Информация Хавфсизлиги


Download 0.75 Mb.
bet15/50
Sana16.06.2023
Hajmi0.75 Mb.
#1503320
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   50
Bog'liq
Book security

Зикна программалар – булар шундай программаларки, улар иш жараёнида системанинг бирор ресурсини монополлаштириб, бошка программаларга бу ресурслардан фойдаланишга й¢л к¢ймайди. Система ресурсларига бундай программаларнинг кириши системанинг барча ресурсларининг тенг хукукли ишлаш жараёнига путур етказади. Табиийки, бундай хужум системанинг ишига фаол таъсир этиш хисобланади. Бундай бевосита хужумларга асосан, системанинг энг мухим объектлари – процессор, оператив хотира, киритиш-чикариш курилмаси, диск хотираси дучор б¢лади.
К¢пчилик компьютерлар, айникса тадкикот марказларида фон программаларига эга б¢ладилар, бу фон программаларнинг эса устунлик даражаси паст б¢лади. Аммо бу устунлик даражасининг ошиши натижасида программа колган программаларни блокировка килиб к¢яди. Айнан шундай программалар зикна программалар хисобланади.
Агар зикна программа чексиз циклга тушиб колса, система боши берк к¢чага кириб колади. Аммо к¢пчилик операцион системаларда масалада фойдаланилаётган процессор вактини чеклаш имконияти мавжуд. Бу бошка программаларга боглик боглик холда бажариладиган амалларга тегишли эмас, масалан, асосий программага асинхрон холда бажариладиган киритиш-чикариш амалларини келтириш мумкин; буларнинг ижро вакти программа вакти хисобидан ташкари б¢лади. Киритиш-чикариш амалининг тугалланганлиги т¢грисида асинхрон ахборотни олиб ва яна янги киритиш-чикаришга с¢ров ж¢натгандан с¢нг, чин маънодаги чексиз циклли программага эришиш мумкин. Бундай хужумларни асинхрон хужумлар деб хам аташади.
Зикна программаларга яна бир мисол сифатида оператив хотиранинг катта кисмини банд килиб олувчи программани келтириш мумкин. Яъни бундай пайтда опреатив хотирада ташки маълумот элтувчидан ¢тказилган маълумотлар кетма-кет жойлаштирилади. Охир окибатда, хотира факат биргина программа ихтиёрида б¢либ, бошка программалар учун оператив хотирада жой етишмаслиги натижасида, уларнинг иши т¢хтайди. Юкорида айтилганидек зикна программалар асосан ситеманинг 3 асосий ресурси: процессор вакти, оператив хотира ва киритиш-чикариш каналларидан бирини эгаллашга харакат килади. Аммо системанинг бошка харкандай ресурсини хам эгаллаши мумкин: унинг ишини блокировка килиш, ёки кандайдир программа (масалан, вирус) иш фаолиятининг натижаларидан фойдаланиши мумкин. Ресурсларни эгаллаб олишга карши курашни турли ижро этилувчи программаларга чегаралар к¢йиш (процессор вакти, киритиш-чикариш амаллари сони, рухсат этилган оператив хотира сигими ва х.), шунингдек, улар устидан домий операторлик назоратини ¢рнатиш й¢ли билан амалга оширилиши мумкин.

Download 0.75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   50




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling