Innovaciyalar ministirligi

Temanıń aktuallıǵı: Ayırım maǵlıwmatlarǵa kóre tábiyatda erkin turmıs keshiretuǵın organizmler sanına salıstırǵanda parazitler kóbirek bolıp tabıladı. Tábiyatda qandayda bir organizm, onı ayriqsha qandayda bir paraziti bar boladı. Kópshilik organizmler ayriqsha parazitlerden tısqarı basqa haywanlardan juqtırıp alǵan parazitler ushın da xojayın bolıp qaladı. Sonınıń ushın da parazitologiyani úyreniw organizmler arasındaǵı munasábetlerdi úyreniw hám olardı evolyuciyası-nıń tiykarǵı máselelerin sheshiwde zárúrli áhmiyetke iye. Parazitologiya hám ol menen baylanıslı bolǵan hár qıylı hádiyselerdi úyreniw medicina, veterinariya, ekologiya tarawların rawajlandırıwda da úlken áhmiyetke iye.
Parazitizm tábiyatda asa keń tarqalǵan bioekologiyalıq hádiyse bolıp, haywan yamasa ósimliklerdiń túrli wákilleri arasındaǵı óz-ara munasábettiń ayriqsha kórinisi bolıp tabıladı. Keyingi jıllarda parazitologiya xalıq xojalıǵınıń túrli tarmaqları, sonıń menen birge, qorshaǵan ortalıqtı qorǵaw sıyaqlı zárúrli mashqalalardıń strukturalıq bólegine aylanıp barıp atır. Onıń, ásirese, medicina parazitologiyası, veterinariya parazitologiyası, fitogelmintologiya sıyaqlı tarawları jedel rawajlanıp barıp atır.
Parazit organizmler bir kletkalı haywanlardan, baslamasıstigoforalar, apikomplekslar, knidosporidiyalar, mikrosporidiyalar hám infuzoriyalar tipleri ishinde hám de kóp kletkalı haywanlardan - tegis jawın qurtılar, saqiynalı jawın qurtılar, tikenbaslılar, saqiynalı jawın qurtılar hám buwınayaqlılar tipleri quramında ushrırap, bir qatar parazitler insan salamatlıǵına da unamsız tásir kórsetip, salmaqlı keselliklerdi keltirip shıǵaradı.
Jáhán den sawlıqtı saqlaw shólkemi maǵlıwmatlarına kóre jer júzinde hár jılı askaridoz menen 1 mlrd., ankilostomidoz menen 900 mln., trixosefalyoz menen 700 mln. ǵa jaqın adam kesellenedi. Dúnyanıń 74 mámleketi ushın shistosomoz endemik esaplanadı, bul mámleketler xalqınıń 200 mln. den kóplegeni bul gelmintoz menen kesellengen hám taǵı 500-600 mln.ǵa jaqın adamlardıń shistosomoz menen keselleniw qáwipi bar.