yilgan kesishuv biror maqsadda qo'shimcha impuls olgan bo'ladi. Bolalarning bilimga qiziqishi va emotsional rivojlanishi, uning psixik funktsiyalari, ijodiy qobiliyati va shaxsiy sifatlari, bolaning ijobiy motivatsiyasi teatr san'atini o'zlashtirish orqali xarakatlar shakllanishida belgilangan vazifalari o'z echimini topadi. Pedagog mashg'ulotlar jarayonida atrofdagi voqelikni individual va jamoa bo'lib qabul qilishni, uning nazorati va taxlilini qiladi, bolalarda pantomimic va emotsional,verbal improvizatsiyalarga asoslangan aktyorlik vositasining ifodaliligini aniqlaydi, shuningdek bolalarda musiqiy- sahnaviy faoliyatini o'zlashtirishga; so'zlarni haraktlar bilan bajarish va sahnaviy nutq ko'nikmalarini egallashga yordam beradi; bolalarni ijodiy faoliyatga qo'shilishiga qaratilgan vazifalarni bajarishga ko'maklashadi. Metod va vazifalari - bolalar teatrining sahna asarlari bilan birin -ketin tanishib borishi; ijodiy obrazlarni o'zlashtirishda guruhlardagi bolalar yoshini inobatga olishi; bolalarning artistlik ko'nikmalarini takomillashtirish; bolaning erkinligini ta'minlash; nutq, intonatsiya ustida ishlash; jamoa xarakatlarini o'zaro bajarish; sodir etilayotgan voqealarni his etish, achinish hissini, birga qayg'urish hissiyotlarini bola qobiliyatida uyg'otish. Turli -tuman ifoda vositalari tavsiya qilinadi:
- Dastlab oddiy obrazdagi bilimlarni shakllantirish(masalan, ertakdagi xayvon qahramonlarining xarakatlarini o'xshatish) ;
- So`ngra obrazning ifoda vosita elementlarini o'rgatish (intonatsiy, mimika, pantomimika);
- bola yoshiga nisbatan obrazning ijro etish bilimlarini o'zlashtirish;
- Obrazni namoyish etishda mustaqil ijodini, musiqa sadolari ostida pantomimik harakatlarini va nutqini ifodaliligini rivojlantirish.
Sahnalashtirish faoliyati mashg'ulotlarining mazmuni o 'z ichiga:
- qo'g'irchoq teatri spektakllarini ko'rish va ular haqida suhbat o'tkazish;
- dramatizatsiya - o'yinlar;
- bolalarni ijtimoyi-emotsional rivojlanishi uchun mashqlar;
- korrektsion-rivojlantiruvchi o'yinlar;
- diktsiya ustida ishlash mashqlari(artikulyatsiya gimnastikasi);
- nutq intonatsiyasini ifodali rivojlantirish uchun topshiriqlar;
- boshqa narsaga aylanish -o'yini, obrazli mashqlar;
- plastikani rivojlantiruvchi mashqlar;
- ritmik soniyalar (logoritmika);
- bolanin qo'l motorikasini rivojlantiruvchi barmoqlar o'yin treninglari;
- mimika ifodaliligi, pantomimikaning san'at elementlarini rivojlantiruvchi mashqlar;
- teatr etyudlari;
- dramatizatsiya vaqtida etika bo'yicha maxsus mashqlar;
- dramatizatsiya va ertaklarni ijro etish va tayyorlash;
- ertak teksti bilan,uning dramatizatsiya-jestlari, mimika, xarakatlar, kostyum, dekoratsiyalar, mizansena vositalari bilan tanishish.
Bolalarning artistik qobiliyatlarini rivojlantiruvchi dastur
1. Har xil turdagi teatrlar bilan birin-ketin tanishtirib borish;
2. Bolalar har-xil turdagi ljodni etapma-etap o'zlashtirishi;
3. Ertaklardagi obraz timsoliga va kiyinish vositasida bolalaming artistik qobiliyatlarini o'stirish.
1. Qo`shiq lnsenirovkasi
2. Teatrlashtirilgan etyudlar
3. Vaqti cho'g'lik
4. Folklor bayramlari
5. Teatrlashtirilgan namoyishlar.ertaklar, myuzikllar , bir-ikki aktlik komediyalar
Kerak bo`ladi:
1. Teatr jamoasini shakllantirish
2. Dekoratsiy va shirmalarni tayyorlash
3. Teatr uchu qo'g'irchoqlarm yaratish
l.Ota-onalar bilan yakka tartbda suhbat o'tkazish
2.Taibiyachilar uchun maslahatlar berish
3.Bolalar qo'g'irchoq teatri bilan hamkorlik qilish
4.Boshqa dasturlar bilan tanishish
5.Teatr namovishlari uchun yuqori saviyadagi musiqiy badiiv asar tanlash
6 .Milliy o`yinlarni o'rganib borish.